نعمتالله ایزدی در گفتوگو با ایلنا، با اشاره به سفر علیاکبر ولایتی به مسکو و ابلاغ پیامهای رهبری و رئیسجمهور به ولادیمیر پوتین گفت: رایزنیهای ایران و روسیه به دلیل نوع روابط طرفین و موضوعات مشترک به صورت مستمر انجام میشود و نکته عجیب در تعدد سفر مسئولان دو کشور در سطوح مختلف وجود ندارد.
پیام رهبری نشاندهنده ارتقای سطح گفتوگوها میان ایران و روسیه است
وی با بیان اینکه مهمترین ویژگی این سفر، آن است که علیاکبر ولایتی مشاور رهبری و حامل همزمان پیام رهبر انقلاب و رئیسجمهور است، اظهار داشت: قبلا مسئولان ایران و روسیه به اشکال و سطوح مختلف به کشورهای همدیگر سفرهای متعددی داشتند و حتی پوتین وقتی به تهران آمد به دیدار رهبری رفت ولی اینکه رهبری به رئیسجمهور روسیه پیام بدهد، هم به روسها و هم به کشورهای دیگر پیام میدهد که سطح گفتوگوها میان دو کشور ارتقا یافته است.
این دیپلمات سابق کشورمان ادامه داد: اینکه مشاور رهبری به عالیترین مقام روسیه پیامی از جانب رهبر انقلاب ببرد، نشان میدهد که تهران علاقهمند به توسعه روابط با مسکو است و این عزم، در عالیترین سطوح نظام ایران وجود دارد.
پیچیدگی مسائل منطقه و سرعت تحولات، عامل همزمانی سفر نتانیاهو و ولایتی
ایزدی با اشاره به برخی از تردیدها نسبت به تصمیمات ایران از سوی روسیه تصریح کرد: در ایران عدهای به روسیه بدبین هستند و عدهای به روسیه متمایل. همین مساله موجب شده روسها نسبت به آنچه در درون ایران درباره آنها میگذرد، سوالات و ابهامهایی داشته باشند ولی این سفر و آن پیام میتواند روسها را متقاعد کند که در بالاترین سطح، ایران خواهان روابط پایدار و دوستانه با روسیه است و متضمن همه موضوعاتی است که باید گفتوگو شود.
وی درباره همزمانی این سفر با عزیمت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم اشغالگر قدس به مسکو نیز خاطرنشان کرد: مسائل منطقه دارای پیچیدگیهایی است که شتاب خاصی هم پیدا کرده است. این پیچیدگیها و شتاب موجب میشود تا اگر قصدی هم برای همزمانی این دو سفر وجود نداشته باشد، به صورت غیرارادی شاهد حضور همزمان هیاتهای ایرانی و اسرائیلی باشیم. به عبارت دیگر، موضوعات فیمابین، پیچیدگیهای مسائل منطقهای و شتاب آنها این همزمانی را ایجاب میکند چراکه سرعت تحولات بالا است و طرفین را مجاب میکند تا به صورت مستمر در فاصلههای کوتاه با یکدیگر دیدار داشته باشند.
پیام ولایتی همراه با تهدید و هشدار نیست
سفیر اسبق ایران در مسکو افزود: خروج آمریکا از برجام و دیدار پوتین و ترامپ طی روزهای آتی و همچنین نشست اخیر وین ایجاب میکند تا مسئولان ایرانی و روسی در عالیترین سطوح با یکدیگر رایزنی کنند. اینکه ما تصمیم گرفتیم پیرو این تحولات و همچنین سفر نتانیاهو با روسها گفتوگو کنیم را میتوان یک هوشمندی سیاسی قلمداد کرد.
ایزدی در پاسخ به این سوال که این پیام تا چه حد میتواند حامل پیامهای هشدارآمیز برای طرف روسی باشد، ابراز داشت: من تردید دارم که این پیام همراه با تهدید و هشدار باشد بلکه دارای جنبههای مثبتی است. ما باید یادمان باشد که نه تنها روسیه بلکه همه کشورها و از جمله ایران در چهارچوب منافع ملی خود عمل میکنند. اگر ما به روسها بفهمانیم که ما نسبت به آنها اعتماد داریم و آنها باید در خصوص مسائلی نظیر مسائل منطقهای ما را مورد مشاور خویش قرار دهند و این مسئله میتواند منافع ملی آنها را هم تامین کند، قدم مثبتی است که من امیدوارم روسها این مساله را درک کنند.
روسها خود را در خاورمیانه و سوریه صاحبخانهتر از ایران میدانند
وی اضافه کرد: ما هماکنون نیازی به زبان تهدید و هشدار با روسیه نداریم چراکه درباره مهمترین موضوع روز سیاست خارجی یعنی برجام، آنها هرچند که جایگاهشان نسبت به قبل ارتقا پیدا کرده ولی طرف گفتوگوی ما نیستند بلکه این طرف به گفتوگو، اتحادیه اروپا است.
این مدیرکل اسبق وزارت امور خارجه با یادآوری جایگاه و نفوذ سنتی روسیه در خاورمیانه بیان کرد: روسها به صورت کلان خود را در منطقه و به ویژه در سوریه صاحبخانهتر از ایران میدانند؛ هرچند که ایران ممکن است امروز نفوذ عملی بیشتری نسبت به روسیه داشته باشیم ولی این مسئله به معنای آن نیست که ما بخواهیم روسیه را نادیده بگیریم.
روسها به راحتی تن به معامله با این و آن نمیدهند
ایزدی ادامه داد: روسها قبلا یکی از مهمترین بازیگران موثر در تحولات خاورمیانه بودهاند ولی با فروپاشی شوروی شاهد یک نوع سردرگمی سیاسی در مسکو نسبت به تحولات خاورمیانه بودیم که این مساله موجب کاهش نفوذ روسها در غرب آسیا شد اما پوتین سعی میکند شرایط را به حالت سابق باز گرداند که شرایط نشان از تحقق این مساله دارد. در چنین شرایطی روسها جایگاه و پایگاه بیشتری در خاورمیانه خواهند داشت و به راحتی تن به معامله با این و آن نمیدهند.
وی با تاکید بر اینکه کار ما به روسیه هنوز به مرحله رقابت و هشدار نرسیده است، یادآور شد: در مقاطعی ممکن است روسیه بنا به دلایلی فاصله معناداری با ایران پیدا کرده و پیدا کند ولی ما باید به آنها بگوییم که جایگاهمان در خاورمیانه چیست و اگر آنها ما را از دست بدهند این مساله چه ضررهایی را میتواند بر جایگاه روسیه در خاورمیانه وارد کند.