در فروردین‌ماه امسال 7میلیون و 300هزار تن کالای ایرانی به ارزش 3میلیارد و 700میلیون دلار به بازارهای هدف صادراتی کشور ارسال شد. میانگین ارزش کالاهای صادراتی هم 505دلار است. آمارها نشان می‌دهد به‌رغم کاهش 10درصدی در وزن نسبت به مدت مشابه سال‌قبل، صادرات 25درصد در ارزش رشد داشته است. از سویی با توجه به ارزش 2میلیارد و 800میلیون دلاری واردات در فروردین، تراز تجاری نیز مثبت 900میلیون دلار و حجم تجارت به 6میلیارد و 500میلیون دلار رسید. از 3میلیارد و 700میلیون دلار ارزش صادراتی بدون نفت‌خام، صادرات اقلام نفتی که مربوط به فصل 27 است سهم 4/ 27درصدی و سایر کالاها سهم 6/ 72درصدی را از کل ارزش صادرات نخستین‌ماه سال1401 در اختیار دارند. این گزارش نشان می‌دهد کلیه متغیرهای تجاری کشور در این‌ماه در مقایسه با مدت مشابه سال‌گذشته بهبود یافته است.
30 کالای صادراتی
در گزارش معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران 30 قلم کالای عمده صادراتی معرفی شده‌اند. نخستین کالای صادراتی «پروپان مایع‌شده» با ارزش 370میلیون دلار و دومین کالا نیز «اوره» با ارزش 292میلیون دلار است. «روغن‌های سبک نفتی به‌جز بنزین» با ارزش 278میلیون دلار، «متانول» با ارزش 240میلیون دلار، «بوتان مایع‌شده» با ارزش 165میلیون دلار، «پلی‌اتیلن گرید فیلم سبک» با ارزش 149میلیون دلار و «شمش از آهن و فولاد غیرممزوج» با ارزش 140میلیون دلار در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند.
هشتمین کالای عمده صادراتی «روغن نفتی با بیش از 70درصد نفت» است که ارزشی معادل 122میلیون دلار دارد. همچنین صادرات «پلی‌اتیلن گرید فیلم‌سنگین» در نخستین‌ماه سال111میلیون دلار ارزش داشته است. «قیرنفت» با ارزش 110میلیون دلار دهمین کالای عمده صادراتی است. «ورق فولادی با پهنای کم و ضخامت بالا» ارزشی معادل 104میلیون دلار داشته و یازدهمین کالای عمده صادراتی در فروردین‌ماه محسوب می‌شود. «کاتد مس» با ارزش 80میلیون دلار، «میله فولادی گرم نوردشده» با ارزش 74میلیون دلار، «هندوانه» با ارزش 56میلیون دلار، «پلی‌اتیلن گرید تزریقی سنگین» با ارزش 45میلیون دلار، «روی غیرممزوج کارنشده» با ارزش 38میلیون دلار، «گوجه‌فرنگی زراعی» با ارزش 35میلیون دلار، «آلومینیوم به‌صورت کارنشده غیرممزوج» با ارزش 34میلیون دلار و «بنزین» با ارزش 32میلیون دلار از دیگر کالاهایی هستند که عمده صادرات را به خود اختصاص داده‌اند. «فورفورال» بیست و یکمین کالای صادراتی است که ارزش صادرات آن 31میلیون دلار است. همچنین صادرات «روغن پایه معدنی» ارزشی معادل 29میلیون دلار داشته و بیست و دومین کالای عمده صادراتی محسوب می‌شود. «محصولات نیمه‌تمام از آهن یا فولاد غیرممزوج» که در رده بیست و سوم قرار دارد، صادراتی به ارزش 29میلیون دلار را رقم زده است.
همچنین صدور «پلی‌استایرن» نیز ارزش 28میلیون دلاری، صدور «سایر هیدروکربورهای حلقوی» ارزش 24میلیون دلاری، صدور «گل گوگرد» و «هیدروکربورهای غیرحلقوی اشباع‌شده» هریک ارزش 22میلیون دلاری، صدور «شیرخشک صنعتی کم‌چرب» ارزش 21میلیون دلاری و صدور «پارازایلن» و «پلی‌اتیلن گرید بادی‌سنگین» نیز هریک ارزش 20میلیون دلاری را در فروردین 1401 ثبت کرده‌اند.
