خبرگزاری تسنیم: بیشک دعا یکی از ابزارهای معنوی جهت گرهگشایی از چالشهای فردی و اجتماعی است؛ چه آن کس که طالب رشد و پیشرفت در معنویت است و چه آن کس که در صدد رفع سایر احتیاجات خود است، نیازمند دعاست؛ چرا که دعا و نیایش از بهترین ابزارهای ارتباط روحی انسان با خداوند متعال است. این عمل به قدری اهمیت دارد که خداوند در آیاتی از قرآن به صورت مستقیم و غیر مستقیم انسانها را دعوت به انجام آن کرده است؛ به عنوان نمونه در بخشی از آیه 60 سوره غافر میفرماید: «وَ قَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ؛ پروردگار شما میگوید بخوانید مرا تا برای شما استجابت کنم.»
یکی از آثار دعا، دفع بلا و آفات است. امام صادق (ع) در روایتی فرمود «کسی که از خوف نزول یک بلا پیشدستی کند و دعا کند، خداوند هرگز او را به آن بلا گرفتار نخواهد کرد؛ مَن تَخَوَّفَ بَلاءً یصیبُهُ فَتَقدَّم فیهِ بِالدُّعاءِ لَم یرِهِ اللهُ ذلِکَ البَلاءَ اَبداً.» (وسائلالشیعه، ج ٤، ص ١� ٩٦) یا امیرالمؤمنین علیهالسلام در دیگر روایت فرمود: «امواج بلاها را قبل از ورود بلا با دعا دفع کنید؛ ادْفَعُوا أَمْوَاجَ الْبَلَاءِ عَنْکُمْ بِالدُّعَاءِ قَبْلَ وُرُودِ الْبَلَاء» (الخصال، ج2، ص 621) خود پیامبر و اهلبیت وحی بسیار بر دعا در دفع بلا و اجابت حوایج بهره میگرفتند.
به عنوان نمونه سید ابن طاووس در کتاب «مهج»، از ابن عباس روایت کرده: نزد امیر مؤمنان نشسته بودم، شخصى رنگ پریده آمد، و گفت: اى امیر مؤمنان، من همیشه بیمارم، و دردهاى بسیارى دارم، به من دعایى بیاموز، که با آن بر بیماری هایم یارى جویم، فرمود: به تو دعایى مى آموزم، که جبرئیل وقتى حسن و حسین بیمار بودند به پیامبر صلّى اللّه علیه و آله آموخت، و آن دعا این است:
اِلهى کُلَّما اَنْعَمْتَ عَلَىَّ نِعْمَةً قَلَّ لَکَ عِنْدَها شُکْرى وَ کُلَّمَا ابْتَلَیْتَنى بِبَلِیَّةٍ قَلَّ لَکَ عِنْدَها صَبْرى
اى معبود من، هر زمان به من نعمت دادى سپاسگذارىام براى تو در کنار آن نعمت اندک بود و هر زمان مبتلاى به بلایم کردی، صبرم براى تو نزد آن اندک بود.
فیا مَنْ قَلَّ شُکْرى عِنْدَ نِعَمِهِ فَلَمْ یَحْرِمْنى وَ یا مَنْ قَلَّ صَبْرى عِنْدَ بَلاَّئِهِ فَلَمْ یَخْذُلنى
اى که شکرم کنار نعمتهایش کم بود، اما از نعمت محرومم نکرد، و اى که صبرم نزد بلایش اندک بود، اما مرا وا نگذاشت.
وَ یا مَنْ رَانى عَلَى الْمَعاصى فَلَمْ یَفْضَحْنى وَ یا مَنْ رَانى عَلَى الْخَطایا فَلَمْ یُعاقِبْنى عَلَیْها
و اى که مرا بر گناهان دید، اما رسوایم نکرد و اى که مرا بر خطاها دید، اما بر آنها عذابم نکرد.
صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لى ذَنْبى وَ اشْفِنى مِنْ مَرَضى اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَیْئٍ قَدیرٌ
بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، و گناهم را بیامرز، و از بیمارىام شفا بده، به درستى که تو بر هرچیز توانایى. (مهج الدعوات و منهج العبادات، ص 8)