قیام-19-دی

اگر شروع انقلاب اسلامی ایران را 15 خرداد 1342 بدانیم، باید شتاب آن را در قیام 19 دی 1356 قم، و چهلم شهدای این قیام یعنی قیام 29 بهمن 1356 تبریز، و چهلم شهدای قیام دوم را، در قیام 10 فروردین یزد دانست، بهتر است مقدمۀ قیام 19 دی 1356 قم را از سه زاویۀ رژیم پهلوی، ساواک و قم ببینیم.

دهم دی ماه سال ١٣٥٦ کارتر، رئیس جمهور وقت آمریکا، که به تهران سفر کرده بود در حضور شاه، ایران را جزیره ثبات نامید، او تصور نمی کرد که چند روز بعد، این جزیره ثبات، آنچنان دچار بحران و بی ثباتی شود که منجر به سقوط رژیم شاه با آن همه دبدبه و کبکبه نظامی و حمایت های خارجی گردد

پس از قیام پانزده خرداد 1342 فشار و اختناق سراسر کشور را فرا می گیرد. رژیم شاه، با دستگیری و تبعید انقلابیون و در رأس آنان حضرت امام سعی کرد که به هر نحو ممکن حوزه های علمیه و گروههای انقلابی را از امام دور نگه دارد، اجازه مطرح شدن تفکر اسلام ناب را ندهد و محیط کشور را برای فعالیت بیگانگان به ویژه آمریکا فراهم کند

پس از چند حرکت اعتراض آمیز، از جمله تظاهرات دانشجویان و مردم در روز عید فطر و در صحن حضرت عبد العظیم حسنی در شهر ری، رحلت فرزند ارشد امام، آیت الله مصطفی خمینی، در آبان 1356، شتاب خاصی به حرکت انقلاب اسلامی بخشید که می توان موج ناشی از آن را به عنوان آغاز قیام عمومی مردم علیه شاه دانست.