به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، اکنون نیز خبر می‌رسد که روز ١٦ ژوئن رهبران امریکا و روسیه بار دیگر اما نه در حاشیه اجلاسی خاص بلکه دیداری رسمی و دوجانبه در شهر هلسینکی خواهند داشت. برخی انتظار دارند که توافقی تاریخی در این بین رخ دهد، اما سوال اصلی اینجاست آیا شرایط میان دو کشور تا این حد وخیم است که نمی‌توانند در کشورهای خود دیداری دو جانبه ترتیب دهند؟ اگرچه هم ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور روسیه و هم دونالد ترامپ رییس‌جمهور ایالات متحده به یکدیگر علاقه‌مند هستند اما شرایط داخلی کشورها به شکلی است که هردو طرف نگران حضور در کشور مقابل هستند و این مساله شرایط را مانند دوره جنگ سرد سخت کرده است.
اکنون بحث این مطرح شده است که چه اتفاقی بناست در دیدار میان دو رهبر رخ دهد. گمانه زنی‌های اولیه حاکی از آن است بحث سوریه بسیار جدی است. دونالد ترامپ هفته گذشته در کاخ سفید میزبان ملک عبدالله دوم پادشاه اردن بود و دو منبع آگاه در خصوص موضوع این دیدار به سی‌ان‌ان اعلام کردند اصلی‌ترین موضوع بحث آنها سوریه بوده است. هر دو به طور کامل در خصوص سوریه صحبت کردند. ترامپ معتقد است که می‌تواند در مذاکره با ولادیمیر پوتین در خصوص جنوب غربی سوریه به توافقی برسد تا در نتیجه آن امریکایی‌ها هرچه زودتر سوریه را ترک کنند.
ترامپ در ماه مارس گفت که ایالات متحده علاقه‌مند است خیلی زود از سوریه خارج شود. این در حالی است که پنتاگون تاکید کرده بود که این کشور برای حفظ مواضع خود نیازمند حضور مستقیم در سوریه است. با این حال مقام‌های نظامی ارشد امریکا می‌گویند دونالد ترامپ تاکنون هیچ نوع جدول زمانی را برای خروج نیروهای نظامی امریکایی از سوریه ارایه نداده است. اما به نظر می‌رسد که دونالد ترامپ قصد دارد که در مذاکرات ماه آینده خود با ولادیمیر پوتین در هلسینکی فنلاند این موضوع را پیش ببرد. مقامات دو طرف نیز تاکید کرده‌اند که سوریه در دستور کار اجلاس سران قرار دارد اما موارد دیگری نیز مطرح است که در این میان پوتین و ترامپ می‌توانند در خصوص آن بحث کنند. طبق گزارش سی‌ان‌ان پیشنهاد ترامپ به روس‌ها این است که اجازه دهد تا با کمک نیروهای ارتش سوریه وارد منطقه‌ای در امتداد مرز با اردن شوند که پیش‌تر میان دو طرف توافق شده بود که آتش بس در این منطقه برقرار باشد. اما واقعیت آن است که ارتش سوریه عملیاتی را در جنوب غرب سوریه برای آزادسازی استان درعا آغاز کرده است که مخالفت جدی و عملی از سوی امریکا صورت نگرفته است. هرچند نیکی هیلی نماینده امریکا در سازمان ملل نسبت به نقض آتش بس در این منطقه به روسیه و دولت بشار اسد و پیامدهای احتمالی آن هشدار داده است، اما از طرف دیگر خبرها حاکی از آن است که امریکا به مخالفان مسلح دولت سوریه اعلام کرده است که روی کمک امریکا برای مقابله با حملات ارتش سوریه حساب نکنند.
ترامپ امیدوار است که اگر روس‌ها با کمک ارتش بشار اسد این اجازه را پیدا کنند به جنوب سوریه بازگردند و شرایط امریکا را بپذیرند، نیروهای امریکایی از این منطقه خارج شوند. در طرف مقابل نیز بناست روس‌ها به ترامپ قول دهند که دولت سوریه شورشیان تحت حمایت ایالات متحده را در این منطقه قتل عام نمی‌کند و به آنها اجازه می‌دهد که از جنگ و نا امنی خارج شوند.
همچنین این منابع عنوان کرده‌اند که انتظار می‌رود روس‌ها در این منطقه از جنگ جلوگیری کنند و ازآن حفاظت کنند و همچنین شرط اصلی این طرح نیز خروج ایران از سوریه است که بخش عمده شرط خروج امریکا از سوریه به شمار می‌آید. این منابع تاکید کردند که اگر پوتین با این طرح موافقت کند، نگرانی عمده در این است که آیا روسیه می‌تواند تمام آن چیزی که ترامپ به دنبال دستیابی به آن است را انجام دهد؟ آنها اضافه کردند که سوالات جدی در مورد چگونگی برخورد با پناهندگان و همچنین باقی ماندن اسد در قدرت مطرح است.
