خبرگزاری فارس: «برایان هوک» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران امروز (دوشنبه) گفته است، «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا تمایل بسیاری دارد تا پای میز مذاکره با ایران بنشیند، با این وجود تأکید کرد که لغو تحریمهای آمریکا علیه ایران مشروط به تحقق 12 شرطی است که «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا قبلا اعلام کرده بود.
بنا بر گزارش خبرگزاری «اسپوتنیک»، برایان هوک در گفتوگو با خبرنگاران در بروکسل تأکید کرد که در حال حاضر هیچ مذاکرات و ارتباطات پشت پردهای میان دولت آمریکا و ایران وجود ندارد.
نماینده ترامپ در امور ایران گفته است: «آمریکا آماده احیای روابط دیپلماتیک با ایران است و مایل است تا تحریم ها علیه تهران را لغو کند اما صرفا در صورتی که تهران هم مایل به توافق باشد و باید بداند که ابتدا باید توافق حاصل شود».
در ادامه این کنفرانس خبری از هوک پرسیده شد که «ایران چطور دوباره به آمریکایی اعتماد کند که یک بار از توافق هستهای با این کشور خارج شده» که وی پاسخ داد: «ایران زمانی که با دولت آمریکا به توافق رسید میدانست که با دولتی توافق کرده که رئیسجمهورش حدود یک سال و نیم از دوره ریاستجمهوری اش باقی ماده است... توافق (برجام) هیچ بنیان حقوقی نداشته و به تأیید کنگره نیز نرسیده است. ایران از این احتمال آگاه بود که رئیسجمهور بعدی آمریکا احتمالا از این توافق خارج میشود».
وی در ادامه با اشاره به اینکه «کمپین افزایش فشار اقتصادی بر ایران و به انزوا کشاندن دیپلماتیک تهران همچنان ادامه خواهد داشت»، تأکید کرد: «ایران شروط تعیین شده را می پذیرد و پای میز مذاکرات میآید و یا اینکه شاهد نابودی اقتصادش باشد».
هوک علاوه بر این، بدون اینکه از شخص یا گروه خاصی نام ببرد، گفت: «هستند افراد و گروههایی در سراسر جهان که نگران آینده ایران هستند....آینده ایران را مردم این کشور تعیین خواهند کرد نه آمریکا».
نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور ایران همچنین گفت که قصد دارد برای مذاکره با انگلیس، فرانسه و آلمان درباره توافق هستهای ایران عازم پاریس شود.
وی با اشاره به سازوکار مالی در نظر گرفته شده از جانب اروپا برای انجام مراودات مالی با ایران با وجود تحریمهای آمریکا گفت: «تردید دارم که ایران بتواند سازوکار تجارت مشترک با اتحادیه اروپا را عملیاتی کند».
برایان هوک در ادامه اظهاراتش در گفتوگو با خبرنگاران به تحریمهایی اشاره کرد که واشنگتن قصد دارد امروز علیه ایران اعلام کند، و تأکید کرد که «بسته به اقدامات هستهای ایران، این احتمال وجود دارد که تحریمهای بیشتری نیز در راه باشد».
نماینده آمریکا در امور ایران علاوه بر این گفته است، تلاشهایی را برای اجرای «طرحهای جدیدی در راستای افزایش امنیت دریایی به منظور حفاظت از نفتکشها در خلیج (فارس)» آغاز کرده است.
انگلیس ایران را تهدید کرد!
سخنگوی دولت انگلیس با بیان اینکه برای کاهش تنشها با ایران همکاری میکنند، مدعی شد در صورت عدم همکاری تهران درخصوص برجام گزینههای دیگر را مد نظر قرار خواهند داد.
سخنگوی «ترزا می» نخستوزیر انگلیس امروز (دوشنبه) با تاکید بر لزوم پایبندی ایران به تعهدات برجامی خود، گفت که برای کاهش تنشها با تهران تلاش میکنند.
به نوشته وبگاه شبکه «اسکای نیوز» وی با بیان اینکه اولویت انگلیس رسیدن به راهکار دیپلماتیک برای کاهش تنشهای اخیر آمریکا با ایران است، توضیح داد: «با متحدانمان برای حفظ برجام همکاری میکنیم، ولی اگر تهران همکاری نکند ما نیز گزینههای دیگر را بررسی میکنیم».
سخنگوی دولت انگلیس همچنین با محکوم کردن عملیات نیروهای مقاومت یمن علیه فرودگاه «أبها»، مدعی شد: «حمله به غیرنظامیان، بزدلانه و بیملاحظه است».
«دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا بعد از خروج یکجانبه از توافق هستهای ایران با گروه 5+1 در تاریخ 18 اردیبهشت سال قبل، تحریمهایی را که ذیل برجام لغو شده بودند (از جمله تحریمهای حوزه نفتی و بانکی) در دو بازه 80 و 90 روزه علیه تهران احیا کرد. اتحادیه اروپا نیز بعد از یک سال انفعال، نهایتا یک کانال ویژه مالی برای تسهیل تبادلات تجاری با ایران موسوم به «اینستکس» ثبت کرد اما هنوز اقدام خاصی در آن صورت نگرفته است.
