تاریخ انتشار: 7 مارس 2024
مترجم: لیلا احمدی
عصر ایران/ ترجمه: هفته نامه اکونومیست خلاصه ای از رخدادهای 7 روز گذشته را از این قرار برشمرده و برای هر یک توضیح مختصری ارایه داده است:
1- حملۀ موشکی حوثیها به سواحل یمن
"شبه نظامیان حوثی"، مسئولیتِ حملهای موشکی را بر عهده گرفتند که منجر به کشتهشدنِ دستکم دو خدمۀ کشتی تجاری در "خلیج عدن" شده و از آغاز عملیات خشونتآمیزِ حوثیها در سواحل یمن، اولین تلفات انسانی را برجای گذاشته است.
حملات تصادفی بودهاند، اما این گروه مدعی است تهاجم اخیر در اعتراض به جنگ اسرائیل در غزه، صورت گرفته است.
2- انصرافِ نیکی هیلی از ادامۀ مبارزات انتخاباتی
"نیکی هیلی" پس از شکست در 14 انتخابات مقدماتیِ ایالتی از مجموعِ 15 ایالت، سهشنبه ششم مارس به مبارزات خود برای نامزدیِ حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاستجمهوری پایان داد.
هیلی از آمریکاییها خواسته «از ظلماتِ نفرت و تفرقه دور شوند» و حمایت از "دونالد ترامپ" را آشکارا رد کرده است. خروجِ نیکی هیلی از انتخابات، زمینه را برای دومین رویاروییِ ترامپ و بایدن - رئیس جمهور آمریکا - در ماه نوامبر فراهم میکند.
3- اعلام بودجۀ بریتانیا در دوقدمیِ انتخابات
"جرمی هانت" - صدراعظم بریتانیا - بودجۀ دولت را تحویل داد. تغییراتِ مهم او در بودجه، کاهش دو درصدیِ نرخ بیمۀ ملی و مالیات بر حقوق و دستمزد است.
او همچنین قول داده به وضعیت بحثبرانگیز مالیاتِ «غیرخانگی» برای خارجیهای ثروتمند پایان دهد؛ در عوض «سیستم اقامت مدرن» را پیشنهاد کرده که بر اساسِ آن، تازهواردان پس از چهار سال اقامت در بریتانیا، اقدام به پرداختِ مالیات بر درآمدِ خارجی خواهند کرد. اعلام بودجه، احتمالاً آخرین رویداد مالی، پیش از انتخابات عمومی است. دولت محافظهکار در حال حاضر، 20 امتیاز از حزب کارگر عقب است.
4-معاملۀ 8 میلیارد دلاریِ مصر با صندوق بینالمللیِ پول
مصر در فاصلۀ زمانیِ کوتاهی پس از افزایشِ نرخ بهرۀ اصلیِ بانک مرکزی و شناور کردنِ پوند، معاملهای 8 میلیارد دلاری با "صندوق بینالمللی پول" منعقد کرد. دولت همچنین وامی 1.2 میلیارد دلاری با هدفِ پایداریِ محیط زیست دریافت کرده است.
پیششرطِ صندوق بینالمللی پول برای ارائۀ حمایتهای مالی به دولت مصر، تقاضای نرخ ارز انعطافپذیرتر بود.
5- آدمربایی مجددِ بوکوحرام در نیجریه
گروه بوکوحرام مظنون به ربودنِ دهها نفر در شمال شرقِ نیجریه است.شمار قربانیان میتواند از حدود 50 تا بیش از 300 نفر باشد که بیشتر آنها زن هستند.
این حادثه یکی از بزرگترین آدمرباییهای منطقه از سال 2014 است؛ در آن سال هم بوکوحرام بیش از 270 دختر دانشآموز را ربوده بود.
