آیا استروئیدهای آنابولیک اعتیادآور هستند؟
درصد نامشخصی از مصرفکنندگان استروئیدهای آنابولیک به این داروها معتاد میشوند. این واقعیتی است که امروزه از طرف مجامع علمی و دانشگاهی مورد تایید میباشد.
باید دقت داشت که اعتیاد به استروئیدها با اعتیاد به سایر داروها از این نظر متفاوت است. چرا که در الگوی مصرف استروئیدها برخلاف مواد افیونی تحمل نسبت به اثرات آن ماده اعتیاد آور پدیدار نمیشود اما برخی افراد که استروئیدها را مورد سوءمصرف قرار میدهند، معیارهای وابستگی به دارو را پیدا میکنند.
از مهمترین دلایل این وابستگی باید به موارد زیر اشاره کرد: این افراد علیرغم توصیه پزشکان و دوستان با تجربه خود به این کار دست زدهاند و قطع ناگهانی دارو به منزله کاهش عزت نفس آنها میباشد. بنابراین آنها با وجود تجربه عوارض جسمی و روحی دارو، مصرف آن را ادامه میدهند تا دست کم عضلاتشان به حجم قابل قبولی برسد.
مسأله دوم صرف زمان و پولی است که بیشک آنها را مصمم میکند تا رسیدن به نتایج قابل قبول، مصرف را ادامه دهند. سرخوشی و احساس قدرت ناشی از مصرف، هر چند کوتاه مدت است اما وسوسه تکرار آن فرد را همواره به ادامه مصرف تشویق میکند. کاهش میل جنسی هرچند برای افراد متاهل چندان مطلوب نیست اما در کشور ما که شرایط ازدواج برای بسیاری از جوانان فراهم نیست میتواند انگیزه خوبی برای ادامه مصرف باشد.
آنها با کاهش فعالیت جنسی خود از سوی خانواده و اولیاء مدرسه و دانشگاه تشویقهای ضمنی و علنی هم دریافت میکنند که خود عامل موثری برای ادامه مصرف است.
سرخوردگیهای متعدد شغلی و تحصیلی برای جوانان حساس موجب کاهش عزت نفس میشود این احساس که معمولا با احساس حقارت همراه است منجر به فعال شدن مکانیسمهای دفاعی متعددی مانند انکار، جبران، درون فکنی، واکنش وارونه و والایش میشود.
در این شرایط فرد به دلایل مختلف علاقهمند میشود برای عرض اندام در جامعه همسالان و خانوادهاش به ورزش حرفهای و به خصوص بدنسازی تشویق شود تا بدین طریق اعتماد به نفس از دست رفته را بازیابی کند. بار ارزشی مثبت ورزشکار و پهلوان در جامعه نیز عامل مهی است که سبب میشود جوانان این عوارض و هزینهها را به جان بخرند.
عوارض ترک
عوارض ترک دارو در صورت قطع ناگهانی مصرف بروز میکند و شامل نوسانات روحی، خستگی، بیقراری، کاهش اشتها، بیخوابی و کاهش اشتیاق جنسی است. افسردگی خطرناکترین عارضه ترک این مواد است، زیرا گاهی به خودکشی منجر میشود.
این افراد باید زیرنظر متخصصان درمان شوند، زیرا بعضی از نشانههای افسردگی سالها پس از قطع مصرف این داروها باقی میمانند.
خلاصه
یکی از مشکلات بزرگ مصرف استروئیدهای آنابولیک عدم دخالت خواسته یا ناخواسته کادر پزشکی و متخصص در این زمینه است.
متاسفانه پزشکان اغلب اطلاعات ناچیزی در مورد طریقه مصرف و اثرات و عوارض جانبی این محصولات دارند و این از آنجا ناشی میشود که این محصولات بیشتر جنبه زیبایی داشته و تولید و ارائه آنها معمولا در انحصار شبکههایی خارج از اختیار کادر پزشکی و داروخانهها میباشد.
مصرفکنندگان نیز ترجیح میدهند از پزشکان در این موارد سوال نکنند چرا که اغلب با سرزنش و توبیخ آنها مواجه میشود. و این باعث میشود تولیدکنندگان و فروشندگان احساس امنیت بیشتر کرده و از این غیبت کادر پزشکی نهایت استفاده را ببرند.
برای خواندن بخش اول- معتادان مدرن برای دنیای مدرن- اینجا کلیک کنید.