اگر چه وزارت صمت در گام اول با شرکت چری ورود و عرضه خودروهای برقی به کشور را کلید زد اما آنچه مشخص است باقی شرکتهای خصوصی و نیمهدولتی خودروسازی نیز به دنبال سهمی در بازار برقیهای ایران هستند.
به دنبال واردات قطره چکانی خودرو و عدمتخصیص ارز به ورود خارجیها بسیاری از شرکتهای واردکننده خودرو به نوعی دلسرد شده و با احتیاط در این زمینه قدم برمی دارند. در این زمینه یک دست اندرکار واردات خودرو در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» عنوان کرد که با تغییر وزیر صمت در خرداد ماه سالجاری و عدمشفافیت موضع علیآبادی وزیر کنونی صمت در مورد واردات خودرو، بسیاری از واردکنندگان با توجه به تجربه چهارسال پیش و تغییر یکشبه مقررات خودرویی، دیگر حاضر به پذیرش ریسک واردات نیستند، به همین دلیل بسیار با احتیاط در این زمینه عمل میکنند. احتیاط واردکنندگان شاید خیلی بیربط نباشد چرا که اکنون رویکرد جدید وزارت صمت به خودروهای برقی است و ظاهرا چندان علاقهای به واردات خودروهایی با مصرف سوخت فسیلی ندارد.
همین رویکرد، سفر وزیر به کشور چین و مذاکره برای ورود محصولات برقی چینی را کلید زد.با این حال اما شرکتهای خصوصی و نیمهدولتی پاپس نکشیدند و آنها نیز به طور جدی به دنبال واردات خودروهای برقی هستند. خودروهایی که عرضه آنها در همه جای دنیا با تجهیزات و زیرساختهای قوی همراه بوده و عرضه آنها با گفتوگو و مذاکره و تصمیمات یکشبه شکل نگرفته است. به عنوان نمونه در گزارشی که در صفحه خودرو روزنامه «دنیایاقتصاد» منتشر شد کشور نروژ که هم اکنون بیشترین خودروهای برقی را داراست طی هفت سال گذشته با مهیا کردن زیرساختها و فرهنگسازی توانسته به خواسته مطلوب خود که همان استفاده حداکثری از برقیهاست، برسد.در دیگر کشورها نیز همین موضوع صادق است بهطوری که سال 2030 در خیلی از کشورها به عنوان سال آخر حضور خودروهایی با سوختهای فسیلی معرفی شده است.
در ایران نیز اگر چه کلید خوردن حضور برقیها و مصمم بودن وزیر صمت در این زمینه را باید به فال نیک گرفت اما این نکته نیز واضح و روشن است که اگر زیرساختها مهیا نباشد، هم دولت و هم مردم به زحمت خواهند افتاد. تجربهای که در مورد خودروهای گازسوز در کشور اتفاق افتاد و نبود جایگاههای سوخت به میزان کافی از یک طرف و همچنین کمبود مخازن گاز در کارخانههای خودروسازی، تصمیم دولتی در این زمینه را تحتالشعاع خود قرار داد.وزیر صمت نیز یکشنبه گذشته بر فرهنگسازی استفاده از خودروهای برقی تاکید کرده بود.
اما همانطور که عنوان شد شرکتهای واردکننده خودرو با توجه به دیکته جدید وزارت صمت مبنی بر عرضه خودروهای برقی حالا به دنبال ورود این نوع محصولات هستند. خودروهای وارداتی نیز عمدتا از چین است هر چند که این کشور در حال حاضر به دلیل عرضه با قیمت مناسب و تیراژ بالا، بسیاری از بازارهای جهانی را متاثر از خود کرده است.بنابراین دعوت از چینیها برای عرضه خودروهای برقی در ایران نیز طبق رویهای است که بسیاری از کشورها در پیش گرفتهاند.
شرکتهای واردکننده برقی ها
همانطور که عنوان شد رویکرد جدید شرکتهای واردکننده، ورود و عرضه محصولات برقی با دیکته مسوولان صنعتی است. بر این اساس شرکتهای واردکننده نیز در این زمینه به تکاپو افتادند تا از قافله ورود برقیها عقب نیفتند. با این حال به نظر میرسد که وزارت صمت نباید تنها به ورود صرفا خودرو برقی اکتفا کند بلکه باید مجوز واردات بهترین و پرکاربردترین محصولات برقی را در دستور کار قرار دهد.در حال حاضر تب خودروهای برقی در جهان داغ است و تمامی شرکتهای مطرح خودروساز دنیا از مدتها پیش فناوریهای نوینی در محصولات برقی ارائه کردهاند. هر چند ایران از فناوری محصولاتی با سوختهای فسیلی نیز عقب مانده با این حال باید تمرکز بهتری بر تولید یا واردات خودروهای برقی داشته باشد. به این معنا که مجوز واردات یا تولید هر خودروی برقی را به صرف برقی بودن ندهد و با در نظر گرفتن تمامی جوانب در این زمینه قدم بردارد. آنچه مشخص است خودروی برقی با خودروی گازسوز یا بنزینسوز تفاوتهای اساسی دارد و عرضه آن باید با وسواس بیشتری از سوی سیاستگذار همراه باشد.در حال حاضر چند شرکت خودروساز بخش خصوصی و نیمهدولتی کشور برنامه عرضه محصولات برقی را در دستور کار دارند از جمله شرکت مدیران خودرو، کرمان موتور، ایران خودرو، سایپا، مکث موتور و بیام کارز.
