شاید ندانید شهری که امروزه با نام استانبول می شناسندش، تاریخچه ای به قدمت فرمانروایی امپراتوری روم شرقی داشته و روزگاری با نام قسطنطنیه شناخته می شده. در طی سال های 330 میلادی بود که امپراتور بزرگ رومی ها، کنستانتین به سراغ این شهر رفت و آن را بازسازی کرد و مورد استفاده قرار داد. از آن جا بود که شهر با نام قسطنطنیه (برگرفته از نام کنستانتین) شهرت یافت و تا هزار سال پایگاه قدرت و حکمرانی رومیان محسوب می شد. جالب است بدانید که کنستانتین بزرگ، نخستین پادشاه مسیحی رومیان بود و پس از او بود که ترویج دین مسیحیت و ساخت کلیساهای مختلف در شهر پا گرفت.
هزار سال رقم کمی نیست و با یک حساب سرانگشتی به سرعت خواهید فهمید که کلیساهای باستانی بسیاری در استانبول انتظار شما را می کشند. البته گفتن عدد دقیق کلیساهای این شهر وسیع و دوست داشتنی کاری بسیار دشوار است، چرا که پس از فتح شهر توسط سلطان محمد عثمانی و آغاز این امپراتوری ترکی-اسلامی، بسیاری از کلیساها به مسجد تبدیل شدند و کاربری سابق خود را از دست دادند. یکی از مهم ترین آن ها، کلیسا ایاصوفیه است که از کلیدی ترین کلیساهای رومیان محسوب می شد و در طی دوره عثمانی به مسجدی باشکوه بدل شد.
کلیساهای استانبول، نه تنها سازه هایی باستانی محسوب می شوند، بلکه محلی برای پیوند دین، هنر و فرهنگ هستند و اگر به گشت و گذار در دل تاریخ علاقه دارید، دیدن این کلیساها را نباید از دست بدهید.
همراه کارناوال باشید و به بازدید از بهترین کلیساهای استانبول بیایید.
1- ایا صوفیه ؛ Hagia Sophia
بی شک یکی از مهم ترین، باشکوه ترین و البته زیباترین کلیساهای تاریخی استانبول، ایاصوفیه است که در قرن ششم میلادی و توسط پادشاهی رومی ساخته شد. هنگامی که به سراغ این کلیسای سابق می روید، بیش از همه گنبد منحصر به فردش توجه شما را جلب می کند و سپس 4 مناره در اطراف، نگاه شما را به سوی خود می خواند.
کلیسا ایاصوفیه نخست با نام کلیسا اعظم شناخته می شد و آن هم به سبب ابعاد بزرگش به نسبت دیگر کلیساهای استانبول بود. کلیسا اعظم را درست در کنار کاخ اعظم کنستانیتن بنا کرده بودند و این کلیسا به همراه کلیسا ایا ایرنه، کلیدی ترین کلیساهای امپراتوری روم به شمار می رفتند.
همان طور که گفته شد کلیسا ایاصوفیه پس از فتح شهر به دست عثمانی ها به مسجد بدل شد و این نوع کاربری تا قرن بیستم ادامه داشت. مناره های ایاصوفیه در همین دوره به بنا اضافه شدند. البته ایاصوفیه برای همیشه مسجد نماند و آتاتورک، رئیس جمهور ترکیه در سال 1935 این ساختمان را به عنوان یک موزه افتتاح کرد. امروزه با گشت و گذار در ایاصوفیه نمادهای کلیسا و مسجد را به صورت همزمان خواهید دید.
سبک معماری: بیزانسی
کارکرد: موزه
هزینه ورود:
بزرگسالان: 40 لیر (حدود 35 هزار تومان)
کودکان زیر 12 سال: رایگان
ساعات بازدید: 9 تا 19
آدرس: میدان ایاصوفیه، محله سلطان احمد
Address: Sultanahmet Mh., Ayasofya Meydanı, Fatih/İstanbul, Turkey
2- کلیسا کورا ؛ Chora Church
کلیسا کورا ساختمانی قرون وسطایی و بیزانسی است که نخست با نام نجات دهنده مقدس شناخته می شد و در واقع به عنوان بخشی از مجموعه کاخ اعظم کنستانتین و در خارج از دیوارهای کاخ بنا شد. برای ساخت این کلیسا، مکانی در جنوب آبراه گلدن هورن را در نظر گرفته و اول بار سنگ بنای آن را در قرن چهارم میلادی گذاشتند.