6- ممنوعیتِ وُرلدکوین در اسپانیا
تنظیمکنندۀ حفاظت از دادههای اسپانیا بهدلیل نگرانیهای مربوط به حفظِ حریمِ خصوصی، پروژۀ ارز دیجیتالِ سام آلتمن موسوم به "ورلدکوین" را موقتاً از جمعآوریِ دادههای شخصی منع کرده است.
این شرکت از دادههای بیومتریک برای تأیید هویت کاربران استفاده میکند و میگوید آنها را حذف یا رمزگذاری میکند؛ اما برخی کشورها، از جمله کرۀ جنوبی و آرژانتین، تحقیقات خود را در مورد این نوع سرمایهگذاری آغاز کردهاند.
7- استعفای نخستوزیر پرو پس از افشای تخلفاتِ قانونی
"دینا بلوارته" - رئیسجمهور پرو -، "گوستاوو لینو آدریانزن" را به عنوانِ نخستوزیرِ این کشور معرفی کرد. سَلَفِ او، "آلبرتو اوتارولا"، روز سهشنبه پس از انتشار کلیپهای صوتی که به نظر میرسید در آنها عشق خود را به زنی ابراز میکند و درعینحال برای کمک به او، رزومۀ کاریاش را میخواهد، استعفا داده است.
اوتارولا هرگونه تخلف از قوانین کار پرو و سایر تخلفات را رد کرده است. او به تلاش برای تأمینِ قراردادهای سودآورِ دولتی متهم است.
8- سرکوبِ غولهای فناوری با قوانینِ بازارهای دیجیتال در اتحادیۀ اروپا
چهارشنبهای که گذشت، آخرین روز قبل از اجراییشدنِ کاملِ "قانون بازارِ دیجیتالِ اتحادیۀ اروپا" بود. این برنامه، «دروازهبانان دیجیتال» - شرکتهای فناوری با سرمایۀ بازارِ بیش از 75 میلیارد یورو (82 میلیارد دلار) و بیش از 45 میلیون کاربر فعال ماهانه یعنی آلفابت، آمازون، اپل، بایتدنس، متا و مایکروسافت - را هدف قرار میدهد.
آنها باید از تعهداتی پیروی کنند که قدرتِ بازارشان را محدود میکند. به سببِ قوانین بازارهای دیجیتال موسوم به دیامای DMA)، این پلتفرمها دیگر نمیتوانند خدماترسانی را در اولویت قرار دهند و باید به کاربران اجازه دهند دادههای خود را به سرویسهای رقیب منتقل کنند. درصورتِ تخلف، جریمههای سنگینی وضع خواهد شد که 10٪ از درآمدهای جهانیِ این شرکتها را دربرمیگیرد.
پرسش اصلی این است که آیا "کمیسیون اروپا" - نهاد اجراییِ اتحادیۀ اروپا -، از منابع کافی برای اجرای دیامای برخوردار است؟ این هفته کمیسیون به صراحت اعلام کرده در تصمیم خود مصر است و 4 مارس هم اپل را جریمه کرده است. اپل احتمالاً قانون دیامای را در دادگاه به چالش میکشد.
9- بسیجِ مخالفانِ کلمبیا
"گوستاوو پترو" -رئیسجمهور چپگرای کلمبیا -، باید پوست کلفتی داشته باشد. سیاستمدارانِ اپوزیسیون او را "ویرانگر" میدانند و انتقادات زیادی دارند. روز چهارشنبه هنگامیکه راهپیماییهای سازماندهیشدۀ احزابِ جناح راست در 15 شهر برگزار شد، هجمهها و انتقادات بیشتری صورت گرفت. هدف از این اعتراضات، دو مورد از جنجالیترین سیاستهای او است.
