والدین دوست دارند همیشه فکر کنند که میدانند به فرزندانشان چه میگذرد- و اگر نوجوانشان قصد خودکشی داشته باشند، آنها باخبر میشوند. با این حال، تحقیقات نشان میدهد که این طرز تفکر همیشه درست نیست.
در یک مطالعه منتشر شده در مجله Pediatrics(طب کودکان)، محققان با بیش از 5،000 نوجوان 11 تا 17 ساله مصاحبه کردند. در این مصاحبهها از آنها پرسیده شد که آیا تا به حال به خودکشی فکر کردهاند؟ آیا درمورد مرگ یا مردن زیاد فکر میکنند؟ از پدر و مادر نیز پرسش شد که آیا فکر میکنید فرزندتان تا به حال به فکر خودکشی افتاده است یا درباره مرگ زیاد فکر میکند؟
جوابها زیاد با هم مطابقت نداشت. نیمی از والدین از میل به خودکشی در فرزندان خود بیاطلاع بودند- همچنین سه چهارم والدین نمیدانستند که نوجوانانشان اغلب درباره مرگ فکر میکنند.
اگر فکرش را بکنید، این مساله زیاد هم تعجبآور نیست. نوجوانان نمیتوانند همیشه درک کنند که چقدر احساس بدی دارند و شاید هم وقتی حال بدی دارند نمیخواهند که پدر و مادرشان متوجه شوند. – هر دو به خاطر ترس از نگرانی آنهاست و همچنین نمیدانند که والدینشان چگونه ممکن است واکنش نشان دهند. والدین ممکن است متوجه علائم افسردگی در در نوجوان خود نشوند یا علائم را کاملا اشتباه تفسیر کرده و یا آن را به چیزی بیربط نسبت دهند؛ پس طبیعی است که بخواهید باور داشته باشید فرزند شما خوب است، در صورتی که شاید به فکر خودکشی باشد. و با توجه به اینکه درام بودن تا چه حد میتواند در زندگی یک نوجوان طبیعی باشد، قابل درک است که برخی والدین برداشت اشتباهی داشته باشند.
اما مواردی وجود دارد که والدین میتوانند برای حل این مساله انجام دهند:
- از علائم افسردگی در نوجوانان خود مطلع شوید و هرگز آنها را نادیده نگیرید. یکی از روشها ناراحت نشان دادن خود است، اما روشهای بسیار دیگری وجود دارد:
- افت تحصیلی و پایین آمدن نمرات
- اغلب زود رنج یا عصبانی بودن
- بیحوصلگی و بیانگیزگی در اکثر مواقع
- مشکل در روابط، شامل تغییر گروههای تیمی یا منزوی شدن
- رفتارهای خطرناک و پر مخاطره
- شکایتهای جسمانی مداوم مانند سردرد یا دل درد
- خستگی
- به نوجوان خود گوش فرا دهید
و هرگز جملاتی مانند “هیچ کس اهمیت نمیدهد که زنده باشم یا بمیرم” را دست کم نگیرید. به جای اینکه بگویید “خودت هم این حرف را قبول نداری و تنها از روی عصبانیت میگویی”، از او بپرسید که آیا واقعا این حرف را جدی گفتی؟
اغلب والدین نگران هستند که حرف زدن در مورد خودکشی ممکن است کار را بدتر کند و “به آنها ایدههایی بدهد”، اما گاهی اوقات پرسیدن این سوال ممکن است تنها راه برای درک مشکل فرزندتان باشد – و بهترین راه برای نشان به آنهاست که بفهمند او را جدی گرفتهاید.
با پزشک خود، یک متخصص سلامت روان، یا با شمارههای فوریتهای خودکشی تماس بگیرید( شماره 123 در ایران). اگر مشاوره توصیه میشود، حتما از آن استفاده کنید. شاید نوجوان شما در وحله اول میلی به دیدار با روانشناس و گرفتن مشاوره نداشته باشد ولی اطمینان حاصل کنید که کم کم با این راه حل خو میگیرند.
- اگر شک کردید که نوجوان شما ممکن است افسرده باشد یا به خودکشی فکر کند، احتیاط کنید.
هر چیزی که فکر میکنید فرزند شما ممکن است با آن به فکر خودکشی بیفتد را از خانه حذف کنید. همینطور قرص و داروهای مهم در قفسه را از دسترس دور کنید و آنها را در جایی مطمئن بگذارید.
گاهی اوقات این ممکن است تنها یک ناراحتی کوتاه مدت، افسردگی به دلیل شکست در رابطه یا یکی دیگر از ناامیدیهای اجتناب ناپذیر زندگی باشد. همچنین در مطالعه، نیمی از نوجوانانی که والدینشان تصور میکردند فکر خودکشی دارند و همینطور دو سوم از کسانی که والدینشان تصور میکردند که در مورد مرگ فکر میکنند، گفتند: حالمان خوب است. اما هنگامی که صحبت از خودکشی به میان میآید، همیشه بهتر است که مراقب باشیم تا متاسف باشیم. بنابراین این پرسشها را از نوجوان خود بکنید و از دیگران نیز کمک بخواهید.