ویژگی‌ های حکومت مهدوی

در دوران ظهور و روزگار دولت عدل بنیاد مهدوی، جهان ‌بینی واحدی بر جهان حاکم می ‌شود و راه و روش و برنامه‌ ها یکی است، یکپارچگی و یگانگی واقعی در عقیده و مرام پدید می ‌آید و مردمان هم یکدل و یک ‌زبان به سوی سعادت و صلاح حرکت می‌ کنند.

امام مهدی (عج) مصلحی حقیقی است و راه و روش او بر پایه قانون جاویدان حق و عدل استقرار دارد و با فطرت و سرشت انسان ‌ها هماهنگ و سازگار است، وحدتی واقعی را بر اساس اوصل توحید و ایدئولوژی اسلامی پی می ‌ریزد و همه انسان ‌ها را در زیر شعار یگانه و دین واحد گرد می‌ آورد.
تجلی تشیع در عصر ظهور
اسلام آخرین دین بشر از جانب خداوند متعال است؛ از این رو خداوند پیامبر اکرم (صلی الله و علیه وآله) را به عنوان خاتم‌ النبیین توصیف کرده است، اما شاید این سؤال پیش آید گه از میان مذاهب موجود کدامین مذهب اسلامی به اجرا در خواهد آمد؟
در سخنی از امام صادق (علیه السلام) آمده است: «آزاری که قائم به هنگام رستاخیز خویش از جاهلان آخرالزمان ببیند، بسی سخت ‌تر است از آن همه آزار که پیامبر از مردم جاهلیت دید» روای می ‌گوید: گفتم این چگونه می‌ شود؟ امام (علیه السلام) فرمود: «پیامبر به میان مردم آمد در حالی که ایشان سنگ و صخره و چوب و تخته ‌های تراشیده را می ‌پرستیدند و قادم ما که قیام کند، مردمان همه از کتاب خدا برای وی دلیل می ‌آورند و آیه‌ های قرآن را تأویل و توجیه می ‌کنند.»
مطابق آیات و روایات فراوان دین حاکم در عصر ظهور دین اسلام است: «هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ»،(1) ولی با ضمیمه کردن این آیات به آیه اکمال پی می ‌بریم که مذهب رایج در عصر ظهور همان مذهب تشیع است: «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا فَمَنِ اضْطُرَّ فِی مَخْمَصَةٍ غَیْرَ مُتَجَانِفٍ لِّإِثْمٍ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ».(2)
شأن نزول آیه که مربوط به روز هیجدهم ذی‌ الحجه است، بیانگر این است که دین مرضی خداوند در عصر ظهور که بر همه ادیان غالب خواهد شد؛ همان دینی است که در مذهب تشیع یعنی پیروی از امام علی (علیه السلام) و یازده امام معصوم (علیهم السلام) از قرزندان او متبلور شده است. از همین روست که خداوند در سوره نور می‌ فرماید: «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُم فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضَى لَهُمْ وَلَیُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا یَعْبُدُونَنِی لَا یُشْرِکُونَ بِی شَیْئًا وَمَن کَفَرَ بَعْدَ ذَلِکَ فَأُوْلَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ» (3)
برخورد امام مهدی(عج) با انحرافات فکری
یکی از مشکلات امام مهدی (عج)، انحراف‌ ها و برداشت‌ ‌ها و تفسیرهای نادرستی است که در راه و روش ‌های دین خدا، اصول و فروع احکام الهی پدید آمده و قرن ‌ها در ذهن جامعه اسلامی نفوذ و رسوخ کرده است. این موضوع مانع عظیمی بر سر راه امام مهدی (عج) است؛ زیرا کفر و کافر به سلاحی مجهز نیست و انسان بی ‌اعتقاد، حقی را به نام اسلام واژگونه نیاموخته است و برای او اصل یا اصولی را نادرست تفسیر کرده و چیزی را به شکل انحرافی و نادرست به نام دین خدا در ذهن مردم جای نداده و آیه یا حدیثی را به رأی و دلخواه خویش معنی نکرده است.
این کار آسانی است، اما با مسلمان و مدعی خداشناسی که تعالیم دین یا بخش‌هایی از آن را به گونه‌ ای انحرافی آموخته و معنای بسیاری از احادیث و آیات قرآنی را برعکس فهمیده و ... چگونه می‌ توان رو به رو شده و چه سان می‌‌ توان به این افراد فهماند که این افکار و اندیشه ‌ها و تفسیر و تأویل‌ ها که آنان و جامعه و پیشوایان و مبلغان مذهبی ایشان به نام دین آموزش داده‌ اند و سال‌ ها بلکه قرن‌ ها گفته و تکرار کرده ‌اند، دین خدا نیست؟
این جریان یکی از موانع بزرگ بر سر راه امام مهدی (عج) است؛ زیرا در این جریان امام تنها با توده‌ های ناآگاه رو به رو نیست؛ بلکه عاملین اصلی توجیه‌ ها، تأویل ‌ها، انحراف‌ ها و تحریف ‌ها نیز پشت سر آنان قرار دارند و همواره به تحریک افکار و فتنه‌ گری مشغول اند. روحانیان دنیادار و وابسته، سرمایه ‌داران و اشراف بی ‌دین و حکومت ‌های به ظاهر اسلامی عاملان اصلی بر عکس تفسیر کردن قرآن و حدیث هستند.