با این حال ترامپ شامگاه شنبه طی پیامی در صفحه شخصی توئیتر خود گفت روز دوشنبه (امروز) تحریمهای بیشتری علیه ایران اعمال میکند (+). «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا نیز روز گذشته با تایید این خبر، گفت واشنگتن در تلاش است تا از رشد اقتصاد ایران جلوگیری کرده و راههای دور زدن تحریمها را مسدود کند.
نشریه «والاستریت ژورنال» نیز امروز به نقل از یک مقام نزدیک به خزانهداری آمریکا گزارش داد که در بین محدودیتهای جدیدی که قرار است آمریکا علیه ایران اعلام کند، احتمالا تحریم کانال ویژه مالی اروپا با ایران موسوم به «اینستکس» نیز وجود داشته باشد.
آینهورن: ترامپ تحریمها را تا مذاکره درباره شرایط تسلیم شدن ایران ادامه میدهد
مقام سابق وزارت خارجه آمریکا معتقد است دولت ترامپ تمایل واقعی برای مذاکره ندارد و تحریمها را تا مذاکره درباره شرایط تسلیم شدن ایران ادامه میدهد.
رابرت آینهورن از مقامات سابق وزارت خارجه که در مذاکرات 1+5 نیز دخیل بود گفته است: دولت ترامپ واقعا هم اکنون تمایلی به مذاکره ندارد. دولت آمریکا می خواهد با تحریم ها ایرانیها را مستاصل کند تا زمانی که امید داشته باشد مذاکرات درباره شرایط تسلیم خواهد بود.
روزنامه وال استریت ژورنال نوشته آمریکا در نظر دارد تحریمهای بزرگ جدیدی علیه ایران اعمال کند و با این اقدام نشان میدهد قصد ندارد با وجود تلاش دیپلماتیک سران اروپایی از فشار خود بکاهد.
ترزا می:لندن با شرکای خود برای حفظ توافق هستهای همکاری میکند
نخست وزیر مستعفی انگلیس طی اظهاراتی ضمن بیان این مطلب که کشورش با شرکای خود بر روی حفظ توافق هستهای کار خواهد کرد مدعی شده که در صورت عدم همکاری ایران گزینههای دیگر مورد بررسی قرار خواهد گرفت
عادل الجبیر ادعاهای بی اساس خود علیه ایران را تکرار کردبه گزارش گروه بین الملل خبرگزاری میزان؛ «ترزا می» میگوید که لندن با شرکای خود برای حفظ توافق هستهای همکاری میکند.
نخست وزیر مستعفی انگلیس در بخش دیگری از اظهاراتش مدعی شده در صورتی که ایران همکاری نکند گزینههای دیگر را بررسی خواهیم کرد.
وی افزود: اولویت ما یافتن راه حلی برای مهار تنشها با ایران است.
وزیر خارجه انگلیس نیز روز دوشنبه ضمن هشدار درباره وقوع هرگونه جنگ ناخواسته گفته بود که هیچ طرفی خواهان جنگ با ایران نیست.
«جرمی هانت» گفت: انگلیس بر این باور است که نه آمریکا و نه ایران، هیچیک خواهان جنگ نیستند، اما لندن از وقوع اتفاقی تصادفی که جرقه جنگ را بزند، عمیقا نگران است.
وزیر خارجه انگلیس در بخش دیگری اظهار داشت: ما هر کاری که بتوانیم انجام میدهیم تا بتوانیم شرایط را بهبود ببخشیم و تنشهای میان آمریکا و ایران را کاهش دهیم.
نیویورکر: ترامپ در دام سیاستهای نامربوط خودش در قبال ایران گرفتار شده است
روزنامه نیویورکر در گزارشی با بیان نظرات چند نماینده مجلس نمایندگان آمریکا و چند مقام سابق دولت این کشور نوشت که ترامپ در دام لفاظیها و راهبرد نامنسجم خودش در قبال ایران گرفتار شده است.
روزنامه آمریکایی نیویورکر در گزارشی درباره راهبرد سیاست خارجی دولت دونالد ترامپ نوشت: در اوت سال 2013 «باراک اوباما» به همراه «جو بایدن» معاونش در «رُز گاردن» کاخ سفید در مقابل رسانهها حاضر شد تا درباره تصمیم خود برای حمله موشکی به سوریه توضیح دهد. وی گفت: «تصمیم برای حمله به سوریه را به کسب مجوز از کنگره منوط میکنم. مجوزی که البته هیچوقت صادر نشد و حمله ای نیز صورت نگرفت.»
نیویورکر نوشت: رز گاردن ترامپ همان توئیتر است. روز جمعه همه دنیا منتظر بودند که رئیس جمهور آمریکا در زمینه تصمیمش برای اقدام نظامی علیه ایران و سپس لغو این تصمیم توضیحاتی ارائه کند.
بالاخره ترامپ در ساعت 9 صبح به وقت شرق آمریکا 4 توئیت بلند بالا کرد که در آن تلاش کرده بود توضیح دهد چه اتفاقی افتاده است. مثل همیشه اول از همه از تصمیمش برای خروج از توافق تمجید کرد و باز هم برجام را یک توافق وحشتناک خواند.
