روزنامه کیهان: این گفتگو قرار بود تنها به مرحوم بهرام شفیع محدود شود و در قالب گزارشی که شامل نظرات مجری‌های مختلف صداوسیما درباره این گزارشگر فقید ورزشی بود قرار بگیرد، اما بحث ما با دکتر محمد نظری، فراتر رفت و به آسیب شناسی مجری‌گری معطوف شد. هرچند که این گفتگو در شرایطی شتابزده اتفاق افتاد، چون نظری درحال ورود به استودیو برای اجرای قسمتی از برنامه «به خانه برمی‌گردیم» بود، اما در همین مصاحبه کوتاه و شتابناک نیز، وی انتقادات زیادی را به مجری‌های تازه از راه رسیده صداوسیما وارد کرد.
- چه تصور و خاطراتی از مرحوم بهرام شفیع در ذهن دارید؟
آن دورانی که تعداد مجریان تلویزیون بسیار اندک بود و فقط سه چهار نفر برنامه اجرا می‌کردند، آقای شفیع به عنوان یکی از مجری‌های مطرح ورزشی شناخته می‌شد. به طور طبیعی، گذشت زمان و افزایش سن، وی را به یک پیشکسوت در این عرصه تبدیل کرد. آقای شفیع با توجه به اینکه در گروه ورزش بود تعامل چندانی با ما که در گروه اجتماعی هستیم نداشت، اما در همان جلسات مشترکی که مجری‌های سیما دور هم جمع می‌شدند همیشه از جایگاهی ویژه و قابل احترام نزد ما برخوردار بود. در جلساتی که حضور داشت همیشه به عنوان یک وزنه در تلویزیون به نظرم می‌رسید. به عنوان کسی که سال‌هاست در تلویزیون کار می‌کنم، باورم این است، آدم‌هایی مثل مرحوم شفیع که تعدادشان هم خیلی زیاد نیست، رکن‌های تلویزیون بودند و هستند و ما کم‌کم درحال از دست دادن آن‌ها هستیم. متأسفانه خیلی از همکاران جوان ما پیشکسوت و حرمت پیشکسوت را نگه داشتن یادشان می‌رود! افرادی، چون بهرام شفیع، تکیه‌گاه‌های آدم‌های کم‌تجربه‌ای مثل من بودند و هستند و می‌توانند بهانه‌ای باشند تا از آن‌ها تواضع و ادب را یاد بگیریم. این را اول به خودم می‌گویم و بعد به همکاران جوانم.
- چرا روی لزوم حفظ احترام پیشکسوت‌ها از سوی مجری‌های جوان تأکید می‌کنید؟
به خاطر اینکه اصل ماندگاری آدم‌ها به این است که حرمت دیگران و به ویژه پیشکسوتان را نگه دارند. اگر برنامه‌های تلویزیون در یک بازه زمانی 10 ساله را بررسی کنید، صد‌ها آدم روی آنتن آمده‌اند که شما الان نه اسمشان را یادتان هست و نه نام و نشانی از آن‌ها دارید. اگر حرمت به پیشکسوت را رعایت نکنید، نمی‌توانید ماندگار شوید. این چیزی است که خیلی از افراد باتجربه به ما گوشزد کرده‌اند. امیدوارم که همکاران جوان ما نیز این را بفهمند و درک کنند.
- مگر جوانانی که برنامه اجرا می‌کنند، حرمت نگه نمی‌دارند؟
نه، متأسفانه بسیاری از آن‌ها رعایت نمی‌کنند!
- یعنی چه؟ چه می‌کنند که شما این را ادعا می‌کنید؟
بسیاری از مجری‌های جوان ما به صرف دو بار روی آنتن رفتن فراموش می‌کنند که آنتن تلویزیون موقت است، اما احترام به دیگران همیشه باقی خواهد ماند. خیلی از مجری‌هایی که تنها مدت کوتاهی است وارد این عرصه شده‌اند خودشان را گم کرده‌اند. آن‌ها در حین اجرا، اشتباهات محضی را دچار می‌شوند که بخشی از این اشتباهات به خاطر غرور کاذبی است که تلویزیون به آن‌ها می‌دهد.
- علت این مشکل را چه می‌دانید؟
بخش عمده‌ای از این مشکل به آن‌هایی بر می‌گردد که افراد فاقد ظرفیت و تجربه را برای اجرا انتخاب می‌کنند.
- برای کاهش این مسئله و تقویت امر اجرا در صداوسیما چه باید کرد؟ آیا برگزاری دوره‌های آموزشی می‌تواند علاج کار باشد؟
مسلما باید این کار بشود. صداوسیما نیز همچون هر سازمان دیگری دارای یک چارچوب فرهنگی است و افرادی که در آن فعالیت می‌کنند باید آن را رعایت کنند. قرار نیست وقتی یک مجری روی آنتن می‌رود هر کاری دلش خواست بکند؛ این هیچ جای دنیا باب نیست، هیچ ربطی هم به صداوسیمای جمهوری اسلامی یا فلان شبکه خارجی هم ندارد. هر شبکه‌ای در هر جای دنیا دارای چارچوبی است که مجری باید در آن قالب فرهنگی برنامه را اجرا کند.
- لطفا به طور مصداقی بفرمایید؛ منظورتان از چارچوب فرهنگی که مجری‌ها باید رعایت کنند چیست؟
خلاصه بگویم، برای ورود به رادیو و بعد هم تلویزیون، سال‌ها از در بیرونمان کردند و از پنجره وارد شدیم. یعنی آزمون‌های پی در پی را پشت سر گذاشتیم. ما در صداوسیما چیزی با عنوان زبان معیار داریم. اما این روز‌ها به خاطر خطا‌های گویندگان و مجری‌های جوان، زبان معیار زیرسوال رفته است و متأسفم برای مدیرانی که مانع این اشتباهات و آسیبی که کم‌تجربه‌ها به چارچوب فرهنگی تلویزیون می‌زنند نمی‌شوند. این روند در درازمدت آسیب‌های بسیار زیادی به صداوسیما خواهد زد. تلویزیون، خانه‌ای است که باید فرهنگ بسازد نه اینکه خودش به واسطه برخی مجری‌ها، زبان معیار و اصول فرهنگی را زیر پا بگذارد. نباید برای جذب مخاطب به هر کسی جازه دهیم که روی آنتن تلویزیون دست به هر کاری بزند. برخی مدیران، مجری‌های بی‌تجربه را روی آنتن زنده تلویزیون که جای هزاران خطا وجود دارد می‌گذارند و آن‌ها هم دیگران را در برنامه زنده، دستمایه استهزا می‌کنند. این روند آسیبی به آن مجری نمی‌زند، چون خودش چیزی برای از دست دادن ندارد، بلکه به بدنه صداوسیما آسیب می‌خورد.
- با تشکر از اینکه وقت خود را در اختیار ما گذاشتید.
من هم از شما ممنون هستم.
