بیماری‌های قلبی، اصلی‌ترین عامل مرگ و میر در جهان هستند. سکته قلبی در اغلب موارد دردی نیست که ناگهان و در یک لحظه به جان کسی بیفتد. این عارضه، حاصل سالها جنگیدن قلب با شریان‌هایی است که خون را به خوبی به آن نمی‌رسانند. در ادامه این مطلب، نشانه‌های بروز سکته قلبی و راه‌های مراقبت از قلب آسیب دیده را به شما معرفی می‌کنیم.
سکته قلبی چطور اتفاق می‌افتد؟
عروق کرونر قلب شما، جریان خون حیاتی را تامین می‌کنند و اگر به «بیماری عروق کرونر قلبی» دچار باشید، این شریان‌ها هر روز باریکتر می‌شوند و جریان خون در رگ‌ها را دچار اختلال می‌کنند. رسوب چربی، کلسیم و پروتئین‌ها، یا مبتلا بودن به اختلالات التهابی، باعث ایجاد پلاک‌هایی می‌شود و جریان خون در شریان‌ها را دشوار می‌کند.
سخت شدن پلاک‌ها، زمینه را برای ایجاد لخته‌های خونی در اطراف آنها فراهم و خطر انسداد عروق را ایجاد می‌کند. قلب که برای پمپاژ خون و ادامه فعالیتش به اکسیژن نیاز دارد، در صورت مسدود شدن این عروق از اکسیژن لازم محروم می‌ماند و سکته قلبی اتفاق می‌افتد.
در موارد نادر، سکته قلبی می‌تواند ناشی از «اسپاسم عروق کرونر» باشد. انقباض ناگهانی عروق، خون‌رسانی به قلب را مختل می‌کند و حتی می‌تواند در بدن افرادی که به بیماری عروق کرونر دچار نیستند اتفاق بیفتد.
نشانه‌ها را بشناسید
نشانه‌های سکته قلبی، ممکن است 30 دقیقه یا بیشتر با قربانیان باشند و با استراحت یا مصرف داروی نیتروگلیسیرین زیر زبانی تسکین پیدا کنند. اگر شما علایم زیر را تجربه می‌کنید، فورا با اورژانس تماس بگیرید:
- ناراحتی، فشار یا درد در قفسه سینه، بازو یا معده
- احساس ناراحتی در فک یا گلو
- تعریق شدید و سرد
- احساس سوزش سردل شدید، تهوع یا سرگیجه
- احساس خفگی
- ضعف شدید، اضطراب یا تنگی نفس
- سریع و نامنظم شدن ضربان قلب
فراموش نکنید که سکته قلبی، همیشه هم با نشانه واضحی همراه نیست. در بعضی افراد، به ویژه کسانی که به دیابت دچار هستند، سکته قلبی می‌تواند خاموش رخ دهد.
بیشتر بخوانید: تاثیر مصرف روزانه پنیر بر سلامت قلب
راهی برای پیشگیری هست؟
نباید این واقعیت را فراموش کرد که داروها، احتمال سکته قلبی در آینده را به صفر نمی‌رساند. اگر شما حداقل یکبار دچار چنین عارضه‌ای شده‌اید، حتما این تغییرات را در سبک زندگی‌تان ایجاد کنید:
- سالم غذا بخورید
- بیشتر ورزش کنید
- وزنتان را هم کمتر کنید
- استرس‌هایتان را کمتر کنید. اگه نمی‌توانید از یک روانشناس کمک بگیرید
- مصرف چربی، قند و نمک را کمتر کنید
- سیگار را ترک کنید
چه کسانی در خطرند؟
سکته قلبی در هر ساعتی می‌تواند رخ دهد. اما آمارها نشان می‌دهند که بیشتر قربانیان در ساعت 6 صبح، گرفتار سکته قلبی می‌شوند. اگر شما با شرایط زیر روبرو هستید، حتما از یک متخصص برای بررسی وضعیت قلبتان کمک بگیرید:
- فشار خون بالا دارید؟
- کلسترول بدن خونتان بالاست؟
- سیگار می‌کشید؟
- از 45 سالگی گذشته‌اید؟
- چاقید؟
- دیابت دارید؟
- به سندروم متابولیک دچارید؟
- در خانواده‌تان سابقه ابتلا به بیماری‌های قلبی بوده؟
- کم‌تحرکید؟
- استرس دارید؟
- سابقه مسمومیت بارداری داشته‌اید؟
- به بیماری‌های التهابی مثل التهاب مفاصل دچارید؟
در زمان سکته قلبی چه باید کرد؟
در زمان روبرو شدن با علایم به تشخیص خودتان اعتماد نکنید. به محض اینکه با علایم مشکوک روبرو شدید، با 115 تماس بگیرید. علایم را با مشاوران اورژانس در میان بگذارید و با راهنمایی‌های آنها، تا رسیدن آمبولانس احتمال خطر را کمتر کنید.
بهترین زمان برای نجات فردی که دچار سکته قلبی شده، یک تا دو ساعت بعد از شروع اولین علامت است. با گذشت زمان و در نبود امکانات درمانی، آسیب قلبی به سرعت بیشتر و شانس بیمار برای نجات هر لحظه کمتر می‌شود. درمان سکته قلبی بلافاصله در اورژانس یا آمبولانس باید شروع و برای کامل شدن روند درمان، از داروها و روش‌های مختلف جراحی کمک گرفته شود.
هدف از تجویز داروها در این شرایط، از بین رفتن لخته‌های خونی یا جلوگیری از لخته شدن خون در عروق است. بیمار باید بی هیچ فاصله‌ای مصرف داروها را آغاز کند. روش‌های جراحی مثل آنژیوپلاستی یا استنت هم برای باز کردن شریان‌های تنگ یا مسدود شده مورد استفاده قرار می‌گیرند.
بعد از سکته قلبی، قلب برای بهبود و ترمیم بافت‌هایش به حدود هشت هفته زمان نیاز دارد و احتمالا حداقل شش هفته در بیمارستان خواهید ماند. درمان‌های توصیه شده، به بهبود وضعیت قلبتان کمک می‌کنند اما از یاد نبرید که توان پمپاژ خون در قلب شما هیچ وقت به اندازه یک فرد سالم نخواهد شد.