نیویورکر افزود: وی سپس درباره ساقط شدن پهپاد جاسوسی این کشور در خلیج فارس مدعی شد که این پرنده وقتی در آبهای بین المللی بود ساقط شده است و سپس به تشریح اینکه چرا این حمله را لغو کرده است پرداخت.
این روزنامه آمریکایی با اشاره به دلایل ادعایی ترامپ برای لغو این حمله در ادامه افزود: همانطور که همه کارهای ترامپ سریعا با واکنش زیاد روبرو میشود این اظهارات وی نیز سریعا واکنشهای زیادی را برانگیخت. سختترین آن انتقاد طیف گستردهای از جمهوریخواهان بود. برخی ستایشها نیز از طرف افرادی که غیرممکن به نظر میرسید بیان شد، از جمله «جان برنان» رئیس اسبق سازمان سیا که مکررا از همه سیاستهای ترامپ انتقاد کرده است.
برنان به شبکه ام اس ان بی سی گفت: «من از تصمیم ترامپ برای عدم انجام این حمله نامناسب تقدیر میکنم چرا خطرات غیرمترقبهای به وجود می آورد.»
برنان افزود «من از ترامپ تمجید میکنم چرا که در اتاقی که تندروهایی مثل جان بولتون و مایک پامپئو حضور داشتند و او را به سمت تقابل نظامی هل میدادند تصمیم عاقلانهای گرفت.»
با این حال برخی از جمهوریخواهان از تصمیم ترامپ انتقاد کردند و آن را با عقب نشینی اوباما از حمله موشکی به سوریه در سال 2013 مقایسه کردند.
«آدام کیزینگر» نماینده جمهوریخواه مجلس نمایندگان گفت: «آمریکا با بحران اعتماد به نفس مواجه است. تصمیم اوباما برای لغو حمله به سوریه تبعاتی داشت که هنوز هم احساس میشود. ما نباید رفتارهای تحریک آمیز ایران را بدون پاسخ بگذاریم. لغو حمله نظامی این پیام را ارسال کرد که شما واقعا نمیدانید چه خطوط قرمزی دارید. مثل اینکه خطوط قرمز ما زیاد هم قرمز نیستند.»
«کوین مک کارتی» رهبر اقلیت مجلس نمایندگان ضمن دفاع از تصمیم ترامپ اما گفت که «اینجا یک بازی دراز مدت است؛ اما مشکل این است که نقشه برای این بازی دقیقا چیزی است که ترامپ کم دارد.»
وی با اشاره به اینکه اقدامات ترامپ علیه ایران نشان میدهد او به دنبال تغییر رژیم این کشور است اما خودش آن را رد میکند تاکید کرد که این غیرقابل انکار است که سیاستهای ترامپ ما را به لحظات اینچنینی کشانده است.
«بن رودز» مقام ارشد دولت اوباما نیز گفت: «آنچه که اکنون میبینیم این است که ما بین لفاظیهای جنگ طلبانه و خصمانه ترامپ گیر افتاده ایم... و ترامپ میگوید که نمیخواهد آمریکا را وارد یک جنگ دیگر در خاورمیانه کند. اینها دونقطه کاملا ناسازگار استراتژیک هستند. آنها مکررا میگویند ما جنگ نمیخواهیم اما هرکاری که میکنند در مسیر احتمال بروز جنگ است...»
این روزنامه آمریکایی در پایان نوشت: ترامپ پنج شنبه شب از یک "لبه" عقبنشینی کرد اما سیاستی که او را به این آشفته بازار برده است هنوز پابرجاست.
بامداد پنجشنبه گذشته، یک فروند پهپاد جاسوسی آمریکایی که وارد حریم هوایی ایران شده بود، توسط پدافند هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران سرنگون شد.
رئیسجمهور آمریکا روز جمعه هفته گذشته در خصوص علت صرفنظر از اقدام نظامی علیه ایران در توییتر خود نوشته بود: «شب گذشته آماده شلیک به سه سایت مختلف برای تلافی بودیم که پرسیدم چند نفر کشته خواهند شد؟ پاسخ یک ژنرال این بود: "150 نفر قربان". ده دقیقه قبل از حمله، آن را متوقف کردم، چون متناسب با ساقط کردن یک پهپاد بدون سرنشین نبود.»
کارشناس شورای روابط خارجی آلمان:
اسرائیل صحنه گردان سیاستهای ترامپ است
کارشناس شورای روابط خارجی آلمان معتقد است که لابی گری های اسرائیل علیه ایران پشت صحنه مواضع رئیس جمهوری آمریکا در قبال تهران است.
به گزارش خبرگزاری مهر، «جوزف برامل» کارشناس شورای روابط خارجی آلمان در گفتگو با رادیو این کشور درباره مواضع اخیر «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا علیه ایران اظهار داشت: ترامپ به شدت مخالف برخورداری ایران از فعالیت های هسته ای است.