مقاصد صادراتی
این گزارش 30 مقصد نخست صادرات را هم شناسایی کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد 5 مقصد نخست صادراتی سهم 77درصدی، 10کشور نخست نیز سهم 88درصدی و در مجموع، 30کشور نخست سهم 8/ 97درصدی را از کل ارزش صادرات در اختیار دارند. چین با خرید یک‌میلیارد رو 291میلیون دلار کالای ایرانی در صدر مقاصد صادراتی قرار گرفته است. صادرات 668میلیون دلاری ایران به امارات هم این کشور را به دومین مقصد صادراتی ایران تبدیل کرده است. عراق با خرید 426میلیون دلار کالای ایرانی سومین مقصد، ترکیه با خرید 361میلیون دلار کالای ایرانی چهارمین مقصد، افغانستان با خرید 108میلیون دلار کالای ایرانی پنجمین مقصد و هند با خرید 102میلیون دلار کالای ایرانی ششمین مقصد صادراتی است. صادرات 82میلیون دلاری ایران به پاکستان این کشور را به هفتمین مقصد کالاهای ایرانی تبدیل کرده است. صادرات به عمان نیز ارزشی معادل 74میلیون دلار دارد و تایلند هم خریدار 68میلیون دلار کالای ایرانی در نخستین ماه امسال بوده است. ارزش صدور کالا به سنگاپور 56میلیون دلار، ارزش صدور کالا به موزامبیک و اندونزی هریک 49میلیون دلار و ارزش صدور کالا به نیجریه هم 45میلیون دلار برآورد شده است. چهاردهمین مقصد کالاهای ایرانی در فروردین امسال جمهوری‌آذربایجان بوده که خریدار 39میلیون دلار کالا از ایران است. روسیه با خرید 22میلیون دلار کالای ایرانی در جایگاه پانزدهم قرار گرفته است. صدور 20میلیون دلار کالا به ترکمنستان در بازه زمانی مذکور این کشور را به شانزدهمین مقصد صادراتی ایران تبدیل کرده است. رومانی با خرید 16میلیون دلار کالای ایرانی در رده هفدهم، ازبکستان، ایتالیا و اردن هریک با خرید 15میلیون دلار در رده‌های بعدی قرار دارند. صدور 14میلیون دلار کالا به بلژیک، 13میلیون دلار کالا به کویت و ارمنستان، 10میلیون دلار کالا به میانمار و گرجستان و 8میلیون دلار به بلغارستان و قزاقستان این کشورها را در لیست عمده‌ترین مقاصد صادراتی قرار داده است. در نهایت قطر، سوریه و غنا هریک با خرید 7میلیون دلار کالا از ایران در رده‌های بیست و هشتم، بیست و نهم و سی‌ام مقاصد صادراتی قرار گرفته‌اند.
سهم کشورها در افزایش صادرات
گزارش مذکور نشان می‌دهد 10 کشور بالاترین مشارکت مثبت را در رشد 25درصدی صادرات بدون نفت‌خام داشته‌اند که عبارتند از: چین با مشارکت 68/ 10 واحد‌درصدی، امارات با مشارکت 45/ 8 واحد‌درصدی، ترکیه با مشارکت 19/ 6 واحد‌درصدی، سنگاپور با مشارکت 88/ 1 واحد‌درصدی، نیجریه با مشارکت 51/ 1 واحد‌درصدی، عمان با مشارکت 27/ 1 واحد‌درصدی، تایلند با مشارکت 97/ 0 واحد‌درصدی، اردن با مشارکت 46/ 0 واحد‌درصدی، بلژیک با مشارکت 37/ 0 واحد‌درصدی و جمهوری‌آذربایجان با مشارکت 34/ 0واحد درصدی. همچنین 10 مقصد با بالاترین مشارکت منفی در رشد 25درصدی صادرات فروردین‌ماه نیز شامل غنا با مشارکت منفی 29/ 1 واحد‌درصدی، سوریه با مشارکت منفی 95/ 0 واحد‌درصدی، الجزایر با مشارکت منفی 82/ 0 واحد‌درصدی، ایتالیا با مشارکت منفی 73/ 0 واحد‌درصدی، هند با مشارکت منفی 72/ 0واحد‌درصدی، روسیه با مشارکت منفی 61/ 0واحد‌درصدی، پاکستان با مشارکت منفی 56/ 0 واحد‌درصدی، اندونزی با مشارکت منفی 51/ 0 واحد‌درصدی و ساحل‌عاج با مشارکت منفی 37/ 0 واحد‌درصدی می‌شود.
