هلیکوباکتر پیلوری؛ میکروب زخم آفرین (۳)

درمان

وقتی صحبت عفونت می‌‌شود، همه به یاد آنتی بیوتیک و علاج فوری می‌‌افتند. این شیوه برای بسیاری از باکتری‌‌ها موثر است، اما نه برای «هلیکوباکتر پیلوری» که توانایی غریبی برای مقاوم شدن به آنتی بیوتیک‌‌ها دارد.

خوشبختانه پزشکان می‌‌توانند با استفاده از درمان ترکیبی آنتی بیوتیک بر این مشکل فائق آیند. بسیاری از برنامه‌‌های درمانی در دسترس هستند؛ در همه آنها ترکیبی از دست کم دو آنتی بیوتیک به علاوه یک یا چند داروی خنثی کننده اسید به کار می‌‌روند.

برخی از داروهایی که معمولاً مورد استفاده هستند، اینها هستند؛

 آموکسی سیلین، کلاریترومایسین، مترونیدازول، تتراسیکلین، اومپرازول، بیسموت ساب سالیسیلات و رانیتیدین بیسموت سیترات تعدادی از داروهایی هستند که پزشک معالج به صورت ترکیبی برای درمان میکروب معده آن را تجویز می‌‌کند.

عوارض جانبی عمده آموکسی سیلین دانه‌‌های پوستی و اسهال هستند. عوارض جانبی عمده کلاریترومایسین مزه ناخوشایند در دهان، تهوع و اسهال است. عارضه جانبی عمده مترونیدازول مزه غیرطبیعی در دهان، تهوع و بی‌اشتهایی، سردرد و در موارد نادری تحریک اعصاب است.

عوارض جانبی عمده تتراسیکلین شامل دانه‌‌های پوستی، حساسیت به نور خورشید و اسهال است. اومپرازول؛ این دارو اولین دارو از رده داروهای «مهارکننده پمپ پروتون» در بدن است که به میزان قابل توجهی از ترشح اسید معده می‌‌کاهد ولی اثر مستقیمی بر هلیکوباکتر ندارد، گرچه اثربخشی آنتی بیوتیک‌‌ها را می‌‌افزاید.

عارضه جانبی اومپرازولگاهگاهی سرگیجه است. بسیاری از داروهای مهارکننده پمپ پروتون در دسترس هستند و می‌‌توان آنها را جایگزین اومپرازول کرد.

بیسموت ساب سالیسیلات؛ گرچه بیسموت یک آنتی بیوتیک نیست، اما می‌‌تواند هلیکوباکتر پیلوری را در معده از بین ببرد. این دارو همیشه با دو آنتی‌بیوتیک همراه می‌‌شود. تنها عارضه جانبی رایج بیسموت ساب سالیسیلات سیاه شدن مدفوع است.

رژیم‌‌های درمانی بسیاری در دسترس هستند؛ این رژیم‌‌ها ایمن و موثر هستند، اما مشکل گرانی نسبی آنها و ناخوشایند بودن تحمل دوره درمان طولانی است. تا همین اواخر برنامه‌‌های 10 تا 14 روزه شیوه استاندارد بودند، اما اکنون بسیاری از پزشکان رژیم‌‌های درمانی 7 روزه را ترجیح می‌‌دهند.

مشکل عمده پزشکان در درمان هلیکوباکتر پیلوری مقامت بالای این میکروب به آنتی بیوتیک‌های تجویزی است. بنابراین لازم است که پس از اتمام داروها به خصوص در صورت تداوم علایم، بیمار دوباره به پزشک خود مراجعه کند تا با انجام آزمایش از ریشه‌کن شدن میکروب اطمینان حاصل کند.

 رایج‌ترین رژیم درمانی تجویز آموکسی سیلین، کلاریترومایسین و اومپرازول برای 7 تا 14 روز است. در یک ترکیب رایج دیگر تنها مترونیدازول به جای آموکسی سیلین تجویز می‌‌شود. یک رویکرد دیگر تجویز تتراسیکلین، مترونیدازول، بیسموت و اومپرازول برای دو هفته است.

البته رژیم‌‌های درمانی متعدد دیگری نیز به وسیله متخصصان پیشنهاد شده‌اند. شواهد نشان می‌‌دهند که «هلیکوباکتر پیلوری» برای هزاران سال همزیست انسان‌‌ها بوده است، اما پزشکان تازه به حضور آن پی برده‌اند.

برای خواندن بخش اول -هلیکوباکتر پیلوری؛ میکروب زخم آفرین- اینجا کلیک کنید.

برای خواندن بخش دوم -هلیکوباکتر پیلوری؛ میکروب زخم آفرین- اینجا کلیک کنید.