وی در ادامه گفت: با توجه به شرایطی کنونی دو راه بیشتر پیش رو نداریم، یکی اینکه آمریکا، اسرائیل و عربستان فعالیت های هسته ای ایران را پذیرفته و با آن کنار می آیند یا با رد هرگونه فعالیت هسته ای ایران، سعی در ایجاد تنش و تشنج در منطقه خواهند بود.
برامل درباره علت مخالفت ترامپ با فعالیت های هسته ای ایران خاطر نشان کرد: نه فقط ترامپ که اسرائیل نیز مخالف برخورداری ایران از تکنولوژی هسته ای است. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که اوضاع داخلی آمریکا نیز در این زمینه دخیل است. بعضاً شاهد آن هستیم که لابی گری های تل آویو نه تنها پشت صحنه که صحنه گردان مواضع واشنگتن در قبال تهران است.
ولت: در صورت تقابل تهران و واشنگتن، تلآویو اولین قربانی خواهد بود
یک روزنامه آلمانی با اشاره به تحولات اخیر در منطقه غرب آسیا و خلیجفارس به مسایلی که رژیمصهیونیستی با آنها مواجه است اشاره کرد و نوشت که اگر تقابلی میان ایران و آمریکا رخ دهد، تلآویو اولین قربانی است.
روزنامه آلمانی «ولت» نوشت که از زمان سرنگونی پهپاد آمریکایی در خلیجفارس، خطر جنگ در منطقه افزایش یافته است، اما در صورتی که این منطقه درگیر جنگ شود، اسرائیل هم به عرصه جنگ تبدیل میشود و تلآویو نخستین قربانی چنین درگیری است.
در این گزارش آمده که گفته میشود که هواپیماهای آمریکایی در راه مسیر هوایی ایران بودند تا تاسیسات راداری و موشکی ایران را بمباران کنند اما «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا تصمیم گرفت که از اقدام نظامی خودداری کند. دستکم اینها مواردی هستند که ترامپ مدعی آنهاست، اما همین موارد به متشنج شدن اوضاع در منطقه کمک میکند.
این روزنامه آلمانی نوشت که از طرفی «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل درباره این تحولات سکوت اختیار کرده بود، چراکه نمیخواهد در جنگی که ترامپ به راه میاندازد وارد شود. اما پس از اینکه کشتیها در خلیجفارس هدف قرار گرفتند، او هم به زبان آمد. نتانیاهو گفت: «ایران خشونت خود را علیه ایالات متحده و علیه تمامی ما تقویت کرده است.»
در ادامه این گزارش آمده است که اسرائیل همواره گفته است که نمیگذارد که ایران، سلاح هستهای داشته باشد. اما ژنرال «شلومو بروم» پژوهشگر در موسسه امنیت ملی در تلآویو و مدیر اسبق بخش برنامهریزی استراتژیک ستاد ارتش اسرائیل میگوید که در واقع اسرائیل ترجیح میدهد که مسئله را با ایران به صورت مسالمتآمیز حل کند. اسرائیل بر اعمال فشار دیپلماتیک و اقتصادی تکیه دارد و از تحریمهای سنگین واشنگتن علیه ایران حمایت میکند.
در ادامه به اقداماتی مانند توقف خرید نفت ایران و مسدود شدن راههای تبادل مالی بانکهای ایران که به نابسامانی شرایط اقتصادی ازجمله افزایش تورم منتهی شده، اشاره شده است. به گفته بروم، با این حال تاکنون این اعمال فشارها، نتیجه مورد انتظار را به دنبال نداشتهاند و آمریکا و اسرائیل از لحاظ دیپلماتیک و اقتصادی خسته میشوند. همچنین متوقف کردن ایران در کوتاه مدت امکانپذیر نیست.
«گیل یارون» نویسنده این گزارش، نوشت که در واقع حملات علیه مواضع اسرائیل، مهمترین گزینه نظامی ایران در تنش با آمریکا خواهد بود و گروههای فلسطینی در نوار غزه به همراه حزبالله لبنان و گروههایی که در سوریه حضور دارند، با بیش از دهها هزار موشک اهداف مختلف در اسرائیل را هدف قرار خواهند داد. به همین دلیل از مدتها پیش در مورد سناریوی مواجهه با چنین وضعیتی در اسرائیل رایزنی شده است. و ازهمین روی، آمریکا و اسرائیلیها جنگ سایبری علیه ایران به راه انداختهاند.
در هفتههای اخیر اعزام نیروهای نظامی آمریکایی به منطقه و تشدید تحریمهای نفتی علیه ایران به بالا گرفتن تنش در منطقه منجر شده است. در راستای همین اقدامات تحریکآمیز، بامداد پنجشنبه یک فروند پهپاد جاسوسی ارتش آمریکا وارد حریم هوایی ایران شد و هدف سامانه پدافندی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته و ساقط شد.
