به گزارش الف، در حالی که ترکیه اعلام کرده خاشقچی در کنسولگری ریاض در استانبول به قتل رسیده اما وزیر کشور عربستان ارتباط آل سعود با این پرونده را دروغ و بی اساس خوانده است. به همین دلیل ریاض یک هیات تحقیق به ترکیه فرستاده و قرار است آنها با ماموران ترکیه در این باره همکاری کنند.
ماجرای خاشقچی موجب واکنش بسیاری از رهبران جهان شده است. دونالد ترامپ که ظاهراً تلاش داشت بدلیل قراردادهای تجاری و نظامی از کنار این موضوع عبور کند در نهایت بدلیل جو سنگین ایجاد شده و اعتراضات شدید نمایندگان کنگره ناچار به موضع گیری کمی جدی تر شد. در این راستا رئیس جمهور آمریکا که ابتدا عنوان کرده بود جمال خاشقچی شهروند ایالات متحده نیست و واشنگتن نباید بخاطر وی روابط تجاری خود با ریاض را بهم بزند دیروز در واکنشی جدید عنوان کرد اگر عربستان سعودی در ناپدید شدن خاشقچی نقش داشته بدون اینکه سفارش خریدهای تسلیحاتی لغو شود با مجازاتی سخت تنبیه خواهد شد.
از سوی دیگر آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز خواستار مشخص شدن سرنوشت جمال خاشقچی شده است.
حدس زده می شود ماجرای خاشقچی بر ارتباطات اقتصادی عربستان با شرکت ها و کشورهای دیگر تاثیر فراوانی داشته باشد. در این راستا تعدادی از شرکت بین المللی و افراد مشهور گفته اند در نشست سرمایه گذاری ریاض که قرار است چند روز دیگر برگزار شود شرکت نخواهند کرد.
پشت پرده مفقود شدن خاشقچی
روایت معمول که تاکنون از ماجرای جمال خاشقچی در رسانه های جهان پذیرفته شده روایتی است که دولت ترکیه عنوان کرده است. بر اساس این روایت، روزنامه نگار منتقد پس از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول توسط ماموران سعودی که ساعاتی قبل وارد ترکیه شده بودند ابتدا شکنجه و سپس به قتل رسیده است. برخی مقامات آنکارا عنوان کرده اند شواهد صوتی و تصویری از داخل کنسولگری در اختیار دارند که ثابت کننده گفته های آنها است. احتمالاً ترکیه بدلیل مسائل سیاسی و تبعات اذعان به فیلم و صوت از داخل کنسولگری با وجود مصونیت های دیپلماتیک از انتشار رسانه ای و همگانی آن امتناع می کند.
اگر روایت فوق را از ماجرای ناپدید شدن جمال خاشقچی بپذیریم بلافاصله ابهامات و سوالات دیگری مطرح می شود.
اینکه با توجه به مشهور بودن خاشقچی که به عنوان یاداشت نویس روزنامه واشنگتن پست فعالیت می کرده عربستان چگونه به این جمع بندی رسیده وی را هنگام حضور در کنسولگری به قتل برساند؟
اینکه حکام عربستان علی الخصوص محمدبن سلمان چرا و به چه پشتوانه ای به چنین اقدامی آن هم در کنسولگری دست زده اند؟ چه انگیزه ای موجب شده ولیعهد جوان دست به اقدامی بزند که اولین متهم آن عربستان سعودی شناخته خواهد شد؟ آیا محمد بن سلمان صرفاً بدلیل جاه طلبی، کم تحملی و خامی دست به چنین کاری زده است؟
آیا عربستان سعودی پیش از این اقدام با برخی دولت ها مثلاً آمریکا هماهنگ هایی را انجام داده است؟ بخصوص اینکه محمد بن سلمان ارتباطات بسیار نزدیکی با جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ دارد. آیا موضع گیری اولیه رئیس جمهور آمریکا را می توان در راستای این هماهنگی ارزیابی و تفسیر کرد؟ آیا دولت ترامپ واقعاً در پی کمک به محمدبن سلمان برای رهایی از دست یک منتقد بوده یا بالعکس سازمان های اطلاعاتی آمریکا خواهان رهایی از شر محمدبن سلمان بوده اند؟ آیا بدلیل شکست های داخلی و خارجی ریاض قرار است تحول یا شبه کودتایی جدید در عربستان رخ دهد؟
فارغ از فرضیات بالا، سوالات دیگری نیز مطرح می شود. اگر واقعاً تائید شود عربستان سعودی پشت ماجرای مفقود شدن و قتل جمال خاشقچی بوده واکنش کشورهای غربی علی الخصوص آمریکا و ترکیه چه خواهد بود؟ این کشورها تا کجا تمایل دارند روی این موضوع مانور دهند و به ریاض فشار وارد کنند؟ آیا این پرونده بعد از مدتی با بده و بستان و البته توجیه کردن بسته خواهد شد؟
به این سوالات می توان پرسش ها و ابهام های دیگری را نیز اضافه کرد. اما فعلاً یک چیز واضح و مشخص است و آن از بین رفتن کیش شخصیت محمدبن سلمان و تصویرسازی های جعلی از او در رسانه های غربی است. اگر چه با وجود حذف بسیاری از شاهزادگان، به راه انداختن جنگ یمن، دخالت های گسترده در کشورهای بحرین، لبنان، سوریه، عراق و.... ولیعهد عربستان چهره مقبولی در منطقه نداشته اما به واسطه هزینه های سرسام آور در سال های اخیر تلاش بسیاری شد تا از محمد بن سلمان چهره ای مدرن و مترقی که در راه توسعه اقتصادی و سیاسی عربستان برنامه های بزرگی دارد برساخته شود. اما فعلا این تصویر شکست فاجعه باری خورده است، شکستی که شاید به قیمت ناکامی او در نشستن بر تخت پادشاهی تمام شود. فعلاً که طرفداران او یک به یک از گفته های خود درباره او عقب نشینی می کنند. اخیراً توماس فریدمن، تحلیلگر روزنامه نیویورک تایمز ضمن اشاره به خبر ناپدید شدن جمال خاشقچی از این که محمد بن سلمان را زمانی به عنوان معمار عربستان نوین یاد کرده بود ابزار پشیمانی کرد.
