درخصوص اهداف و برنامههای شرکت شهرکهای کشاورزی توضیح دهید؟
شرکت شهرکهای کشاورزی، شرکتی توسعهای است؛ به این مفهوم که باید فعالیتهای خود را بهطور مستمر و مداوم در سطح کشور توسعه دهد. براساس هدفگذاریای که در مجمع شرکت تصویب شده، امور مربوط به شرکت را در حوزههای مختلف ازجمله در حوزه شناسایی اراضی جدید و ایجاد شهرکهای کشاورزی در حوزههای شیلاتی، گلخانه و بخش دام و طیور پیگیری میکنیم که این کار با هماهنگی سازمانهای جهادکشاورزی استانها بهصورت کار مداوم و مستمر درحال رصد و پایش است. در واقع اراضی و منابع ملی و همینطور مستثنیات مردم هستند که بتوانند شهرکهای جدیدی را به مجموعه ظرفیتهایی که در اختیار شهرکهای کشاورزی است اضافه کنند و این کار بهصورت مداوم و مستمر انجام میشود.
در استانهای سیستانوبلوچستان، هرمزگان، خوزستان و بوشهر عرصههای جدیدی برای پرورش ماهی در دریا و همینطور پرورش میگو در سواحل شناسایی شده که درحال مستندسازی این املاک و آغاز مطالعات درباره آنها هستیم.
با همکاری مطلوبی که با سازمان شیلات استان داشتیم و براساس ظرفیتهایی که از پیش تعیینشده، در سال جاری تعداد 48 نقطه مکانیابی شده و با مطالعات برای پرورش ماهی در قفس، عرصه جدیدی در اختیار این شرکت قرار گرفته و بهزودی فراخوان میدهیم. یکی از ظرفیتهای مطلوب کشور این است که بتوانیم از منابع خدادادی و آبهای آزاد برای تولید ماهی بهرهمند شویم که در واقع این افزایش ظرفیت میتواند هم در افزایش اشتغالزایی، رشد صادرات و همچنین رونق و جهش تولید اثرگذار باشد.
متراژ این 48 نقطه که مکانیابی شده، چه میزان است؟
در پرورش ماهی در قفس، متراژ مهم نیست؛ در زمینه پرورش ماهی در قفس، مساله مهم آن مکان ساحلی است که بهعنوان پشتیبان تعیین میشود. اینکه به چه میزان میتوانند تولید کنند بستگی به ظرفیت و منابع سرمایهگذار دارد که در این زمینه در آن مناطقی که شناساییشده، محدودیت وجود ندارد.
در بخش گلخانه چه اقداماتی انجام دادهاید؟
در حوزه گلخانه نیز تلاش میکنیم تا کشاورزانی که منابع آبی و منابع زمین در اختیار دارند، بتوانند در مستثنیات خود به امر ایجاد شهرکهای خصوصی گلخانهای بپردازند. همچنین درحال مستندسازی عرصههای منابع ملی جدیدی ازجمله در استانهای همدان، کرمانشاه، خراسانجنوبی، خراسانشمالی، جنوب کرمان، اصفهان و لرستان هستیم. در تعداد دیگری از استانها نیز عرصههای جدیدی تعیین شده و مطالعات بخشی از آنها تقریبا تمام شده و حتی واگذاری صورت گرفته و بخشی نیز درحال تکمیل مطالعات هستیم و بهزودی آنها نیز در چرخه واگذاری کار قرار خواهند گرفت.
در کنار آن ظرفیتهایی را که درگذشته نیز در اختیار داشتیم، باید به سرمایهگذاران معرفی میکردیم. در این راستا علاوه بر فراخوان عمومی، از طریق استانداریها، اتاقهای بازرگانی، سازمانهای جهادکشاورزی، مدیریت جهادکشاورزی شهرستانها و حتی اطلاعرسانی محلی اقدام خواهیم کرد.
پروسه واگذاری در مجموعه شرکت شهرکهای کشاورزی بهصورت مستمر است و نظارت در این حوزه به شکل بسیار دقیق و منظم انجام میشود، زیرا هدف شرکت شهرکها آن است که انحرافی از ناحیه سرمایهگذاران نداشته باشیم. به همین دلیل این ملاحظات را در قراردادها لحاظ کردهایم و در نظارتهای انجامشده از سوی سازمان نظاممهندسی کشاورزی و همکاران و سازمانهای جهادکشاورزی، این موضوع رصد میشود که خوشبختانه تا به امروز ما موردی از انحراف از فعالیتهای واگذاری در شهرکها شاهد نبودهایم.
بهعنوانمثال طی یکی، دو سال گذشته حدود 1500 هکتار از واگذاریهایی که داشتهایم، نه بهدلیل انحراف، بلکه بهدلیل اینکه سرمایهگذاران نتوانستند به تعهدات خود طبق قراردادها عمل کنند، این زمینها به چرخه دولت بازگشت و در فراخوانهای بعدی دوباره اطلاعرسانی شدند. تاکنون جمع واگذاریهای ما بدون احتساب لغو شدهها به 7350 هکتار و با احتساب لغوشدهها به 8700 هکتار میرسد.