ترامپ یک روز بعد مدعی شد که قصد داشته به بهانه ساقط شدن این پهپاد دستور اقدام نظامی علیه ایران را صادر کند، اما نهایتا از این تصمیم منصرف شده است. او در یک مصاحبه این ادعا را تکرار کرد و گفت معتقد است که کشتن افراد در واکنش به ساقط شدن یک پهپاد، «نامتناسب» است. این در حالی است که به نوشته روزنامه «نیویورکتایمز»، هراس از تبعات سیاسی و نظامی حمله به ایران، عامل اصلی انصراف ترامپ از این تصمیم بوده است.
تناقضگویی و سردرگمی آمریکا در برابر ایران
مشاور سابق در پنتاگون و مدیر موسسه سیاست بینالمللی در واشنگتن درباره تنش آفرینی از سوی آمریکا اظهارنظر کرده و از تناقضات در مواضع دولت آمریکا و سردرگمی در برابر ایران سخن گفت.
به گزارش المیادین، سردرگمی در سیاست آمریکا با عقبنشینی «دونالد ترامپ» از اقدام نظامی علیه ایران، پایان نیافته است. آرامش نسبی بعد از طوفانی از تهدیدهای متقابل میان آمریکا و ایران، تناقضات در مواضع آمریکا و تناقض در اظهارات را برملا کرد در مقابل، طرف ایرانی در سطوح رسمی و مردمی، استواری و پایداری را نشان داد.
تناقض آمریکایی در چندین سطح و در اظهارات شخص ترامپ نمودار شده است. در حالیکه رئیس کاخ سفید از نیت خود برای اعمال تحریمهای بیشتر علیه تهران خبر داد و اعلام کرد که طرحهای دیگر از جمله گزینه نظامی، همچنان بر روی میز است، در عین حال از موضع ایران به دلیل عدم هدف قرار دادن هواپیمای نظامی سرنشیندارد تقدیر کرد و آن را تصمیمی عاقلانه خواند که شایسته تقدیر است.
در حالیکه ترامپ تصریح کرد که برای مقابله با ایران عجلهای ندارد، پس از آن ایران را به مذاکره دعوت کرد و اظهار داشت که مصمم است محدودیت زمانی برای پاسخ دادن تعیین کند.
اختلاف نظر در داخل دولت آمریکا، سوالهای عدیدهای درباره میزان اعتماد ترامپ به اعضای دولتش، بهویژه طرفداران جنگ از جمله «جان بولتون» و «مایک پامپئو»، ایجاد کرده است. بهترین ادله برای این ادعا، سخنان ترامپ درباره اطرافی است که تلاش میکنند او را به اقدام نظامی سوق دهند ولی او در برابر این گزینه مقاومت کرده است.
«مایکل معلوف» تحلیلگر و مشاور سابق در وزارت دفاع آمریکا( پنتاگون) گفت: «معتقدم که ما در حال حاضر در بنبست قرار داریم، ایالات متحده سیاست مشخصی ندارد و این یکی از دلایلی است که ما طی دو روز گذشته شاهد آن بودهایم.»
وی افزود: «ترامپ نشستی در کمپ دیوید با حضور مشاوران امنیت ملی برگزار کرد تا استراتژی و نیز سیاستی یکپارچه را تدوین کند. رئیسجمهور حق داشت که پاسخ ندهد و موضع او به دلیل اهمیت قائل شدن به جان انسانها، درست است.»
به عقیده معلوف، این امر بدان معنا نیست که رئیسجمهوری آمریکا به اقدام نظامی در آینده به موازات هرگونه تحول احتمالی دست نخواهد زد. از سوی دیگر، ایرانیها خویشتنداری نشان دادند و «بحثها درباره مسیر پهپاد و میزان نقض حریم هوایی ایران توسط آن ادامه دارد اگر چه ایران مدارکی ارائه کرده است.»
این مسئله به عقیده معلوف در حال حاضر پیچیده است؛ منطقه شاهد تنشی فزاینده است و برهه کنونی مرحله تامل و تلاش برای دستیابی به مذاکرات دوجانبه است. این مرحله فرصت را برای همپیمانان و دوستان هر دو طرف جهت دستیابی به توافقی فراهم میکند.
از سوی دیگر، «پائولو شیراک» مدیر موسسه سیاست بینالمللی در واشنگتن معتقد است که سیاست آمریکا درقبال ایران واضح و بدون تغییر است. نتیجهگیری آن این است که واشنگتن قصد دارد اقتصاد ایران را از طریق خفه کردن آن نابود کند.
دولت آمریکا معتقد است که از طریق تحریمها موفق خواهد شد و ایران را به تسلیم شدن مجبور میکند. بدیهی است که آمریکا نمیخواهد این وضعیت را از طریق متوسل شدن به نیروی نظامی ایجاد کند.
به عقیده پائولو شیراک، حادثه اخیر سناریو را پیچیده کرده است بدون اینکه نگاهها را از این سیاست مشخص دور کند. به گفته وی، شاخص واضحی وجود ندارد که این دولت، در این زمان خاص، درصدد باشد تحریمها را لغو کند و به ایران اجازه سرمایهگذاری و فروش نفتش را بدهد. «آمریکا معتقد است که میتواند ایران را از طریق فشارهای اقتصادی به بازگشت پای میز مذاکرات مجبور کند. بعدا میزان درستی این فرضیه را خواهیم دید.»
