به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی امروز 29 اردیبهشت ماه در دومین جلسه اخلاق رسانه گفت: اگر کسی بخواهد خبری از مومنی نقل کند و قصد خوارکردن او را داشته باشد، باید این فرد خود را برای عقوبت سخت الهی آماده کند، ولو این خبر در هر سطحی نقل شود که قطعا اگر موضوع در رسانه مطرح شود، اثرش بسیار شدیدتر خواهد شد.
وی افزود: یکی از مطالبی که اصحاب رسانه از نظر فقهی و حقوقی باید دقت کنند آن است که خبری که به صحت و عدم صحت آن واقف نیستند، جایز به نقل آن نیستند.
استاد برجسته حوزه تصریح کرد: قاضی باید از روی علم قضاوت کند و اگر کسی این شیوه را رها کند و بدون تحقیق خبری را نقل کند این کار قطعا از سوی هیچ کس و هیچ رسانهای جایز نیست.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) بیان کرد: عیوب و اسرار شخصی دیگران و... به طور کلی تحقیق در آن نیز جایز نیست چه برسد که بدون اینکه به جواب برسیم بخواهیم آن را نقل کنیم.
وی افزود: اگر مسئولی در طول دوران مسئولیتش اموالی را پیدا کرده باشد باید این کار دنبال شود و تحقیق کنیم که این مال چگونه جمع شده، البته این کار نباید از ابتدا خبری شود بلکه باید به شکل دیگر دنبال شود.
فاضل لنکرانی عنوان کرد: متاسفانه برخی به دنبال آن هستند که یک فرد را از چشم مردم بیاندازند و فردی را که ریشه دینی در جامعه متدینین دارد در میان مردم تخریب کنند که این کار او باعث میشود که از ولایت خدا خارج شده و تحت ولایت شیطان قرار گیرد و شیطان نیز او را قبول نخواهد کرد.
وی بیان کرد: رعایت حیثیت افراد از مهمترین سفارشات در خبررسانی از منظر دین است ولی متاسفانه در برخی از رسانهها به این مسئله توجه نمیشود و آبروی کسی بدون دلیل ریخته میشود. برخی اوقات فردی بیان میکند که من برای یک فرد صرفا یک مطلب منفی زدم که این کار نیز به نوعی اهانت محسوب و او از ولایت خدا خارج میشود.
فاضل لنکرانی عنوان کرد: انسانی که به مومنی طعنه بزند، خودش به بدترین شکل میمیرد و عاقبت به خیر نمیشود و وقتی این آثار گناهان را در بین مردم و رسانهها بیان کنیم بسیاری از این معایب از بین می رود و یا حداقل مردم به این مسئله واقف می شوند و آن گناه در جامعه عادی میشود.
عضو جامعه مدرسین حوزه تصریح کرد: اگر مومنی بی دلیل به مردم اتهام ببندد ایمانش از بین خواهد رفت از این رو حفظ حدود اشخاص باید در خبر و مصاحبه و... رعایت شود. در رسانه ها دیده می شود که برخی اوقات افرادی را بیش از حد بزرگ یا کوچک میکنند که این کار نیز جایز نیست مثلا یک فردی را پدر یک علم معرفی میکنند که به هیچ وجه این گونه نیست.
پرهیز از تملق، تحقیر و استهزاء در رسانهها
استاد حوزه علمیه اظهار کرد: همان گونه که تحقیر و استهزا جایز نیست حدود افراد نیز باید مشخص شود مثلا نمیشود به هر کسی کارشناس امور دین گفت. باید روی این تعابیر دقت شود زیرا ممکن است یک رسانه شخصی را به عنوان کارشناس یا مفسر تعبیر کند ولی تبعات آن به حدی است که نمیتوان جلوی آن را گرفت.
وی افزود: یکی از مسایلی که جامعه و اهل فکر و خطبا و گویندگان و اصاحب رسانه نسبت به آن کم اطلاع هستند این است که نمی دانند تملق حرام است؛ تملق یعنی اینکه فردی را بیش از حد بالاببریم؛ امام علی(ع) فرمودند که اگر کسی را بیش از استحقاقش بالاببریم این عمل، تملق است.
وی تصریح کرد: همین مسئله را میتوانیم برعکس نیز تعبیر کنیم که این کار قطعا جایز نیست؛ یعنی اگر کسی کمتر از حدی که دارد تعبیر و تفسیر شود نیز کار درستی نیست و باید میزان شان مردم را حفظ کنیم.
فاضل لنکرانی بیان کرد: یکی از سؤالات مهم در حوزه رسانه در خصوص مطالب مصاحبه شونده است؛ سوال این است که آیا حق داریم هر تیتری را بدون اطلاع شخص بزنیم؟ حقیقت آن است که تیتر حق خود فرد است زیرا او بهتر میداند که جان مایه کلام خودش چیست.
وی با بیان اینکه فقه و اخلاق اجتماع و تداخل بسیاری با هم دارند، گفت: یکی از این تداخلات در بحث امانت خودنمایی میکند. شاید قانون برخی از مسایلی که اخلاق آن را جایز نمیداند، جایز بداند ولی باید بدانیم که اصحاب رسانه باید بیش از اینکه به قانون ملزم باشند به اخلاق و معنویات قائل باشند.
وی تاکید کرد: اصحاب رسانه قم باید برای همه مردم و اصحاب رسانه کشور الگو باشند و امانت داری در نقل را به بهترین شکل به منصه ظهور بگذارند و خبرنگار حق ندارد تعابیر فرد را به گونهای که آثار و تبعات داشته باشد تغییر دهد.
فاضل لنکرانی اظهار کرد: از امور مهمی که باید در رسانه مورد توجه واقع شود این است که گاهی منکراتی در جامعه وجود دارد و آیا رسانه حق دارد آنها را بیان کند که قطعا در بسیاری از موارد از مصادیق اشاعه فحشاء خواهد بود.