زندگی اجتماعی
در پایان یکسالگی، بیشک نوزاد با تمام چیزهایی که برای رابطه برقرار کردن نیاز دارد، آشناست. او اشتیاق یا عدم اشتیاق به چیزی را با اشاره نشان داده و چهرهاش را متناسب با آنها تغییر میدهد. از رقصیدن، بازیهای دست زدنی، موسیقی و آهنگ لذت میبرد و خودش نیز میتواند برخی صداهای شبیه ترانه را از خود در آورد. برخی کلمات را از شما و اطرافیانش تقلید میکند، ولی همچنان معنی آنها را نمیداند.
دو سه کلمه عجیب میگوید و فقط کسانی که با او زندگی میکنند، منظور او را به هنگام ادای آنها میفهمند. او در یکسالگی در کنار مهارتهای زبانی، به مهارتهای اجتماعی نیز دست مییابد. حالا دیگر نوزادتان میداند که یکی از روشهای بسیار موثر اجتماعی بودن، حرف زدن و استفاده از کلام است. در این سن بهتر است از کتابهای تصویری استفاده کنید، نه کارتونها؛ چرا که او تصاویر واقعی و ساده کتابها را راحتتر تشخیص میدهد.
البته تعجب نکنید اگر او به جویدن کتاب بیشتر از تماشا کردنش علاقه نشان دهد! وقتی که چیزی را با هم نگاه میکنید، با دست به آن اشاره کنید و راجع به آن با او حرف بزنید؛ اما وقتی که احساس کردید علاقهای به ادامه اینکار ندارد، شما نیز اصراری برای ادامه نداشته باشید.
در پایان یکسالگی، اغلب نوزادان گفتن برخی کلمات را شروع میکنند. در 12 ماه گذشته به اندازه کافی شنیدهاند و مهارتهای شنیداری و تمرکزی خود را تقویت و در بسیاری مواقع هماهنگ کردن لبها و زبان را تمرین کردهاند تا برخی صداهای جالب را به وجود آورند. اکثر نوزادان یکساله میتوانند روی دو پای خود راه بروند و آنقدر بزرگ شوند که لذت حرف زدن را نیز تجربه کنند.
نخستین کلمـاتی کـه نوزادان میگویند
آیا میدانید نخستین کلمات نوزادان کدامها هستند؟ چیزهایی که بیشتر از دیگر چیزها آنها را هیجان زده میکند. ممکن است نوزاد شما حرف زدن را با کلماتی مثل مامان یا بابا شروع نکند. اغلب نوزادان دوست دارند اسم کسی را بیاورند که فقط گاهی اوقات او را میبینند و معمولا در جمع خانوادگیشان غایب است.
او حرف زدن را با کلمات سادهای که هر روز با آنها سر و کار دارد، شروع میکند؛ مثل فنجان، آب، توپ و ... چیزهایی که بتواند به آنها اشاره کند و معنی آنها را به طور واضح بفهمد. مهارتهای زبانی او به هیچ وجه کامل نیست و این نخستین کلمات احتمالا فقط برای اعضای خانواده مفهوم است.
اما او همچنان میخواهد چیزی بگوید و به طور مداوم با شما حرف بزند. وقتی که در مییابد شما کلماتش را میفهمید، از توجهتان لذت میبرد و باز هم آنها را تکرار میکند. او میداند که دیگران دوست دارند او حرف بزند و این یک شروع خوب برای اوست. در سنین 1-2 سالگی، او درک بیشتری از زندگی به دست میآورد و دانستههایش از دنیای پیرامون بیشتر از چیزهایی است که میتواند بگوید؛ مثلا وقتی که برادر بزرگترش میخواهد به مدرسه برود و او با احساس اینکه زمان رفتن به مدرسه رسیده است، میرود و کیف او را بر میدارد و با خود میآورد.
گستردهتر شدن دایره لغات
معمولا تا یکسالگی نوزادان 10 کلمه را میشناسند و از آنها استفاده میکنند و در دو سالگی هر ماه حدود 20 کلمه جدید را یاد میگیرند. این اتفاق از طریق بازیها، قصهها، شعرها و ترانههایی که برایشان میخوانید و تکتک مکالمههایی که با آنها دارید رخ میدهد.
او به طور فعال شنونده است و به تمام صداها توجه میکند. شما میتوانید به او کمک کنید تا با لغات بیشتری آشنا شود. با او بیشتر حرف بزنید و او را با لغات همراه با برخی حرکات آشنا کنید. نوزادان معمولا به کلمات وسعت زیادی میدهند؛ مثلا به تمام مردهای اطراف خود «بابا» و به همه حیوانات «هاپو» میگویند و گاهی اوقات نیز برعکس عمل میکنند؛ یعنی فقط به گربه خانگیشان «گربه» میگویند و سایر گربهها را گربه نمیدانند. اولین کلماتی که نوزادان میگویند، عبارتند از:
از اشیا: توپ، کتاب، ماشین، صندلی، فنجان، شام، شیر، کفش و قاشق.
از مردم: مامان، بابا و برخی اسامی.
از افعال: شانه زدن، نوشیدن، خوردن، افتادن، رفتن، بوس دادن، خاموش کردن، روشن کردن، خوابیدن، خواستن و شستن.
از ضمایر: من، مال من، تو، اون. از صفات: بزرگ، تمیز، کثیف، داغ، کوچک، قشنگ، آن و این.
برای خواندن بخش اول- اصول حرف زدن با نوزادان- اینجا کلیک کنید.