این شرکتها از مدتها قبل برخی محصولات برقی را برای عرضه در بازار ایران نشان کردند.همانطور که عنوان شد به نظرمیرسد که وزارت صمت پیش از ارائه مجوز واردات باید از صلاحیت شرکتهای مبدأ اطمینان حاصل کند و حساسیت بیشتری در این زمینه داشته باشد.
آمار فروش خودروی برقی به خصوص در 10 ماه نخست سال میلادی اوج گرفته است و شرکتهای خودروساز زیادی در این زمینه قدم برداشتهاند.برخی از نامهای آشنا البته به ظاهر وضعیت خوبی در کشورهای سازنده ندارند.در این زمینه مروری داریم بر شرکتهایی که قرار است خودروی برقی وارد کنند.در لیست خودروهای برقی وارداتی اولین شرکت مدیران خودرو است که به مونتاژ محصولات چری چین در ایران مشغول است.این شرکت با وزارت صمت مذاکرات جدی برای تولید خودروی برقی آریزو 5 ev داشته که یکشنبه گذشته نیز 88 دستگاه از این خودرو برای استفاده در حملونقل عمومی تحویل تاکسیرانی شده است.
این محصول را شرکت مدیران خودرو به ایران عرضه میکند و طبق آمارهای رسمی در 10 ماه سال گذشته میلادی 5266 دستگاه از این خودروی برقی فروخته شده است. این خودرو، توانایی پیمایش 401 کیلومتر با هربار شارژ کامل را دارد. اما طبق اطلاعات رسمی دیگر خودروی برقی که قرار است وارد کشور شود ونوسیا
D60 EV PLUS نام دارد و مکث موتور آن را عرضه میکند. قرار است ونوسیا با ظرفیت باتری 47 کیلوواتی وارد بازار شود. این خودرو با هربار شارژ کامل توانایی 420 کیلومتر پیمایش را دارد. فروش این محصول در 10 ماه سال گذشته میلادی 13500 دستگاه بوده است. اما شرکت سایپا که دو محصول CS35 تیپ 2 و همچنین محصول CS35 تیپ 3 و همچنین چانگان CS55 پلاس را وارد کشور و برخی از آنها را تحویل مشتریان داده است حالا در رویکرد جدید مسوولان صنعتی، ورود یک محصول برقی را در دستور کار دارد.
در بخشی از لیست واردات برقیها، نام محصول برقی منتخب سایپا، چانگان ایدو460 دیده میشود. چانگان برقی به مجموعه باتری با ظرفیت 47.78 کیلووات ساعت مجهز است، که شعاع حرکتی برابر با 401 کیلومتر را فراهم میکند. این خودرو در 10 ماه سال گذشته میلادی، 9500 دستگاه فروخته است. اما ایران خودرو نیز در ورود برقیها بیکار ننشسته و قرار است یک محصول برقی وارد بازار کشور کند.
بنابراین خودروی برقی JMEV GSE که حاصل همکاری دو گروه خودروسازی جیانگلینگ (JMC) و رنو (RENAULT) است و ایرانخودرو برای واردات آن برنامهریزی کرده است نیز در لیست برقیهای عرضه شده به کشور دیده میشود که فروش آن 1857 دستگاه طی 10 ماه بوده است.
E-QM5 متعلق به شرکت هونگچی از دیگر خودروهایی است که قرار است وارد کشور شود .این محصول در ظاهر و طبق آمارهای رسمی، عملکرد خوبی نسبت به تمامی رقبای داخل ایرانی خود دارد و موفق به ثبت رکورد فروش 60هزار دستگاه در بازه زمانی 10 ماهه نخست میلادی سال گذشته شده است که نشان میدهد، این برند و این محصول جایگاه نسبتا خوبی بین چینیها دارد. EQM5 با هربار شارژ کامل میتواند 431 کیلومتر پیمایش داشته باشد. برند بیام کارز (BM CARS) واردکننده این محصول است.
هونگچی زیربرند FAW و لوکسترین برند چینی است که محصولات آن تا مدتها فقط برای مسوولان و سیاستمداران دولت چین عرضه میشد و مردم عادی نمیتوانستند خودروهای این برند را خریداری کنند. تا اینکه هونگچی تصمیم گرفت با تحول در طراحی و تقسیمبندی محصولات، خودروهایش را به مردم عادی چین و سایر بازارها ارائه کند. محصولات این شرکت را برخی با نام رولز رویس چینی میشناسند.این خودرو وارد ایران نیز شده است و محصول برقی آن در لیست خودروهای برقی وارد شده به کشور قرار دارد.