در حال حاضر بخش عمده ساختمان کلیسا کورا متعلق به قرن یازدهم میلادی و سال های 1077–1081 می باشد، چرا که در این زمان به صورت عمده بازسازی شد و همچنین چندین بار دیگر در طول تاریخ مورد مرمت قرار گرفت. این کلیسا نیز سرنوشت مشابهی با ایاصوفیه داشت و در قرن شانزده میلادی که در اختیار امپراتوری عثمانی قرار گفت، به مسجد تغییر کابری پیدا کرد. کلیسا کورا در نهایت نیز در سال 1948 به موزه بدل شد و امروزه طرح و نقش و نگارهای جذاب درون آن، بسیاری از گردشگران را به سوی خود می خواند.
در کلیسا کورا، نمونه های خارق العاده ای از قدیمی ترین موزائیک های بیزانسی و باستانی را در رنگ های مختلف می بینید. امروزه بر روی موزائیک ها، پوشش محافظی قرار ندارد و می توانید دیوارهای جذاب کلیسا را از نزدیک ببینید.
کاربری: موزه آثار هنری مسیحی و اسلامی
ساعات بازدید:
نیمه اول سال: 9 تا 19، آخرین ساعت ورود: 18
نیمه دوم سال: 9 تا 17، آخرین ساعت ورود: 16:30
کلیسا کورا چهارشنبه ها تعطیل است.
هزینه ورود: 30 لیر (حدود 26 هزار تومان)
آدرس: استانبول، فاتیح، کوچه کاریه کامی شماره 26، محله ایوانسرای
Address: Ayvansaray Mh., Kariye Cami Sk. No:26, Fatih/İstanbul, Turkey
3- کلیسا ایا ایرنه ؛ Hagia Irene
ایا ایرنه یا حاجیا ایرنه که در کلام به معنای قطعه مقدس است، نخستین کلیسایی است که در شهر باستانی قسطنطنیه بنا شد و تا پیش از ساخت ایاصوفیه، به عنوان دفتر اصلی مسیحیان قسطنطنیه محسوب می شد. قدمت کلیسا ایا ایرنه در حدود 1600 سال بوده و درون کاخ اعظم کنستانتین بنا شده بود.
این کلیسا یک بار در قرن پنجم و باری دیگر در قرن هشتم میلادی به دلایلی تخریب شد و در هر بار مورد بازسازی قرار گرفت، علاوه بر این که در قرن هشتم موزائیک ها و تزئیتان باشکوهی به داخل کلیسا افزوده شد. خوب است بدانید که کلیسا ایا ایرنه تنها کلیسایی است که هنوز دهلیز اصلی خود را حفظ کرده است.
امروزه کلیسا ایا ایرنه به موزه و محلی برای برگزاری موسیقی کلاسیک در نظر گرفته می شود و همچنین هر سال بسیاری از کنسرت های فستیوال بین المللی استانبول در این کلیسا برگزار می شود.
کلیسا ایا ایرنه امروزه درون حیاط اول کاخ باشکوه توپکاپی قرار دارد و بنابراین برای بازدید از ایا ایرنه باید ابتدا بلیت کاخ را تهیه کنید.
سبک معماری: بیزانسی
کارکرد: موزه و سالن کنسرت
هزینه ورود:
40 لیر برای بلیت موزه (حدود 35 هزار تومان)
20 لیر برای بازدید از ایا ایرنه (حدود 17 هزار تومان)
زمان بازدید:
در تمامی روزهای هفته به جز سه شنبه ها می توانید از موزه توپکاپی بازدید کنید.
زمستان: 9 تا 16:45
تابستان: 9 تا 18
آدرس: استانبول، فاتح، محله کانکورتاران
Address: Cankurtaran Mh., 34122 Fatih/İstanbul, Turkey
photo by yansima
4- کلیسا سنت آنتونی ؛ Church of St. Anthony
کلیسا سنت آنتونی که در خیابان استقلال قرار دارد، بزرگ ترین کلیسا کاتولیک استانبول و محلی برای برگزاری بزرک ترین تجمع کاتولیکی شهر می باشد. وقتی به خیابان چهل و یک استقلال برسی، کلیسای قرمز رنگی می بینی که در سال 1906 میلادی توسط معمار گولیو مونگری ساخته شده است. جالب است بدانید که این کلیسا توسط کشیش های ایتالیایی اداره می شود.