در صورتیکه امور به دلیل حوادث نظامی همانند آنچه که اتفاق افتاد، پیچیدهتر شود، میتواند سناریو را پیچیده کند. در چنین حالتی، دولت آمریکا فاقد سیاستی درباره گام بعدی است.
درخصوص مواضع ایران، که گفته است در شرایطی که صادرات نفتش به صفر برسد مانع از عبور نفتکشهای کشورهای دیگر از تنگه هرمز خواهد شد، شیراک اظهار داشت: «اگر جای ایران بودم این موضوع را مورد تأکید قرار میدادم. وقتیکه کشوری به دلیل این فشارهای اقتصادی تهدید میشود بر این باور هستم که منطقی است که دولت ایران برای حمایت از منافع خود به شیوههای دیگری، از جمله تنگه هرمز، روی بیاورد.»
دودستگی در دولت ترامپ
آیا تحریمها امکانپذیر است بدون آنکه پیامدهای نظامی و امنیتی در منطقه وجود داشته باشد؟
مایکل معلوف پاسخ داد: «ما به این مرحله نزدیک شدیم و این سوال در چنین سطحی مطرح میشود: تحریمهای باقیمانده کدامند که ایران را ناتوان از تحمل کنند؟ تاکنون تحریمها در متحد کردن صفوف داخل ایران موفق عمل کرده است. مشکلی که ما میبینیم این است که داخل دولت آمریکا دودستگی به وجود آمده است. به عنوان مثال، جان بولتون که در حال حاضر در سفر به اسرائیل به سر میبرد و رویکرد وی در سیاست خارجی با مایک پامپئو همسو است ولی این دو رویکردی متفاوت با ترامپ دارند. به نظر میرسد که در برخی امور حتی میان بولتون و پامپئو تفاوتهایی وجود دارد. پامپئو اخیرا از مذاکرات بدون پیششرط با ایران سخن گفته است و چند ماه پیش، شروط 12 گانهای برای مذاکره با ایران مطرح کرد، به نظر میرسد این شروط محو شده است با وجودی که هدف نهایی پاسخ دادن ایران به چنین شروطی است.دودستگی واضحی در داخل دولت آمریکا وجود دارد، در دورههای قبلی دودستگیهای مشابهی طی بحرانها مانند بحران موشکها در کوبا و جنگ در عراق در سال 2003، مشاهده کردیم.
آیا این دودستگی به سرنگونی جان بولتون منجر خواهد شد؟
این اتفاق امکانپذیر است. «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل تاکنون موضع سکوت درقبال این حادثه اتخاذ کرده است ولی او تا الان از تمامی گامهای تنشزا علیه ایران حمایت کرده است. همچنین «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی از آمریکا میخواهد که اقدام نظامی علیه ایران صورت بدهد و به نیابت از اسرائیل و عربستان سعودی با ایران بجنگد. ترامپ عاشق پول سعودیهاست ولی من مطمئن نیستم که او سعودیها را تا حدی دوست داشته باشد که به نیابت از آنها بجنگد.
برکنار کردن بولتون
درخصوص اختلافات داخل دولت، که خیلی عمیق است، آیا به برکناریها و تغییر چهرهها خواهد انجامید؟
پائولو شیراک پاسخ میدهد: «این ممکن است. اگر به سال 2016 برگردیم، کمپین ترامپ به خروج از جنگها در خاورمیانه و عدم ورود به جنگهای جدید متمرکز بود. این جنگها را دولت جرج بوش پدر آغاز کرد، واضح است که ملت آمریکا بعد از مشاهده تلفات انسانی و هزنیههای هنگفتی، که آمریکا متحمل شد، از اینجنگها خرسند نیست. این جنگها از محبوبیت مردمی برخوردار نیست و ترامپ بر اساس این انتخاب شد. با معلوف همعقیده هستم که وارد شدن به جنگ با کشوری قدرتمندی مانند ایران قبل از انتخابات ایده خوبی برای ترامپ نیست و نتیجه هیچوقه تضمین شده نخواهد بود و آمریکا در موقعیتی قرار ندارد که بتواند در حال حاضر جنگی را شعلهور کند.»
چرا ترامپ تیم جنگی را در دولتش منصوب کرد همچون بولتون، که به مواضع تندرویانه و جنگطلبانهاش معروف است؟ آیا منظور این بود که بولتون به عنوان اهرم ترس برای بازدارندگی در برابر ایران استخدام شد؟
شیراک میگوید: «معتقدم ترامپ این افراد را بر خلاف رغبت شخصیاش انتخاب کرد. جان بولتون و پامپئو( با درجهای ضعیف) از بازها هستند که مخالف رویکرد ترامپ است. مطمئن نیستم که آیا ترامپ از او بینیاز خواهد شد آن هم به دلیل عملکرد دولت، که وجههاش با هرج و مرج در روند تدوین سیاست خارجی و نیز داخلی همراه شده است. همواره شاهد تغییر و عزل و نصبها در داخل دولت هستیم دقیقا نمیدانم چه کسی حرف آخر را میزند و رئیسجمهور به حرف چه کسی گوش میدهد.»
