خطرناک‌ترین بازگشت سایوز+تصاویر

به گزارش ایسنا؛ هر دو نفر نظامی بودند. براساس خبر خبرگزاری "تاس" ناو کیهانی سایوز-23 در ساعت 17:39:18 روز 14 اکتبر 1976 سکوی پرتاب شماره یک پایگاه فضایی بایکونور را با موشکی از نوع سایوز – یو( soyuz-u) به مقصد مدار زمین ترک کرده و پیام‌های ارسالی از سوی فضانوردان نشان می‌داد سفینه 6760 کیلوگرمی با موفقیت در مدار مورد نظر با اوج و حضیض 250- 194 کیلومتر و زاویه شیب 63/51 درجه نسبت به خط استوا قرار گرفته است تا هر 88 دقیقه یک بار زمین را دور بزند. تاس هدف پرتاب ناو سایوز-23 را ادامه تحقیقات علمی و فناوری و آزمایش در ایستگاه مداری علمی سالیوت ‏-5 اعلام کرد.

یک شبانه روز بعد از پرتاب و در زمانی که همه منتظر خبر اتصال با سالیوت5 بودند، از مرکز هدایت پرواز پیام‌های ناخوشایندی دریافت شد. سامانه ایگلا که باید ایستگاه مداری را جستجو کرده مراحل نزدیک شدن و پهلوگیری دو سفینه را بطور خودکار انجام دهد، درست کار نکرد. فاصله بین ناو کیهانی و سالیوت-5 آن قدر نبود که کیهان‌نوردان بتوانند با کمک سامانه هدایت دستی کار را به انجام رسانند.

کارشناسان مرکز هدایت پرواز با توجه به جوانب مختلف از جمله کاهش خطرناک ذخیره سوخت سفینه، موضوع فرود اضطراری مطرح و بعد از تصویب اکثریتی، به فضانوردان دستور بازگشت دادند. اما مشکل فضانوردان تنها لغو ماموریت و بازگشت اضطراری نبود. این کار باید در شرایطی انجام می‌شد که در منطقه فرود، توفان وحشتناکی جریان داشت. اما با توجه به میزان باقیمانده سوخت، راه دیگری وجود نداشت.

در زمان نزدیک شدن به زمین، باد به داخل چتر نجات سفینه پیچید و آن را به سوی دریاچه تنگیز در 140 کیلومتری جنوب غربی ارخالق قزاقستان برد. ویاچسلاو زودوف درباره فرود ناو چنین می‌گوید: "باد شدت می‌وزید از دریچه کوچک سفینه چیزی را نمی‌دیدیم. ناو ظاهرا فرود آمد اما احساس کردیم برخورد سفینه مثل برخورد به زمین نبود. ما نمی‌توانستیم وضعیت را بفهمیم بعداً متوجه شدیم که در دریاچه تنگیر فرود آمده‌ایم."

چتر اصلی از سفینه جدا شد اما چتر یدک جدا نشد زیرا آب به محل اتصال نفوذ کرد. چتر سفینه را به دور خود می‌پیچید و فضانوردان نمی‌توانستند از سفینه بیرون بیایند. ناو کیهانی تقریبا در آب فرو رفته بود. گروه نجات, هم به دلیل آنکه سفینه به شکل غیرعادی فرود آمده بود و هم طوفان و بوران شدید نمی‌توانستند آن را پیدا کنند.

آنتن‌های ارسال امواج رادیویی در آب فرو رفته بود و گروه‌های نجات کلا محل فرود سفینه را نمی‌توانستند پیدا کنند. بالاخره تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد که سفینه در دریاچه تنگیز فرود آمده است.

از آنجا که ارتباط با سفینه هم غیرممکن بود آنها فکر می‌کردند بخش فرودی غرق شده است. در این باد و بوران هلیکوپترها نمی‌توانستند پرواز کنند و ماشین‌های ویژه نمی‌دانستند کجا باید به جستجوی کیهان نوردان بیایند. در داخل ناو به تدریج سرد و سردتر می‌شد و یخ می‌زد و کیهان نوردان فقط گرمکن‌های ورزشی داشتند.

دستگاه برق چون قدرت محدود داشتند و احتمال از کار افتادن آنها می‌رفت، مرتباً کار نمی‌کردند آنها مجبور بودند حتی در تنفس هم صرفه‌جویی کنند. بعد از 9 ساعت شناور شدن در آب، کمبود اکسیژن احساس شد. صبح توفان آرام گرفت. گروه نجات سرانجام محل آنها را پیدا کردند. در وضعیت نیمه یخ بسته دریاچه فقط با هلی‌کوپتر امکان کمک وجود داشت. یکی از افراد گروه نجات با مشکلات زیاد با طناب پایین آمد و در میان آب پر تلاطم ناشی از فشار هوای ملخ‌های هلیکوپتر، بعد از چند بار کوشش سرانجام توانست کابلی را به بخش فرودی ببندد تا آن را بلند کند اما آب جمع شده در چتر نجات از یک سو و بادی که به چتر افتاده بود از طرف دیگر بیش از قدرت هلیکوپتر میل-8 بود و نمی‌توانست چنین بار سنگینی را کاملا به هوا ببرد، لذا خلبان‌ها آن را 8 کیلومتر در میان یخ آب‌های دریاچه کشاندند و بالاخره به ساحل رساندند.

سرانجام ناو بعد از دو روز و شش دقیقه و 35 ثانیه پرواز و 11 ساعت تلاش به ساحل کشیده شد و کیهان نوردان از مرگ حتمی نجات یافتند.