ساعات مراسم عشاء ربانی:
یکشنبه ها: ساعت 10
باقی روزها: ساعت 8
آدرس: استانبول، بیوگلو، خیابان استقلال شماره 171، تومتوم
Address: Tomtom, İstiklal Cd. No:171, 34433 Beyoğlu/İstanbul, Turkey
5- کلیسا سنت استفان بولگارین ؛ St. Stephan Bulgarian Church
یکی از جذاب ترین کلیساهای استانبول، کلیسا سنت استفان بولگارین است که در قرن نوزدهم به بلغاری ها اجازه داده شد تا کلیسای مخصوص به خود را در استانبول داشته باشند. کلیسا سنت استفان در ابتدا تنها سازه ای چوبی بود که در نزدیکی گلدن هورن ساخته شد، اما بعدها گسترش یافت و به کلیسایی بزرگ تر و آهنی بدل شد.
جالب است بدانید که برای ساخت بخش های پیش ساخته شده کلیسا، رقابتی بین المللی برگزار کردند و شرکتی اتریشی برنده این رقابت شد. بنابراین قطعات کلیسا ابتدا در کشور اتریش ساخته شده و سپس با کشتی به استانبول منتقل شد.
سبک معماری: نئو باروک
آدرس: ترکیه، استانبول، فاتح، شیشلی، خیابان عبید حریت 70، مرکز
Address: Merkez, Abide-i Hürriyet Cd No:70, 34381 Şişli/Fatih/İstanbul, Turkey
6- کلیسا سانتا ماریا دراپریس ؛ Church of St. Mary Draperis
کلیسا سانتا ماریا در دوره امپراتوری روم ساخته شد و درست چند ماه پیش از تسخیر شهر توسط عثمانی ها ساخت آن تکمیل شد. این کلیسا یکی از قدیمی ترین کلیساهای کاتولیک استانبول است که توسط خانواده دراپریس در سال 1453 بنا شد.
به هنگام ورود به کلیسا سانتا ماریا، پلاکی بر سر در خواهید دید که نام سلطان عبدالحمید دوم بر آن درج شده است، چرا که او اجازه ساخت کلیسا را صادر کرد. پس از ورود به کلیسا سانتا ماریا، پلکانی، بازدیدکنندگان را به سوی محراب دو طبقه کلیسا هدایت می کند و در آن جا می توانید تندیسی زیبا از مریم مقدس ببینید.
ساعات کار:
دوشنبه تا شنبه: 10 تا 12؛ 14 تا 16
آدرس: ترکیه، استانبول، بیوگلو، خیابان 215 استقلال، توم توم
Address: Tomtom, İstiklal Cd. No:215, 34433 Beyoğlu/İstanbul, Turkey
7- کلیسا سنت جرج ؛ St. George’s Cathedral
یکی از مقدس ترین مکان ها برای مسیحی های ارتدکس، کلیسا سنت جرج است، چرا که مرکز اسقفی مسیحیان این فرقه محسوب می شود. این کلیسا در سال 1453 ساخته شد و در دهه نخستین 1600 به مرکز معنوی مسیحیان ارتدکس شرقی جهان بدل شد.
نام این کلیسا را از آن روی سنت جرج نهاده اند که به یکی از جان باختگان مسیحی به نام سنت جرج اهدا شده است. کلیسا سنت جرج در محله فنر استانبول و در نزدیکی منطقه ایوب قرار گرفته و بسیار مورد توجه یونانیان، خصوصا مسیحیان ارتدکس است.
اهمیت کلیسا سنت جرج تنها به وجه مذهبی اش محدود نمی شود و فضای داخلی زیبا، باشکوه و وسیع آن نیز مورد توجه مسافران و بازدیدکنندگان است و نامش در لیست مهم ترین جاذبه های گردشگری استانبول قرار می گیرد.
ساعات بازدید: 8:30 تا 16
آدرس: ترکیه، استانبول، فاتح، یوووز سلطان سلیم
Address: Yavuz Sultan Selim, 34083 Fatih/İstanbul, Turkey
8- کلیسا یادبود کریمیا ؛ Crimea Memorial Church
کلیسا کریمیا که با نام کلیسا مسیح هم شناخته می شود، کلیسایی انگلیسی و تاریخی است که در قرن نوزدهم در منطقه تکسیم-بیوگلو و به یاد سربازان انگلیسی بنا شد.
