روز گذشته دو فوریت لایحه الحاق موادی به قانون سامان‌دهی صنعت خودرو با 162 رای به تصویب رسید. بر اساس این لایحه، واردات خودروهای کارکرده برای تنظیم بازار و تنوع‌بخشی به بازار خودرو تسهیل می‌شود. این در حالی است که با پیشنهاد نمایندگان مجلس در بودجه 1402 به دولت مجوز واردات خودروهای سواری کارکرده با عمر کمتر از 5 سال داده شده بود، اما این مصوبه مجلس با ایراد هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام از بودجه حذف شد. اما با جدی شدن استیضاح فاطمی‌امین، وزیر صمت وقت با محوریت نابسامانی بازار خودرو، دولت از ارائه لایحه‌ای برای واردات خودروی کارکرده خبر داد. لایحه‌ای که اگرچه می‌تواند در تنظیم بازار خودرو موثر باشد، اما سرانجام آن با توجه به ایرادی که هیات عالی نظارت مجلس پیش از این در مورد مصوبه مجلس با همین محتوا داشت، مشخص نیست.
هیات نظارت مجمع، از واردات خودروهای کارکرده ایراد می‌گیرد؟
علی جدی، نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به تصویب دوفوریت لایحه‌ای برای واردات خودروهای کارکرده به «دنیای اقتصاد» گفت: پیش از این واردات خودروهای کارکرده با عمر کمتر از 5 سال را در کمیسیون به تصویب رساندیم، اما در هیات عالی نظارت رد شد. نمی‌دانم چگونه است که مصوبه مجلس رد می‌شود، اما دولت که لایحه می‌دهد، مشکل حل می‌شود! امیدوارم که مجمع تشخیص به لایحه دولت برای واردات خودروهای کارکرده ایراد نگیرد. او ادامه داد: شاید ایراد هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام به دلیل این بود که واردات خودروی کارکرده با قانون سامان‌دهی صنعت خودرو اختلاف دارد و با اصلاح این قانون مشکل حل می‌شود و در این شرایط احتمالا هیات نظارت هم ایراد نمی‌گیرد. این نماینده با اشاره به تاثیر واردات خودروی کارکرده در بازار خودرو، گفت: به هر میزان که عرضه خودرو در بازار افزایش پیدا کند تاثیر مثبتی در بازار خودرو خواهد داشت.
در این شرایط نیاز انباشته‌ای که در 4 سال اخیر داشتیم مرتفع می‌شود. اگر واردات خودرو از سوی دولت و وزارت صمت به درستی انجام می‌شد -که وزارتخانه در این بخش خوب عمل نکرد- در بازار تاثیر مثبت می‌گذاشت. جدی در خصوص مشخص نشدن عمر خودرو در لایحه دولت برای واردات خودروهای کارکرده، افزود: حتما در لایحه می‌آوریم که عمر خودروهای کارکرده باید کمتر از 5 سال باشد. در قانون سامان‌دهی یکی از ضرورت‌ها خدمات پس از فروش است. باید این مورد هم در خصوص واردات خودروهای کارکرده دیده شود.
او اظهار کرد: ممکن است با توجه به اینکه دوفوریت لایحه الحاق موادی به قانون سامان‌دهی صنعت خودرو به تصویب رسیده، نظرات نمایندگان به صورت مستقیم در صحن مجلس گرفته شود، اما قطعا در صحن مجلس نظر کمیسیون را می‌خواهند و نظر ما واردات خودروهای کارکرده با عمر کمتر از 5 سال است. این نماینده مجلس در مورد زمان بررسی و تصویب این لایحه در مجلس، گفت: قطعا باید لایحه واردات خودروی کارکرده در هفته آینده در دستور قرار بگیرد و به تصویب برسد. البته بررسی لایحه و طرح دوفوریتی هم بستگی به نظر هیات رئیسه دارد. دوفوریتی یعنی اضطراری است و باید به سرعت در دستور قرار بگیرد. اما دوفوریتی‌هایی داریم که هیات رئیسه در دستور صحن قرار نمی‌دهد.
واردات خودروی کارکرده در تنظیم بازار تاثیرگذار است؟
محمد‌مهدی مفتح، نماینده تویسرکان و سخنگوی کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه واردات خودروی کارکرده موجب رقابتی شدن بازار خودرو می‌شود، گفت: در فضای اقتصادی رقابت می‌تواند به منطقی شدن قیمت و بالا رفتن کیفیت کمک کند. داشتن خودروساز داخلی مزیت خوبی است و باید خودروسازی داخلی را حفظ و تقویت کرد. اما لازمه تقویت خودروساز داخلی داشتن رقیب است که در این شرایط بتوانند کیفیت را افزایش و قیمت را کاهش دهند. او تاکید کرد: البته میزان واردات خودرو باید مدیریت شده باشد تا لطمه اساسی به صنعت داخل نزند بلکه موجب تقویت صنعت داخل شود. همچنین الهویردی‌دهقانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به تصویب دوفوریت لایحه‌ای برای واردات خودروی کارکرده در مجلس، گفت: نیازی به لایحه دولت برای واردات خودروهای کارکرده نبود.
وزارت صمت می‌توانست برای تامین نیاز داخل تدابیر لازم را اتخاذ کند. این وزارتخانه می‌توانست در وهله اول واردات خودروهای نو را کلید بزند. او ادامه داد: با توجه به فرسودگی خودروها در کشور باید خودرو وارد کرد. اگر خودروهای با عمر بیش از 7 سال را فرسوده حساب کنیم، حدود 23 میلیون خودروی فرسوده در کشور داریم. نوسازی ناوگان خودروهای سواری در عرض 2 یا 3 سال با خودروهای داخلی امکان‌پذیر نیست و پروسه زمان‌بری است و تا جایگزین کردن این تعداد، خودروهای دیگری فرسوده می‌شوند. این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: از سوی دیگر مصرف سوخت خودروهای فرسوده بالا است و آسیب جدی از این ناحیه به کشور و منابع ملی وارد می‌شود.
بنابراین لایحه واردات خودروهای کارکرده باید به نوعی در کمیسیون جهت داده شود که به سمت خودروهای الکتریکی و پاک با مصرف انرژی پایین برویم. حتی برای تسهیل واردات این نوع خودرو می‌توانیم از آنها عوارض نگیریم و در کلان‌شهرها مشوق‌هایی برای این نوع خودروها در نظر بگیریم. دهقانی با اشاره به نظر هیات عالی نظارت مجمع تشخیص در خصوص واردات خودروهای کارکرده در بودجه 1402، گفت: شاید بار دیگر هیات عالی نظارت مجمع با واردات خودروی کارکرده مخالفت کند، اما مجلس و دولت این موضوع را ضروری می‌دانند و بر نظر خود ایستاده‌اند.