شاید بتوان گفت بخشی از برنامه کشتار گسترده و فراگیر امام مهدی (عج) در جامعه ‌های اسلامی در این ارتباط، به این علت باشد که مسلمانان با حربه اسلام انحرافی که در حقیقت ضد اسلام است، به جنگ با امام بر می ‌خیزند و امام ناگریز با قاطعیت با آنان رو به ‌رو می ‌شود، البته در صورتی که از افکار و اندیشه ‌های نادرست خویش دست برندارند.
در سخنی از امام صادق (علیه السلام) آمده است: «آزاری که قائم به هنگام رستاخیز خویش از جاهلان آخرالزمان ببیند، بسی سخت ‌تر است از آن همه آزار که پیامبر از مردم جاهلیت دید» روای می ‌گوید: گفتم این چگونه می‌ شود؟ امام (علیه السلام) فرمود: «پیامبر به میان مردم آمد در حالی که ایشان سنگ و صخره و چوب و تخته ‌های تراشیده را می ‌پرستیدند و قادم ما که قیام کند، مردمان همه از کتاب خدا برای وی دلیل می ‌آورند و آیه‌ های قرآن را تأویل و توجیه می ‌کنند.»(4)
توده ‌های جاهل و نادانی که در دوران عمر خود گرفتار بدآموزی ‌های گسترده در تعالیم دین بوده‌ اند و به رهبری و راهنمایی تزویرگران عالم ‌نما از سر جهل روی در روی امام و منجی خویش می ‌ایستند و با تحریک مدعیان دروغین علم و دین با امام بر حق به ستیز بر می ‌خیزند و درگیری نیز با حربه تأویل قرآن خواهد بود، مشکل امام مهدی (عج) است.
مقابله با تبعیض نژادی
هر چند برخی ادیان و آیین ‌های شبه‌ دینی معتقد به برتری برخی عناصر و انسان ‌ها بر برخی دیگرند، اما در حکومت و دولت امام مهدی (عج) نژادپرستی جایگاهی ندارد؛ زیرا دعوت حضرت بر اساس احکام اسلامی است و می ‌دانیم که اسلام به طور صریح نژاد پرستی را نفی می‌ کند: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن ذَکَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ» (5)
اسلام دین عموم مردم در عصر ظهور است و به قوم و دسته‌ ای اختصاص ندارد.(6) ملاک ‌های اسلام برای برتری ‌جویی هیچ ارتباطی با نژادپرستی ندارد. این ملاک‌ ها عبارتند از: علم(7)، تقوا(8) و جهاد(9)
دین مرضی خداوند در عصر ظهور که بر همه ادیان غالب خواهد شد؛ همان دینی است که در مذهب تشیع یعنی پیروی از امام علی (علیه السلام) و یازده امام معصوم(علیهم السلام) از قرزندان او متبلور شده است. از همین روست که خداوند در سوره نور می‌ فرماید: «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُم فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضَى لَهُمْ وَلَیُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا یَعْبُدُونَنِی لَا یُشْرِکُونَ بِی شَیْئًا وَمَن کَفَرَ بَعْدَ ذَلِکَ فَأُوْلَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ
همچنین امام مهدی (عج) و دولتش جهانی است و این نوع دعوت با نژاد پرستی سازگاری ندارد. ضمن اینکه مطابق برخی روایات دولت امام مهدی (عج) دولتی متعادل و مخالف نژاد پرستی است. دسته‌ ای از این روایات بیانگر آن است که حکم حضرت بر اعراب شدید است (10) و اگر قرار باشد حکومت نژادپرستی شکل بگیرد، این روایات بی ‌معنا خواهد بود.
دسته ‌ای دیگر از این روایات دلالت بر این دارند که اصحاب خالص حضرت از نژادهای مختلف و از کشورهای متفاوت هستند. امام صادق (علیه السلام) درباره اصحاب حضرت مهدی(عج) فرموده است: «سیصد و سیزده نفر مرد به عدد اهل بدر از مکان ‌های مختلف به سوی او می‌ آیند.»(11)
از این نکته نیز نباید غافل شد که مطابق روایات امام مهدی (عج) به سیره رسول ‌خدا (صلی الله و علیه وآله) عمل خواهد کرد و سیره رسول‌ خدا (صلی الله و علیه وآله) نیز بر نفی هر گونه نژادپرستی استوار بود.(12)
پی‌نوشت ها:
1. توبه: 33.
2. مائده: 3.
3. نور: 55.
4. الغیبه نعمانی، ص 297.
5. حجرات: 13.
6. سبأ: 28.
7. زمر:9.
8. حجرات: 13.
9. نساء: 95 و 96.
10. صحیح بخاری، ج9، ص 60.
11. الغیبه طوسی، ص 284.
12. ر.ک: رضوانی، حکومت حضرت مهدی(عج) در عصر ظهور، ص 20 ـ 12.

زهرا رضاییان