در ماه آوریل ایالات متحده به همراه انگلیس و فرانسه حمله هوایی و موشکی را به سوریه انجام دادند، که این اقدام بنا بر ادعای امریکا برای تلافی حمله شیمیایی ارتش سوریه به غیرنظامیان صورت گرفته است، ادعایی که به صورت رسمی تایید نشد. اما با وجود اینکه قصد ترامپ ارسال یک پیام قوی به اسد برای منع او در استفاده از سلاح شیمیایی بود اما نشان داده است که علاقه‌مند است هرچه زودتر نیروهای امریکایی را از سوریه خارج کند، چرا که رهبران نظامی نیز تاکید دارند ماموریت نظامی امریکا در سوریه مبارزه با داعش و شکست دادن این گروه تروریستی است. اما تحلیلگران ارتش امریکا معتقدند که هرچند رییس‌جمهور اصرار بر خروج از سوریه دارد اما واقعیت آن است که زمان مناسبی برای خروج از سوریه نیست. این تحلیلگر ارشد نظامی به سی‌ان‌ان می‌گوید، امریکا نیاز دارد که یک تصمیم‌گیری در خصوص سیاست خود در خصوص آینده رژیم اسد در سوریه و همچنین ادامه حضور نظامی روسیه در این کشور را اتخاذ کند. چرا که تمایل رییس‌جمهور به خروج از سوریه در اسرع وقت، می‌تواند نگرانی‌ها را در میان متحدان ایالات متحده در منطقه، به خصوص نیروهای شورشی مسلح دولت سوریه ایجاد کند و در عمل باعث تقویت موضع ایران و ترکیه در سوریه شود و مشخص نیست با خروج امریکا از سوریه چه سرنوشتی در انتظار نیروهای مورد حمایت امریکا در این کشور خواهد بود.
عناصر احتمالی توافق ترامپ و پوتین
واشنگتن پست در یادداشتی با قلم دیوید ایگناتیوس، عناصر اصلی توافق میان ترامپ و پوتین را بررسی کرده است. او در یادداشت خود عنوان می‌کند، کارشناسان اسراییلی، اروپایی و امریکایی به برخی عناصر احتمالی چارچوب این توافق احتمالی دست پیدا کرده‌اند. روسیه بناست در برابر عقب‌نشینی ایالات متحده از سوریه درخواست‌های امریکا مبنی بر روند انتقال سیاسی در سوریه و محدود کردن قدرت ایران در این کشور را عملیاتی کند که این شروط امریکا به اختصار به شرح زیر است:
نیروهای حمایت شده از طرف ایران حداقل ٨٠ کیلومتر از مرزهای سرزمین‌های اشغالی و ارتفاعات جولان فاصله می‌گیرند.
اسراییل تا زمانی که نیروهای روسیه آسیب نبینند، این مجوز را از سمت روسیه خواهد داشت تا اهداف تهدید آمیز ایران در سوریه علیه خود را مورد هدف قرار دهد. این اقدام به نظر می‌رسد در طول هفته‌های اخیر نیز اجرایی شده است و این آزادی عمل به جنگنده‌های اسراییلی داده شده است تا به پایگاه‌های به ادعای اسراییلی‌ها مخفی ایران در سوریه حمله کنند.
ارتش اسد که توسط نیروی هوایی روسیه حمایت می‌شود کنترل را در جنوب غربی سوریه در دست بگیرد و موقعیت خود را تثبیت کند و مرزهای بین سوریه و اردن بازگشایی شود. اردن نیز از کنترل اسد بر مرز حمایت کند، زیرا ممکن است مسیر ترانزیتی میان اردن و سوریه بازگشایی و منجر به تقویت اقتصاد اردن شود. تحلیل‌ها حاکی از این است که اپوزیسیون در جنوب غربی نابود خواهد شد و هزاران نفر از پناهجویان به سمت مرز بسته با اردن تا زمان کنترل کامل دولت به سمت اردن سرازیر می‌شوند و غیرنظامیان به دام خواهند افتاد.
نیروهای نظامی روسیه بناست برای تثبیت این مناطق در جنوب غربی سوریه و حتی سایر مناطق نیز گشت زنی داشته باشند. بنا بر تحلیل‌ها حضور روسیه در این مناطق به معنی امنیت کامل و جدی در این مناطق خواهد بود. اما طبق این توافق امریکایی‌ها پایگاه نظامی خود در التنف را حفظ خواهند کرد تا از نفوذ ایران جلوگیری کنند.
روسیه و رژیم اسد بناست حضور نیروهای خود را به مناطق شمال شرقی سوریه جایی که کردها در آن حضور دارند گسترش دهند. جایی که نیروهای کرد با همکاری نیروهای امریکایی توانستند داعش را در بخش‌هایی از سوریه شکست دهند. فرماندهان امریکایی هرچند انتظار دارند که تا ١٨ ماه دیگر در سوریه باقی بمانند اما به نظر می‌رسد ترامپ اصرار دارد که خروج هرچه سریع‌تر صورت گیرد.