رئیسجمهور پترو در پی گسترش نقشِ ایالت در مراقبتهای بهداشتی است. طرح او شامل اصلاحِ مدل بیمۀ فعلی است که 97 درصدِ کلمبیاییها را پوشش میدهد، مراقبتهای اولیه را افزایش میدهد و ساختار بودجۀ جدیدی برای ارائهدهندگانِ سلامت ایجاد میکند. او همچنین قول داده سیستم بازنشستگی را اصلاح کند تا نابرابریِ درآمد کاهش یابد. استدلال منتقدان این است که اصلاحات میتواند به مالیۀ عمومی شکننده و بازار کار کشور آسیب برساند.
کلمبیاییها نیز نگران افزایشِ جرم و جنایت هستند. اخیراً موجی از سرقتهای مسلحانه و قتل شهروندان، "بوگوتا" - پایتخت این کشور- را در بر گرفته است. این کشور دارای هشت شهر پرخطر است که در زمرۀ 50 شهر خطرناک جهان قرار دارند. بسیاری از منتقدان، مذاکرات بهدردنخورِ پترو با باندها و گروههای مسلح را عامل این وضعیت میدانند.
10- رکود اقتصادی استرالیا
استرالیا کشور خوششانسی است که اکثر بحرانهای اقتصادی را پشت سر میگذارد؛ اما انتظار میرود دادههای آماریِ روز چهارشنبه نشان دهند اقتصاد این کشور صرفاً از انقباض گریخته است. تولید ناخالص داخلی در سه ماهۀ پایانی سال 2023 حدود 0.2 درصد رشد کرده، زیرا استرالیاییها با هزینههای بالای استقراض و تورم دست و پنجه نرم میکردند که هزینهها را محدود میکرد. تولید این کشور رو به کاهش و اقتصاد در رکود است.
حالا فقط هجوم بیسابقۀ مهاجران میتواند کشور را از بحران فراگیر نجات دهد. بیش از 700 هزار نفر در سال منتهی به ژوئنِ 2023 به استرالیا سرازیر شدند. مهاجرت خالص، در قیاس با دورانِ قبل از همهگیری دوبرابر شده است؛ اما همه استرالیاییها برای مهاجران فرش قرمز پهن نمیکنند. این هجوم با بحران مسکن همزمان شده و به نظر مردم، مهاجران مقصر آن هستند. شکایتِ خیلیها این است که وقتی زمین زیر پای ما در حال کوچک شدن است، افزایشِ پا معنایی ندارد.
11-غلبۀ هوش مصنوعی بر سرطان پروستات
تشخیص سرطان پروستات آسان است. شاید خیلی راحت با آزمایش خون مشخص شود دارای سطوح بالایی از پروتئینی به نام "آنتیژن اختصاصیِ پروستات موسوم به پیاساِی" هستید و در این صورت راهی را خواهید پیمود که احتمالاً به جراحی ختم میشود؛ اما میزانِ پیاساِی میتواند اطلاعات ناقصی ارائه کند. این میزان در مردان سالم میتواند بالا باشد و در بسیاری از موارد، سرطان بیضرر باقی بماند. درمان تهاجمی نیز میتواند مردان را بی اختیار و ناتوان کند.
هوش مصنوعی دقت و وضوح به ارمغان آورده است. همانطور که اخیراً در مجله "سِل جنومیک" گزارش شده، شبکۀ عصبیِ جامعی با دادههای ژنومیِ تومورهای پروستاتِ 159 مرد طراحی شده است. ارزیابیِ هوش مصنوعی شگفتانگیز است و نشان میدهد سرطان پروستات دو نوع کاملاً متفاوت دارد. اکثر تومورها از انواعِ نسبتاً خوشخیم و "متعارف" هستند که به لحاظ ژنتیکی از سرطانِ "جایگزین" و تهاجمیتر متمایزند.
مردانِ مبتلا به سویۀ دوم، پیشآگهیِ خوبی ندارند. با تشخیصِ اینکه کدام بیماران به کدام نوعِ سرطان مبتلا هستند، هوش مصنوعی میتواند به شناسایی افرادی که واقعاً به درمان نیاز دارند، کمک کند.