در هر صورت، این تردید در پاسخ به ایران ناشی از سردرگمی است. ترامپ در نهایت پس از آنکه درباره میزان تلفات انسانی در صف طرف آمریکایی سوال کرد و زمانیکه پاسخ منفی شنید، از تصمیم خود عقبنشینی کرد. تصور میشد که او از قبل باید چنین اطلاعاتی را میدانست و چنین اطلاعاتی نیز به وی ارائه میشد و توضیحاتی درباره تمامی پیامدها داده میشود. بعید نمیدانم که شخصیتهایی مانند بولتون برکنار شوند.
عادل الجبیر: تحریمهای ایران خیلی شدید است
وزیر مشاور دولت سعودی در امور خارجه با بیان اینکه تحریمهای وضع شده علیه ایران خیلی سخت است، گفت که کشورش دنبال جنگ با ایران نیست و منطقه به آرامش نیاز دارد.
«عادل الجبیر» وزیر مشاور در امور خارجه سعودی در یک گفتوگوی مطبوعاتی، با بیان اتهامات معمول و همیشگی علیه ایران، مدعی شد که تحریمها موجب بحرانی شدن شرایط این کشور شده است.
به نوشته اسپوتنیک او در گفتوگو با نشریه فرانسوی لوموند، گفت که ایران باید به سیاستهای خود پایان دهد در غیر این صورت در معرض تحریمهای بیشتری قرار میگیرد و در ادامه ادعا کرد که ریاض به دنبال شعلهور شدن آتش جنگ نیست.
عادل الجبیر افزود: این ایرانیها هستند که افزایش تنش را برگزیدهاند و ما این حق را داریم که در صورت تجاوز، پاسخ دهیم و اگر ایران تنگه هرمز را ببندد با عکسالعمل بسیار قدرتمند مواجه میشود. او سپس اشارهای به اینکه چه کشوری قرار است مقابل ایران بایستد نکرد و مدعی شد که «جامعه جهانی مصمم به مقابله با رفتار تنشزای ایران است.»
این وزیر سعودی در ادامه با اشاره به توافق هستهای مدعی شد: «این توافق از اساس بد بود و ریاض نیز از ابتدا با آن مخالفت کرده است؛ اکنون تحریمها علیه ایران بسیار سخت است، صادرات نفت این کشور کاهش یافته و ارزش پول ملی نیز سقوط کرده است. تورم و بحران افزایش یافته و اوضاع بدتر از قبل شده است.»
او با ادعای اینکه حملات ایران در هفتههای گذشته افزایش یافته گفت که منطقه نیاز به آرامش دارد اما اقدامات ایران موانع بسیاری را در این مسیر ایجاد کرده است و دلایل کافی در خصوص دست داشتن ایران در حمله به نفتکشها وجود دارد.
اشاره این وزیر سعودی به انفجار در چهار نفتکش در ساحل فجیره در امارات در تاریخ 22 اردیبهشت و حادثه انفجار در دو نفتکش در دریای عمان در تاریخ 23 خرداد است که در هر دو مورد کشورهای محور سعودی و غربی بدون ارائه دلایلی ایران را به دست داشتن در این حوادث محکوم کردهاند که با رد قاطع تهران مواجه شده است.
صحبتهای این وزیر سعودی در حالی انجام میشود که پنجشنبه هفته گذشته یک پهپاد جاسوسی آمریکا با تجاوز به حریم هوایی ایران، با پدافند سپاه پاسداران ساقط شد. با وجود اینکه قطعات پهپاد ساقط شده در تهران به نمایش در آمده و نقض قوانین بینالمللی از سوی آمریکا اثبات شده است اما کشورهای محور سعودی و آمریکا ایران را عامل بحران در خلیج فارس معرفی میکنند.
رایس: خروج از برجام برای آمریکا نتیجه معکوس داشته است
مشاور امنیت ملی دولت اوباما با اشاره به ناکارآمدی روند تصمیم گیری تیم امنیت ملی دولت ترامپ، خواستار کنارگذاشتن بولتون و پامپئو شد و تاکید کرد که خروج آمریکا از برجام نتیجه معکوس داشته است.
«سوزان رایس» مشاور امنیت ملی باراک اوباما ضمن هشدار جدی به کاخ سفید تاکید کرد که خطر جنگ با ایران هنوز خیلی واقعی است اما این خطر میتواند کاهش پیدا کند اگر «دونالد ترامپ» بتواند کنترل سیاستهای امنیت ملی دولتش را در اختیار بگیرد.
به نوشته «هافینگتون پست»، رایس که سفیر آمریکا در سازمان ملل نیز بوده است بعد از اتفاقات هفته گذشته در زمینه ساقط شدن یک پهپاد جاسوسی آمریکا در خلیج فارس و ادعای ترامپ برای اقدام نظامی علیه ایران و عقبنشینی از آن در روزنامه نیویورک تایمز یادداشت نوشته است.
رایس افزود: «از گزارشهای اخیر نگران شده است اما اگر ترامپ صادقانه به دنبال جنگ با ایران نیست میتوان امیدوار بود.»
