در گذشتههای دور، داروی شیمیایی وجود نداشت و اثری از دکترهای امروزی هم نبود. در آن زمان مردم برای مداوای بیماریشان به حکیم مراجعه میکردند. داروهایی که حکیم تجویز میکرد عمدتا داروهایی بودند که از دل طبیعت بیرون میآمدند. بقراط، بزرگترین حکیم یونانی میگوید: «بگذار غذایت داروی تو و دارویت غذای تو باشد». این گفته نشاندهندهی اهمیت غذا در حفظ سلامتی است.
بنیتا در سری مقالات «آشتی با طبیعت»، به بررسی خواص گیاهان دارویی و غیردارویی میپردازد. در این قسمت، با خواص گیاه مرزه و نیز طرز تهیهی یک دمنوش دلچسب با استفاده از این گیاه پر خاصیت آشنا میشویم. در ادامه با ما همراه باشید.
مشخصات گیاه
ما ایرانیها، با عطر و طعم دلپذیر سبزی خوردن زندگی میکنیم. مرزه یکی از گیاهان معطر موجود در سبزی خوردن است. این گیاه از تیرهی نعناعیان، یکساله و با ساقههای متعدد است و در اروپای جنوبی و آسیا به صورت خودرو وجود دارد. مرزه در فاصلهی ماههای تیر تا شهریور در ایران به گل مینشیند. به طور کلی، مرزه بومی مدیترانهی شرقی و جنوب غربی آسیاست. برگهای مرزه نرم و تقریبا بدون دمبرگ و باریک و نوک تیز و پوشیده از کرک و دارای تارهای غدهای است.
در هر قاشق غذاخوری مرزه (4/4 گرم): 12 کیلو کالری انرژی، 1 میلیگرم سدیم، 2 گرم فیبر،46 میلیگرم پتاسیم، 3 گرم کربوهیدرات، 0/3 میلیگرم پروتئین، 4٪ ویتامین A، 9٪ کلسیم، 3٪ ویتامین C و 9٪ آهن وجود دارد. این گیاه در ایران جزو سبزیهای خوراکی است و به صورت خام، پخته و خشک شده در غذاها مصرف میشود.
خواص مرزه
طبیعت مرزه گرم است و این گیاه در درمان بسیاری از بیماریها موثر است.
1. مرزه تقویت کنندهی معده، تسهیل کنندهی عمل هضم، ضد نفخ و مُدر (ادرارآور) است.
2. گیاه مرزه برای معالجهی اسهال بسیار مناسب بوده و یک ضدعفونی کنندهی قوی است.
3. این گیاه را به عنوان چاشنی و ادویه به همراه لوبیا، سالاد فصل، خیار، ماهی، گوشت، کالباس و سوسیس مصرف میکنند.
4. از این گیاه، در رایحهی درمانی استفاده میشود.
5. اگر گلو درد دارید، جوشاندهی مرزه را غرغره کنید.
دارویی به نام تیمیان Thymian در داروخانههای کشور وجود دارد که از گیاهان مرزه، آویشن، رازیانه و اکالیپتوس تهیه میشود و دارای اثرات ضد سرفه و خلط آور است.
چطور دمنوش مرزه درست کنیم؟
برای درست کردن دمنوش مرزه میتوانید 2 قاشق سوپخوری مرزه را در نیم لیتر آبجوش بریزید و به مدت 15 دقیقه بگذارید دم بکشد؛ سپس صاف نموده همراه با عسل روزانه 2 تا 3 فنجان جرعهجرعه بنوشید.
نکاتی جالبی دربارهی مرزه
1. مرزه عطر و طعم تندی دارد و میتوان از آن برای معطر کردن روغنها استفاده کرد.
2. مرزهی خشک شده را میتوان به عنوان چاشنی در سالاد و سس سالاد استفاده کرد.
3. از مرزهی تازه میتوانید در انواع سالاد استفاده کنید.
4. در هنگام پخت مرغ، میتوانید از مرزه برای از بین بردن بوی بد مرغ استفاده کنید.
5. مرزه خشک یا تازه، طعم و عطر خوبی به دوغ، دیزی و آبگوشت میدهد.
اگر از خواندن این مطلب لذت بردید میتوانید «آشتی با طبیعت؛ خواص معجزهآسای گیاه بابا آدم» را نیز بخوانید.
دوستان و همراهان همیشگی بنیتا، شما میتوانید سری مقالات آشتی با طبیعت را هر هفته دوشنبه دنبال کنید. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در بخش نظرات به اشتراک بگذارید؛ همچنین میتوانید به سوپر گروه و کانال تلگرامی بنیتا بپیوندید.
منابع:
فرهنگ فارسی معین (نوشتهی محمد معین)
Theepicentre، doityourself، anniesremedy، webmd، home-remedies-for-you