ناگفته‌های عکاس مناظره از یک پیشنهاد تا کم کردن وزن!

مهدی دهقان – عکاس سومین دوره از مناظره‌های ریاست جمهوری درباره تجربه کاری‌اش در این دوره در گفت‌وگو با ایسنا، مطرح کرد: کار کردن در برنامه‌های زنده معمولا با مشکلاتی همراه است؛ یکی از مشکلاتی که همکاران مطبوعاتی هم آن را مطرح می‌کردند، این بود که چرا شرایط برای حضور آنها در سازمان صدا و سیما جهت ثبت لحظه‌های مناظره فراهم نیست. فکر می‌کنم با توجه به عدم فضای کافی در استدیو برنامه‌های زنده، طبیعی است که این فرصت برای همه عکاسان مطبوعاتی فراهم نباشد زیرا این موضوع یک اتفاق معمول در دنیاست که در برنامه‌های مهم این چنینی از یک یا دو عکاس برای خوراک دیگر مطبوعات استفاده شود.

او ادامه داد: البته به جز من عکاسان دیگری هم بودند که در حلقه دوم و سوم حضور داشتند و  عکاسی از داخل استدیو بر عهده من بود اما متاسفانه زمان کمی برای عکاسی داشتم. در برخی از مناظره‌ها تنها برای ورود و در حد یک یا دو دقیقه عکاسی می‌کردم و وقتی که نامزدها پشت صندلی قرار می‌گرفتند، عکاس خارج، درهای استدیو بسته می‌شد و برنامه روی آنتن می‌رفت.

این عکاس اضافه کرد: متاسفانه ثبت لحظات مناظره‌ها به دلیل تعداد کاندیداتورها کار دشواری بود و با وجود آنکه می‌شد فرصت‌های خوبی برای عکاسی ایجاد شود اما با توجه به اصل ماهیت برنامه زنده این مشکل برای عکاس وجود داشت که در فرصت کمِ دو یا سه دقیقه‌ای لحظاتی که امکان داشت را با سرعت بالا ثبت کند.

دهقان با بیان اینکه چون برخی از نامزدها عکاس نداشتند، سازمان صدا و سیما برای حفظ بی طرفی و برقراری اعتدال از ورود عکاسان دیگر به سازمان خودداری کرد، افزود: از طرفی فضای استودیو کوچک بود و امکان حضور چند عکاس در آن وجود نداشت به همین دلیل این فرصت در اختیار من و دو عکاس دیگر قرار گرفت.  

بدترین مشکلی که برای عکاسان وجود دارد

او درباره حق کپی رایت و اینکه مطبوعات تا چه اندازه از عکس‌ها با اسم عکاس آن استفاده کرده‌اند، بیان کرد: فکر می‌کنم قانون رعایت نکردن کپی رایت در ایران حداقل برای ما عکاسان  بدترین مشکل را ایجاد می‌کند. من از ابتدا در رسانه و رادیو و تلویزیون شروع به کار کردم و حدود 17 سال است که در رسانه ملی برنامه‌های خاصی را ثبت می‌کنم. بحث مناظره‌ها نیز چهار سال یکبار اتفاق می‌افتد. باید از رسانه ملی که به من اعتماد کرد و این فرصت را مثل دو دوره گذشته در اختیارم گذاشت تشکر کنم. کار اصلی من در رادیو است اما اداره کل روابط عمومی سازمان صدا و سیما پذیرفت که من در اختیار کل سازمان باشم.

این عکاس با بیان اینکه بعد از مناظره‌ها به دکه روزنامه فروشی سر می زدم و همه روزنامه‌ها به جز ورزشی‌ها را خریداری می‌کردم، گفت: این کار من موجب تعجب فروشنده هم شده بود تا جایی که در برابر نگاه روزنامه فروش فقط می‌توانستم بخندم. در همه‌ی روزنامه‌ها عکس‌های مناظره بدون استثنا کار شده بود اما بسیاری از آنها اسم عکاس را نیاورده بودند.

دهقان با اشاره به اینکه گرچه روابط عمومی سازمان منبع خبر بود، ادامه داد: اما برخی روزنامه‌ها منبع خبرگزاری‌ها را درج کرده و اسمی از عکاس آن نیاورده بودند. این اتفاق در کشورهای دیگر با در نظر گرفتن تمام حقوق مالکیت مادی و معنوی صورت می‌گیرد اما در کشور ما حتی از آوردن اسم عکاس هم دریغ می‌کنند. البته ناگفته نماند خبرگزاری‌هایی که از عکس‌های مناظره گزارش تصویری کار می‌کردند اسم عکاس را هم می‌آوردند اما مطبوعات این حق را رعایت نمی‌کردند.

او اظهار کرد: اداره کل روابط عمومی سازمان صدا و سیما بخشی را با عنوان عکاسی از مناظرات در سایت سازمان و همچنین کانال تلگرامی با همین عنوان راه اندازی کرد که عکس‌ها با نام عکاس منتشر می‌شد. برخی از مطبوعات اسم عکاس را بعد از نام خبرگزاری درج کرده بودند، برخی دیگر فقط اسم خبرگزاری را آورده بودند و برخی دیگر هم هیچ اسمی نیاورده بودند.

از تجهیزات عکاسی استفاده می‌کردم

این عکاس درباره اینکه تغییر نور و دکور این مناظره با مناظره‌ دوره‌های گذشته تا چه اندازه روند عکاسی را به چالش می‌کشیده است، توضیح داد: با توجه به اینکه سال‌هاست که کار خبری انجام می‌دهم، معمولا کمبود یا افزایش نور زیاد در روند کاری مشکل یا محدودیتی ایجاد نمی‌کند. معمولا در صدا و سیما از نور خوب برای دکور اصلی استفاده می‌شود و در این باره مشکلی نداریم اما در مسیر رفت و آمد کاندیداتورها که نور کمتر است از تجهیزات عکاسی استفاده می‌کردم.