با این حال سوزان رایس نوشت: «خطر جنگ با ایران واقعی باقی مانده است.»
وی گفت: «روی زمین چه کار میتوانیم بکنیم وقتی رئیس جمهور بدون اینکه عواقب آن را سنجیده باشد 10 دقیقه با یک جنگ ابلهانه فاصله داشته است. به عنوان کسی که مشاور امنیت ملی بودم و در بسیاری از تصمیم سازیها درباره چگونگی و زمان استفاده از نیروی نظامی مشارکت داشتهام مطمئن هستم که روند تصمیم سازی در زمینه امنیت ملی خطرناک و ناکارآمد است.»
مشاور امنیت ملی اوباما در ادامه اضافه کرد، استراتژی ما باید تغییر کند؛ از جمله اینکه «جان بولتون» مشاور امنیت ملی فعلی کاخ سفید و «مایک پامپئو» وزیر خارجه باید کنار گذاشته شوند.
براساس گزارش رسانههای آمریکا، جان بولتون که از تندروترین چهرههای جمهوریخواه است نقش زیادی در رویکرد ترامپ در قبال ایران داشته است. هرچند که ترامپ اخیرا در یک مصاحبه تاکید کرد به غیر از بولتون افراد دیگری نیز هستند که تندرو نیستند و او از مشورت آنها نیز استفاده میکند.
رایس در ادامه یادداشت خود تاکید کرد، ترامپ باید افراد متخصص در زمینه مذاکره با ایران را به کار گیرد، خط قرمزهایی ترسیم کند و و مطمئن شود که کنگره نیز در این روند سهیم است. ایران طی هفتههای گذشته در حال آزمایش کردن مرزهای قدرت خود بوده است و به زودی سطح ذخایر غنی سازی این کشور از سطحی که در توافق هستهای سال 2015 آمده بود بالا خواهد زد.
رایس با اشاره به این موضوع تصریح کرد که رئیس جمهور باید خطوط قرمز خود را در استفاده از گزینه نظامی تعیین و مشخص کند.
رایس در پایان از خروج آمریکا از توافق هستهای انتقاد کرد و آن را احمقانه است و گفت که قابل پیش بینی بود که این تصمیم نتیجه معکوس داشته باشد.
بامداد پنجشنبه گذشته، یک فروند پهپاد جاسوسی آمریکایی که وارد حریم هوایی ایران شده بود، توسط پدافند هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران سرنگون شد.
رئیسجمهور آمریکا روز جمعه هفته گذشته در خصوص علت صرفنظر از اقدام نظامی علیه ایران در توییتر خود نوشته بود: «شب گذشته آماده شلیک به سه سایت مختلف برای تلافی بودیم که پرسیدم چند نفر کشته خواهند شد؟ پاسخ یک ژنرال این بود: "150 نفر قربان". ده دقیقه قبل از حمله، آن را متوقف کردم، چون متناسب با ساقط کردن یک پهپاد بدون سرنشین نبود.»
«لئون پانتا» وزیر دفاع پیشین آمریکا نیز در واکنش به این ادعای ترامپ گفته، «در اغلب دولتهای آمریکا چنین تصمیماتی موضوعی است که به طول کامل روی آن بحث و بررسی شده است، من بعید میدانم که در زمینه تصمیم اخیر ترامپ بحث و بررسی دقیقی صورت گرفته باشد.
ادعای بیاساس وزیر خارجه مصر علیه ایران
وزیر خارجه مصر ایران را به دخالت در امور داخلی کشورهای عربی متهم کرد.
شامح شکری وزیر خارجه مصر در گفتوگو با روسیاالیوم، جمهوری اسلامی ایران را به دخالت در امور داخلی کشورهای عربی متهم کرد.
وی افزود که مصر امنیت کشورهای خلیج فارس را امنیت خود میداند و ما با دخالتهای هر طرف منطقهای در امور عربی مخالف هستیم.
وزیر خارجه مصر گفت: ما همواره خواهان دوری از سیاستهای سلطه گرانه و داشتن روابطی مبتنی بر منافع و احترام کامل به کشورهای عربی هستیم.
شکری ضمن تمجید از روابط مصر و روسیه گفت که بین دو کشور همکاری استراتژیک وجود دارد و دو طرف دیدگاههای نزدیکی درباره بحران سوریه دارند و برای مبارزه با تروریسم تلاش میکنند.
وزیر خارجه مصر درباره یمن گفت: مصر از راه حل صلح آمیز در یمن حمایت میکند و خواهان بازگشت دولت مشروع به این کشور است.
وی اظهار داشت: مصر با همه طرفهای سودانی در ارتباط است و از راه حل صلح آمیز بحران این کشور حمایت میکند.
وزیر خارجه مصر بر ضرورت حفظ نهادهای دولتی سودان و تمامیت ارضی این کشور تاکید کرد.
شکری درباره شرکت مصر در کنفرانس صهیونیستی آمریکایی منامه نیز گفت: مشارکت مصر در نشست منامه برای ارزیابی وضعیت است اما پذیرش یا مخالفت با آن به فلسطینیان بستگی دارد.