جمع کردن یا جدا خواندن نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء یکی از اختلافات شکلی در نحوه انجام نماز بین شیعه و سنی است که شیعیان به طور معمول نمازهای پنجگانه خود را در سه نوبت می خوانند و اهل سنت در پنج نوبت و در هر حال هر دو عمل صحیح است؛ ما نیز همانند اهل سنت معتقدیم که جدا خواندن نمازهای فریضه در پنج نوبت عملی بهتر و مطابق سنت پیامبر و امامان است، اما نباید از یاد برد که این امر به معنای ضرورت و لزوم این عمل نیست.
به عبارت روشن تر از نظر شیعه با هم خواندن نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء امری جایز است و منشا اصلی عملکرد فقهی شیعیان منابع روایات قطعی است که برای شیعیان معتبر است و امامان معصوم این گونه نماز خواندن را تجویز نموده اند، درعین حال اگر فردی امکان و تمایل به جدا خواندن نمازها داشت. بسیار خوب است که چنین کند همان گونه که در برخی مساجد شیعه همین گونه عمل می شود .براین اساس روایاتی درمنابع شیعه و اهل سنت آمده است و پیامبرخود نیز در مواردی بدون هیچ ضرورتی نمازها را با هم خوانده است؛
برای نمونه به چند روایت در این باره اشاره می کنیم:عبدالله بن سنان از حضرت امام صادق(ع) نقل کرده: پیامبر بدون این که عذری در کار باشد، ظهر و عصر و نیز مغرب و عشا را با یک اذان و دو اقامه خواند.اسحاق بن عمار از امام صادق(ع) نقل می کند: پیامبر بدون این که عذری در کار باشد، ظهر و عصر را در یک جا خواند. عمر به آن حضرت گفت: آیا در نماز حکم تازه ای پیدا شده؟ پیامبر گفت: نه حکم تازه ای در باره نماز نیامده، ولی خواستم کار را بر امت خودم راحت‌تر کنم.
عبدالملک قمی می گوید: به امام صادق(ع) گفتم: می توانم بین دو نماز را بدون این که عذری داشته باشم، جمع بکنم؟ امام در جواب فرمودند: پیامبر این کار را انجام داد و خواست که امت را در آسایش و راحتی قرار دهد. جابر بن زید از ابن عباس نقل کرده که پیامبر هفت رکعت مغرب و عشا را با هم خواند و هشت رکعت ظهر و عصر را با هم خواند و حضرت در مدینه بود.
ابن عباس می گوید: پیامبر اسلام در مدینه، بین ظهر و عصر و بین مغرب و عشا را جمع می کرد، بدون این که عذری در کار باشد.سعید بن جبیر از ابن عباس نقل می کند: رسول خدا(ص) ظهر و عصر و مغرب و عشا را با هم خواند، بدون این که خطر و یا سفری در کار باشد.عکرمه از ابن عباس نقل می کند که پیامبر در مدینه، بدون این که مسافر باشد، مغرب و عشا و نیز ظهر و عصر را با هم خواند. درنتیجه اکثر شیعیان از این راه شرعی استفاده کرده و معمولا نمازهای خود را جمع می خوانند ، هرچند برخی شیعیان هم نمازهای خود را در پنج وقت و با فاصله می خوانند ؛ اما اگر فردی با نخواندن نماز عصر احیانا دیگر نتواند نماز را به جماعت بخواند و یا احیانا نمازش قضا شود ، همان جمع خواندن در اول وقت برای او بهتر است.
البته دانشمندان شیعه به پیروى از احادیثى که از عمل پیامبر حکایت مى کند و از روایاتى که از پیشوایان بزرگ اسلام رسیده است و به پیروى از ظواهر آیات قرآن، در تمام اعصار اسلامى، تفریق میان نمازها را جایز دانسته و مى توان در سه وقت خواند.