هماکنون در آستانه واگذاری پروژههای خوبی هستیم. ازجمله توافقات اولیه درخصوص شهرک 6500 هکتاری قمیشان در استان گلستان با قرارگاه خاتم صورت گرفته تا بتوانیم از ظرفیتها و امکانات این مجموعه عظیم شامل نیروی انسانی و ماشینآلات آنها برای اجرای این طرح بسیار عظیم استفاده کنیم. در این راستا قرار است یک جلسه مشترک بین وزیر و فرمانده قرارگاه برگزار شود و این تفاهمنامه به امضا برسد و کار اجرایی آن شروع شود. هرچند ما در حوزه زیرساختها بخشی از فعالیتهای مربوطه را در آنجا شروع کردهایم.
در کنار آن در استان هرمزگان بهرغم اینکه عرصههای خوبی را در اختیار داشتیم و مطالعات آنها تکمیلشده بود و فراخوانهایی هم دادهشده بود، متاسفانه استقبال سرمایهگذاران بومی برای سرمایهگذاری در آن مناطق چشمگیر نبود؛ اما اخیرا عدهای از سرمایهگذاران که دارای سرمایه قابلقبول و همچنین تجربه خوبی در این حوزه هستند ورود کردهاند و همکاران ما در استان در کارگروه مربوطه درحال بررسی اهلیت این افراد هستند تا درصورتیکه صلاحیت آنها تایید شود، تعدادی از شهرکهایی که آماده واگذاری بودند به سرمایهگذاران جدید واگذار شود. خوشبین هستم که حداکثر تا دو ماه آینده بتوانیم این دو شهرک عظیم در حوزه شیلات را واگذار کنیم که همین دو شهرک نزدیک به 8 هزار هکتار خواهد شد. در کنار آن شهرکهایی را درگذشته واگذار کردهایم که فعالیتهای اجرایی و احداث آنها همچنان درحال انجام است.
اگر مسوولان کشور در حوزه رفع موانع پیشرو و همینطور تامین منابع موردنیاز، این شرکت را همراهی کنند، بسیاری از چالشهای کشور و استانها از طریق این شرکتها قابلرفع است و میتواند به بهبود وضعیت اقتصادی کشور و رفع چالش بیکاری و همچنین تامین امنیت غذایی بسیار کمک کند. هماکنون در حوزه دولتی بیش از 43 هزار هکتار عرصه در اختیار داریم و تاکنون بالغبر 7300 هکتار در اختیار سرمایهگذاران است و بقیه عرصهها آماده واگذاری است.
سرمایهگذارانی که مایل به مشارکت در حوزههای اعلامشده و براساس کاربری معرفیشده در این شهرکها هستند، میتوانند درخواستهای خود را به استانها یا به مجموعه شرکت شهرکها بدهند. همکاران ما آمادگی دارند تا در کوتاهترین زمان ممکن، هم در بحث قراردادی، هم در بحث صدور مجوزها و هم در زمینه تامین تسهیلات بانکی نهایت کمک را داشته باشند.
چه اقداماتی در راستای تسهیلگری امور و تسهیل فرآیند صدور مجوزها برای بخشخصوصی انجام دادهاید؟
یکی از موضوعاتی که در مجموعه شهرکهای کشاورزی دنبال کردهایم، بحث فرآیند صدور مجوزها بوده است. ازآنجاکه همیشه بخشخصوصی بابت طولانی بودن فرآیند صدور مجوزها از دستگاههای اجرایی گلهمند بود و بعضا باعث انصراف آنها از سرمایهگذاری در حوزههای مختلف میشد، با هماهنگی وزارتخانه این فرآیندها را بسیار کوتاه کردیم؛ یعنی در مجموعه شرکت شهرکهای کشاورزی بسیاری از استعلامها را خود مجموعه شرکت، بهجای سرمایهگذاران انجام میدهد. در کنار آن هزینههای صدور مجوزها را بهشدت کاهش دادهایم و در مجموعه خودمان اصلا هزینهای از سرمایهگذاران دریافت نمیکنیم. با سازمان نظام مهندسی نیز هماهنگ کردهایم که اگر قرار است هزینهای دریافت کنند اولا سرعت عمل داشته باشند و ثانیا 50 درصد از تعرفه ابلاغی وزارتخانه را دریافت کنند؛ یعنی همه تلاش ما این است که سرعت عمل را افزایش دهیم، تحمیل هزینه به سرمایهگذار را کاهش دهیم و فرآیند سرمایهگذاری را تسهیل کنیم. خروجی این رویکرد این بوده که در اثر این تسهیلگری و کمک به سرمایهگذاران طی یکی دو سال اخیر، معادل 10 برابر چهار سال قبل، ما شاهد حضور سرمایهگذاران و افزایش سرمایهگذاری در شهرکهای کشاورزی هستیم.
یکی از نکات حائز اهمیت این است که عرصههایی که واگذار میشود باید به تولید برسد. از مجموع 7300 هکتاری که در اختیار سرمایهگذاران قرار دارد بالغبر 5 هزار و 100 هکتار در مرحله ساخت یا بهرهبرداری است. تقریبا میشود گفت صددرصد عملیات شروع ساخت و بهرهبرداری طی دو سال اخیر انجام گرفته است. طی چند ماه اخیر نیز بسیاری از پروژههای ما که به بهرهبرداری رسیدهاند، هم توسط رئیسجمهور و وزیر و هم توسط مسوولان محلی و استانی درحال بهرهبرداری هستند و هرماه این کار تکرار میشود و بهصورت مستمر ادامه دارد.