پادشاهان-ساسانی

در ابتدای سال هفتم هجرت[1]و پس از صلح حدیبیه که حکومت پیامبر را در مدینه تثبیت کرد، پیامبر تصمیم گرفت نمایندگانی را برای ابلاغ پیام اسلام و تسلیم، به سوی سران کشورها و قبایل مجاور روانه کند.

در کتب ایرانی و عربی در مورد بازپرسی و محاکمهٔ انقلابی خسرو پرویز (در سال 628 میلادی) به تفصیل سخن رفته است. اصل نامه به زبان پهلوی در دست نیست، ولی اقتباس هایی از ترجمهٔ عربی آن در کتاب های عربی و فارسی نقل شده است. مفصل ترین تحریر این نامه در شاهنامه، تاریخ طبری و تاریخ بلعمی آمده است.

بوراندخت یا پوراندخت (به پارسی میانه: BoranPahlavi. png؛ 590 – 628 یا 631) بیست و هشتمین پادشاه ساسانی ملکهٔ ساسانی، دختر خسرو پرویز بود

21 سال مانده به حمله اعراب به ایران و انقراض سلسله ساسانی، آشفته ترین روزهای آن 427 سالی بود که پدران، نیاکان و اجداد پوراندخت بر ایران زمین حکومت کرده بودند

هرمز چهارم پدر خسرو، توسط گستهم (بسطام، بیستام، ویستاخم) که از دودمان بزرگ اسپاهبدان بود و دایی خسرو پرویز به شمار می رفت، و برادر گستهم، بندوی (وندوی)، از سلطنت خلع و به زندان افکنده شد.

قَباد دوم یا شیرویه یا کَواذ بیست و پنجمین پادشاه ساسانی از 24 فوریهٔ سال 628 میلادی به مدت چند ماه، پادشاه ساسانی بود

آزرمی دخت، آذرمیدخت، یا به قول فردوسی بزرگ آزرم، یکی از دختران خسرو پرویز و خواهر پوراندخت بود که در سال های پایانی عمر سلسله ساسانی پس از فرآیین و با همکاری فرخ هرمز بر تخت نشست

نام او در اغلب منابع دوره اسلامی باذان بن ساسان یاد شده است.[1] اما در کتاب حمزه اصفهانی نام پدر او مهران آمده[2] و از اینجا این احتمال مطرح شده که باذام از خاندان مهران، یکی از خاندان های هفتگانه بزرگ و دولتمردان ایران بوده است.[3]

رویدادهای ایران در نیمه دوم سده 6 و اوایل سده 7میلادی، در آثار گروهی از مولفان ایرانی و غیره ایرانی آمده است