نخستین بار ایده ساخت یادبودی برای جنگجویان جنگ کریمیا در سال 1856 میلادی مطرح شد و سپس پس از برگزاری رقابتی، ویلیام برگر، طراح برنده توانست مسئولیت معماری کلیسا یادبود را از آن خود کند. البته بعدها این قضیه که معماری ویلیام برگر غیر انگلیسی است، باعث حذف او شد و این افتخار به جرج ادموند رسید. ساخت این کلیسا در انتهای قرن نوزدهم به پایان رسید.
جالب است بدانید که تمام سنگ های این کلیسای زیبا از کشور مالتا آورده شده اند و هنوز هم هر یک شنبه مراسم عشاء ربانی در کلیسا یادبود کریمیا برگزار می شود.
سبک معماری: نئو گوتتیک
هزینه بازدید: 10 لیر (حدود 10 هزار تومان)
آدرس: ترکیه، استانبول، بیوگلو، خیابان سردار اکرم 83، شاهکولو
Address: Şahkulu, Serdar-ı Ekrem Cd. No:83, 34425 Beyoğlu/İstanbul, Turkey
9- کلیسا سنت تریادا ؛ St. Triada Church
به محض آن که وارد میدان تکسیم شدید، به وضوح می توانید گنبد بلند کلیسا ارتدکسی و یونانی را در میان دیگر ساختمان ها تشخیص بدهید. زیبایی بخش خاکستری رنگ و خارجی کلیسا سنت تریادا، خبر از فضای داخلی باشکوه و مرمرین، سقف های رنگین کلیسا و نمادهای ظریف درون آن می دهد. جالب است بدانید که سال ها پیش در این منطقه گورستانی یونانی وجود داشت که برای ساخت کلیسای سنت تریادا، در قرن نوزدهم آن را خراب کردند.
در نهایت درهای کلیسا در سال 1880 به روی مردم گشایش یافت و از آن روز تا به حال، درهایش بسته نشده اند. کلیسا سنت تریادا، بزرگ ترین کلیسا ارتدکس شرقی استانبول است و با بازدید از آن با نمونه ای زیبا از کلیسایی به سبک نئو کلاسیک را خواهید دید.
آدرس: ترکیه، استانبول، بیوگلو، محله کاتیب چلبی
Address: Katip Çelebi Mah., 34433 Beyoğlu/İstanbul, Turkey
10- کلیسای روح القدس ؛ Cathedral of the Holy Spirit
با سفر کوتاهی از تکسیم، دومین کلیسای کاتولیک و بزرگ رومی پیش روی شما قرار خواهد گرفت که جایگاه پس از کلیسای سنت انتونی را از آن خودش کرده است. به نظر می رسد ساخت این کلیسای کاتولیک زمانی آغاز شد که گمان کردند جامعه مسیحیت به تدریج از محله های سنتی خود یعنی بیوگلو و گالاتا فاصله گرفته است. سبک باروک کلیسا روح القدس، تحت تأثیر معمار سوئیسی- ایتالیایی بوده و در سال 1846 ساخته شده است.
یکی از بارزترین ویژگی های کلیسای روح القدس، ارگ بزرگ کلیساست و همچنین تندیس برنزی پاپ بندیکت پازندهم درحیاط کلیسا نیز بسیار قابل توجه است. خوب است بدانید که علاوه بر گردشگران و مسافران، کلیسای روح القدس مورد توجه مقامات اسقفی نیز بوده است.
سبک معماری: باروک
آدرس: ترکیه، استانبول، شیشلی، خیابان
Address: Harbiye, Cumhuriyet Cad. 127/A, 34373 Şişli/İstanbul – Avrupa, Turkey
سخن آخر
با هم سری زدیم به بهترین کلیساهای استانبول و از نزدیک با آن ها آشنا شدیم.
این بازدید مجازی از سازه های تاریخی استانبول چگونه بود؟ تا به حال به این کلیساها رفته اید؟
برای آشنایی بیش تر با استانبول و سایر جاذبه هایش بخوانید:
هزینه های سفر به استانبول
معرفی شهر استانبول ؛ دانستنی های قبل از سفر
مساجد استانبول ؛ بناهای باشکوه امپراتوری عثمانی
جاذبه های گردشگری استانبول ؛ کاخ های امپراتوری عثمانی
کاخ های بیزانسی استانبول ترکیه ؛ گشتی تاریخی در شهر
خاطرات، دیدگاه ها و عکس های خود را با ما به شاتراک بگذراید.