چند ماه پس از انتشار اخبار مختلف مبنی بر بازداشت فرزندان معاون اول قوهقضائیه به اتهام تشکیل شبکه اعمال نفوذ و پولشویی، روز گذشته محمد مصدق از سمت خود استعفا کرد. خبر استعفای این مقام ارشد قضایی را دیروز میزان خبرگزاری قوهقضائیه منتشر کرد. براساس این خبر «حجتالاسلاموالمسلمین محمد مصدق استعفای خود، از سمت معاون اولی قوهقضائیه را تقدیم رئیس عدلیه کرد و رئیس قوهقضائیه با درخواست وی موافقت کرد.»
این نخستینبار است که یک مقام ارشد کشور به دلیل تشکیل پرونده فساد مالی برای نزدیکانش از سمت خود استعفا میکند. اقدامی که شاید از منظر استعفای یک مقام قضایی به واسطه پرونده فرزندانش از اهمیت بیشتری برخوردار باشد. موضوع بازداشت فرزندان معاون اول قوهقضائیه تابستان امسال در فضای مجازی مطرح شد. به دنبال انتشار این خبر روز 4مهر ماه مسعود ستایشی سخنگوی قوهقضائیه در یک نشست خبری دستگیری فرزندان یک مقام ارشد قوهقضائیه را تایید کرد و گفت: این پرونده در حال رسیدگی است. وی تصریح کرد: قوهقضائیه با جدیت و صلابت و بدون هیچگونه تبعیضی با دقت و قوت به هر پروندهای که باشد رسیدگی میکند.
او اگرچه بهطور مستقیم نامی از معاون اول قوهقضائیه در پرونده مذکور نبرد، اما چند روز بعد (روز 9مهر ماه) خبرگزاری تسنیم به صراحت خبر بازداشت دو فرزند محمد مصدق معاون اول قوهقضائیه به اتهام عضویت در شبکه قاچاق و پولشویی را تایید کرد. تسنیم در خبر خود ماجرا را چنین تشریح کرد: «ماجرا از این قرار است که از حدود 8 ماه پیش پرونده فردی به نام «ر» به اتهام پولشویی، قاچاق و برخی تخلفات دیگر در دستور کار قوهقضائیه قرار میگیرد. اژهای این پرونده را به دلیل برخی موارد آن به حفاظت قوهقضائیه و اطلاعات سپاه ارجاع میدهد و تاکید میکند که بدون هیچ ملاحظهای همه موارد بررسی شود. در این بررسیها مشخص میشود که فردی به نام «ح» که سالها پیش به عنوان قاضی سابق قوهقضائیه کنار گذاشته شده بود، شبکهای را تشکیل داده بود و به واسطه برخی ارتباطاتش توانسته بود به «ر» در تخلفاتش کمک کند.
با پیگیری ضابطان قوهقضائیه «ح» نیز بازداشت و در این حین مشخص میشود که 2 تن از فرزندان معاون اول قوهقضائیه نیز در این شبکه حضور داشتهاند.» در ادامه این افشاگری، رئیس قوهقضائیه نیز آبان ماه سال جاری در جریان سفرش به استان کرمان در سخنانی خبرهای فوق را تایید کرد. محسنیاژهای در دیدار با مردم کرمان با اشاره به برخورد بدون اغماض با فساد با طرح این سوال که «کدام مسوول فسادش ثابت شد و جمهوری اسلامی با او برخورد نکرد؟»، گفت: پسر و دختر مقامی که مسوولیتهای مختلفی داشت از رئیسجمهور تا رئیس مجمع تشخیص مصلحت که از قضا از اهالی همین استان کرمان بود به دلیل ارتکاب جرایم به زندان محکوم شدند یا اینکه دو فرزند معاون اول قوهقضائیه پس از وصول گزارش مستند، بازداشت شدند و پدر آنها نیز اعلام کرد که تسلیم قانون است. در ادامه نخستین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات دو فرزند محمد مصدق، معاون اول قوهقضائیه روز 15 اسفند ماه آغاز شد.
به گزارش خبرگزاری مهر این دادگاه به ریاست قاضی فرخنیا تشکیل شد تا به اتهامات 23 تن از متهمان این پرونده از جمله دو تن از فرزندان معاون اول قوهقضائیه که در تیرماه امسال، به اتهام تشکیل شبکه اعمال نفوذ و پولشویی در پروندههای کلان اقتصادی دستگیر شده بودند، رسیدگی کند. براساس گزارشها نماینده دادستان در نخستین جلسه این دادگاه کیفرخواست را قرائت و اقدامات مجرمانه متهمان را تشریح و اعلام کرد که متهمان مجموعهای را برای اعمال نفوذ بر پروندههای قضایی از جمله پروندههای کلان اقتصادی تشکیل دادهاند و با سوءاستفاده از افراد صاحبمنصب، وجوهی دریافت میکردند.