دهقان اضافه کرد: دکور مناظره امسال هم مثل روال سال‌های گذشته متفاوت بود اما ترکیب خوبی برای عکاسی داشت. سعی کردم پرچم جمهوری اسلامی که نماد استقلال است را در ترکیب عکس‌ها استفاده کنیم. از طرفی وجود برج آزادی که نماد آزاد اندیشی است و طراحی میزها به شکل صندوق‌های رای از ویژگی‌های خوب دکور این دوره از مناظره‌ها بود که این امکان را به عکاس می‌داد تا از این ظرفیت در نمای بسته از نامزدهای انتخاباتی استفاده کند.

تا نیمه‌های شب در حال انتخاب و ارسال عکس‌ بودم

او درباره اینکه کدام دوره با چالش بیشتری مواجه بوده است، گفت: هر دوره ویژگی‌ها و استرس خاص خودش را داشت. کار ما بعد از قرعه کشی اسامی نامزدها شروع و بعد از ضبط رادیویی، تلویزیونی، ایرانیان خارج از کشور، شبکه خبر و گفتگوی ویژه خبری تا ساعت 11 و 45 دقیقه شب تمام می‌شد و من تا نیمه‌های شب در حال انتخاب و ارسال عکس‌ بودم. حتی برخی از شب‌ها فرصت استراحت یا خوابیدن را هم نداشتیم.

عکاس مناظره‌های ریاست جمهوری افزود: بدون محاسبه برنامه‌های تلویزیونی حدود 555 دقیقه در رادیو برنامه ضبط می‌شد که کار بسیار سنگینی بود و به صورت شبانه روز انجام می‌شد و سنگینی کار هر چه به روزهای پایانی تبلیغات نزدیک می‌شدیم با توجه به شروع سفرهای استانی بیشتر می‌شد. گاهی اوقات مجبور بودیم شبانه روز در سازمان حضور داشته باشیم. به همین دلیل نمی‌توان گفت کدام دوره سخت‌تر بوده یا دشورای بیشتری داشته است.

دهقان با بیان اینکه همه این سختی‌ها با شیرینی خاصی همراه بود، اعلام کرد: رسانه ملی در زمان انتخابات مثل یک خانواده بود و از بخش تشریفات گرفته تا حراست، تولید فنی، روابط عمومی، تیم‌های مختلف خبری، رادیو وسیما، شبکه خبر وخبرگزاری صداوسیما درکنار هم  یک بسیج ملی را تشکیل داده بودند و این موضوع موجب می‌شد که شبانه روز در کنار هم کار کنیم.

در هر برنامه بین 300 تا 400 فریم عکس انداختم

او درباره اینکه جمعا چه تعداد عکس از برنامه مناظره‌ها گرفته است، گفت: رقمی در ذهنم نیست که بخواهم تعداد همه عکس‌هایی که گرفته‌ام را مطرح کنم اما در هر برنامه بین 300 تا 400 فریم عکس انداختم و سعی کردم تمام زوایاها و برنامه‌ها را برای همه کاندیداها به طور مساوات رعایت کنم.  

این عکاس درباره اینکه تا چه اندازه روی شخصیت نامزدهای انتخاباتی مطالعه داشته است، توضیح داد: چند نفر از کاندیداها برایم شناخته شده بودند و درباره نامزدهایی هم که شناخت نداشتم، تحقیق کردم. در عین حال سعی می‌کردم به روز باشم و تمام اخبار را در رسانه‌های دیگر هم دنبال کنم، زیرا کسب اطلاعات برای عکاسی لازم بود.

یکی از دوستان می‌گفت پیشنهاد عکس دسته جمعی را ندهم اما...

او درباره اینکه برای عکاسی از چند شخصیت سیاسی و مطرح تا چه اندازه استرس داشته است، بیان کرد: چون پیش از این هم تجربه عکاسی از شخصیت‌های سیاسی در مناظره‌ها را داشتم، استرس چندانی به جز یک مورد نداشتم. یکی از دوستان اعلام کرد با توجه به بحث‌های سنگینی که در آخرین مناظره‌ مطرح شد، پیشنهاد گرفتن عکس دسته جمعی را ندهم. این موضوع موجب شد که برای مطرح کردن پیشنهادم، کمی استرس داشته باشم.

دهقان گفت: اما بلافاصله بعد از پایان برنامه مناظره وارد استدیو شدم تا قبل از آنکه نامزدها از پشت میز بلند می‌شوند، پیشنهاد عکس دسته جمعی را مطرح کنم که البته آنها هم پذیرفتند و آخرین عکس یادگاری مناظره را ثبت کردم. اما استرس دیگری که در این رویداد با آن مواجه بودم زمان انتشار عکس‌ها بود. با وجود شبکه‌های اجتماعی اگر می‌خواستم زمان زیادی برای انتشار عکس صرف کنم مطالب در رسانه‌ها با یک فریم عکس منتشر می‌شد و عکس‌های من می‌سوخت بنابراین سعی می‌کردم با سرعت عمل فوق‌العاده‌ای این تصاویر را منتشر کنم.

عکاس مناظره‌های انتخابات ریاست جمهوری از رئیس جمهور درخواست کرد: با توجه به سختی کار عکاسان و هزینه‌هایی که باید برای خرید تجهیزات صرف کنند، نگاه ویژه‌ای به عکاسان خبری داشته باشند.