آزمایشهای تشخیصی
هیچ آزمایش مشخصی برای تشخیص بیماری پارکینسون وجود ندارد؛ ضمن اینکه بیماریهای دیگری هم هستند که علائمی شبیه علائم بیماری پارکینسون از خود نشان میدهند. به همین دلیل تشخیص این بیماری، به خصوص در مراحل اولیه راحت نیست. بیماریهای دیگری که ممکن است علائمی شبیه پارکینسون بروز دهند، عبارتند از:
سایر اختلالات سیستم عصبی
ترمور (لرزش) اولیه، دمانس با حرکات کند بدن، تحلیل رفتگی عضلات (آتروفی) چندگانه همگی میتوانند نشانههایی از پارکینسون داشته باشند.
داروها
برخی داروهای ضد جنون (آنتی سایکوتیک) مانند کلروپرومازین و هالوپریدول میتوانند نشانههایی چون نشانههای بیماری پارکینسون در فرد ظاهر کنند؛ چرا که این داروها در واقع گیرندههای دوپامین را بلوک میکنند. برخی داروهای ضدتهوع همچنین خاصیتی دارند که متوکلوپرامید از این دسته است.
برخی افراد با مصرف اینگونه داروها به مدت طولانی دچار نشانههایی چون نشانههای پارکینسون میشوند که با قطع دارو از بین میرود.
سموم
قرار گرفتن در معرض مونواکسید کربن یا گاز سیانید یا برخی دیگر از انواع سموم ممکن است باعث بروز علائمی شبیه پارکینسون شوند.
ضربه به سر
گاهی اوقات تنها یک ضربه به سر یا ضرباتی که پیاپی، مثلا در ورزش بوکس به سر زده میشود، باعث ایجاد علائم پارکینسون میگردد.
مشکلات ساختاری مغز
سکتههای مغزی یا تجمع مایع در مغز (هیدروسفالی) گاه علائمی شبیه پارکینسون دارند.تشخیص بیماری پارکینسون بر اساس شرح حال وضعیت سلامتی و معاینه سیستم اعصاب بیمار استوار است؛ اینکه بیمار چه داروهایی مصرف میکرده یا در حال حاضر مصرف میکند یا در فامیل او کسی به پارکینسون مبتلا هست یا خیر. در معاینه بالینی، پزشک از بیمار میخواهد راه برود تا تعادل او را ببیند و همچنین یک سری کارهای ساده را با دست انجام دهد.
معمولا اگر بیمار علائم زیر را داشته باشد، تشخیص پارکینسون محرز خواهد بود:
حداقل دو علامت از سه علامت لرزش، کندی حرکات و سختی عضلات را داشته باشد.
علائم در یک سمت بدن شروع شده باشند.
لرزش دست در حالت استراحت بیشتر باشد.
پیچیدگیها
معمولا بیمارانی که به پارکینسون مبتلا هستند، مشکلات دیگری هم به قرار زیر دارند:
افسردگی
این حالت ممکن است حتی قبل از بروز نشانههای پارکینسون ایجاد شود. موفقیت در درمان و مهار این افسردگی هم به بیمار و هم به پزشک کمک میکند با چالشهای حاصل از پارکینسون موثرتر رو به رو شوند و بتوانند آن را مدیریت کنند.
اختلالات خواب
بسیاری از کسانی که به این بیماری مبتلا هستند، نمیتوانند راحت به خواب بروند و طی شب هم مکرر از خواب بیدار میشوند. این مشکل باعث میشود آنها در طی روز در جایی که نباید، ناگهان به خواب بروند و جانشان در معرض خطر قرار گیرد.
مشکل در جویدن و بلع
ممکن است در مراحل پیشرفته عضلاتی که مسئول جویدن و بلعیدن هستند نیز درگیر شوند و بیمار نتواند به راحتی بخورد و بیاشامد.
اختلالات ادراری
بیماری پارکینسون میتواند باعث بیاختیاری ادرار یا برعکس، جلوگیری از دفع ادرار و احتباس آن شود. در واقع بعضی از داروهایی که برای درمان پارکینسون مصرف میشوند، روند دفع ادرار را با مشکل رو به رو میکنند.
یبوست
بسیاری از مبتلایان به این بیماری دچار یبوست میشوند؛ زیرا دستگاه گوارش به آهستگی کار میکند. همچنین، داروهای تجویزی برای تخفیف علائم پارکینسون هم میتوانند عوارضی چون یبوست داشته باشند.
اختلال در عملکرد جنسی
برخی از بیماران ممکن است حس کنند که میل جنسیشان کاهش یافته است. این امر میتواند به دلیل یک سری عوامل روانشناختی و عوامل فیزیکی یا فقط مربوط به خود بیماری و مشکلات فیزیکی ناشی از آن باشد.
برخی داروهای پارکینسون میتوانند به خودی خود عوارض ناخوشایندی ایجاد کنند؛ مثلا باعث شوند که عضلات دست و پای بیمار به طور ناخودآگاه پرش داشته باشد، بیمار دچار توهم شود، احساس خوابآلودگی کند و زمانی که برمیخیزد فشار خونش ناگهان افت کند.
درمان پارکینسون
داروهای تخصصی گوناگونی وجود دارند که هرکدام از طریقی که با هم اشتراکاتی هم دارند (ولی همگی در جهت افزایش میزان دوپامین در مغز)، مشکلات حرکتی بیمار و راه رفتن و همچنین لرزش او را تخفیف میدهند. مصرف دوپامین به تنهایی بیفایده است چون این ماده به تنهایی نمیتواند وارد مغز شود.
درمان فیزیکی
گذشته از درمانهای دارویی، درمانهای فیزیکی و ورزشهای مخصوصی که فیزیوتراپیست تجویز میکند هم برای بهبود سلامت عمومی بیمار مفید است و میتواند دامنه حرکت و قدرت فیزیکی عضلات را افزایش دهد. البته ورزش نمیتواند بیماری را از پیشرفت باز دارد؛ ولی زمانی که بیمار قدرت عضلانیاش افزایش یابد و بهتر بتواند حرکت کند، اعتماد به نفس بیشتری خواهد یافت.
یک گفتاردرمان هم قادر است با اجرای تمرینات تخصصی روند صحبت کردن بیماری را که به علت پارکینسون نمیتواند خوب حرف بزند، بهبود بخشد.
برای خواندن بخش اول- پارکینسون چیست- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- پارکینسون چیست- اینجا کلیک کنید.