به گفته نماینده دادستان، اوج فعالیتهای این مجموعه در چهار سال گذشته مربوط به دو پرونده تخلیه ورزشگاه شهدای قیطریه و ابر بدهکار بانکی به نام رستمی صفا بوده است. به گزارش خبرگزاری فارس، بر اساس بررسیهای صورت گرفته، در روند بررسی پرونده پسران معاون اول، هیچ اتهامی متوجه شخص معاون اول نبوده و اتهامات صرفا پیرامون دو پسر او مطرح است. دومین و سومین جلسه دادگاه نیز روز 16اسفند برگزار شد و براساس اعلام قوهقضائیه این جلسات ادامه دارد. محمد مصدق نیز همزمان با برگزاری جلسات دادگاه فرزندانش از مقام خود استعفا کرده است.
به گزارش میزان، مصدق برای جلوگیری از ایجاد هرگونه شائبه اعمال نفوذ یا تاثیرگذاری در پرونده مطروحه و همچنین جلوگیری از سوءاستفاده معاندان و بدخواهان، استعفای خود از سمت معاون اولی قوهقضائیه را تقدیم رئیس عدلیه کرد.» در متن استعفای مزبور تصریح شده که این مقام مستعفی از ابتدای تشکیل پرونده اتهامی فرزندانش، با احدی از عوامل مرتبط با پرونده اعم از قضات دادسرا و دادگاه هیچگونه ارتباطی نداشته است. محمد مصدق در متن استعفایش با تشکر از رئیس قوهقضائیه تاکید کرده که همواره خود را سرباز کوچک نظام و مقام معظم رهبری «مدظله العالی» میداند و در راه آرمانهای انقلاب اسلامی تا پای جان ایستاده است.
این گزارش حاکی است پس از وصول استعفای دکتر مصدق از معاون اولی قوهقضائیه، حجتالاسلاموالمسلمین محسنیاژهای، رئیس قوهقضائیه با پذیرش این درخواست نوشت: اگر چه حضور شما در این منصب، در رسیدگی به پرونده مورد اشاره مدخلیت و تاثیری نداشته و نخواهد داشت، اما با توجه به درخواست حضرتعالی و نکاتی که مطرح کردید استعفای شما مورد پذیرش قرار میگیرد. میزان همچنین در این خبر تصریح کرده است: محسنی اژهای، رئیس قوهقضائیه مکررا تاکید داشته که دستگاه قضایی باید در دوره تحول و تعالی، بدون تبعیض و اغماض با فساد در همه عرصهها و ساحتها برخورد جدی داشته باشد؛ در همین راستا، پس از تشکیل پرونده ناظر بر اعمال نفوذ در برخی پروندههای قضایی که دو تن از پسران دکتر مصدق معاون اول قوهقضائیه نیز در زمره متهمان آن هستند، رئیس عدلیه بر پیگیری دقیق، قاطع و همهجانبه این پرونده تا حصول نتیجه نهایی و صدور حکم قانونی تاکید کرد و شخصِ آقای مصدق نیز در این رابطه و از ابتدای تشکیل پرونده، از رویکرد رئیس عدلیه در مبارزه بدون تبعیض و اغماض با فساد تبعیت داشته است.»
محمد مصدق 22 تیر 1400 با حکم غلامحسین محسنیاژهای، رئیس قوهقضائیه، به عنوان معاون اول این قوه معرفی شد. او که متولد 1342 از شهر تبریز است پیش از این نیز سالها در قوهقضائیه معاونت دادستان کل کشور، معاونت حقوقی و امور مجلس قوهقضائیه و همچنین ریاست دیوان عدالت اداری ایران را بر عهده داشت. او دورهای به معاون اولی قوهقضائیه منصوب شد که از سوی رئیس جدید قوهقضائیه دوره «تحول و تعالی» نامگذاری شده است. از همینرو باید استعفای مصدق را نیز به عنوان نخستین مقام ارشدی که به خاطر پرونده فساد نزدیکانش از سمت خود کنارهگیری کرده نوعی تحول توصیف کنیم.