ولایت مکمل رسالت است/ مواضع مختلف ذی القربی

به گزارش خبرگزاری بین‎المللی قرآن (ایکنا) آیت‌الله‌العظمی عبدالله جوادی آملی، امروز 11 مهر در درس تفسیر در مسجد اعظم در سخنانی گفت: کسانی که از مسیر توحید منحرف شدند هم به خود و هم به دین ظلم کرده‎اند و در قیامت نیز ترسناک هستند.
وی با اشاره به آیات مربوط به ولایت و مزد رسالت پیامبر(ص) تصریح کرد: قرآن جریان ولایت راذکر کرده و مضامین آن می‎فرماید چون شریعت اسلام کلی و دائمی برای همه تا یوم القیامة است و پیامبر نیز چون عمر جاوادنه ندارد لذا فرمود تنها اجر پیامبر کسانی هستند که شریعت را حفظ می‎کنند و من محبت به اینها را به عنوان اجر رسالت می‎خواهم.
وی افزود: انبیاء چیزی طلب نمی‎کنند برای رسالتشان و روی این دو اصل که حرف خوب دارند و غرض و عوضی نمی‎خواهند باید از آنان تبعیت شود.

مواضع مختلف ذی القربی

این مرجع تقلید ادامه داد: واژه ذی القربی در چندجا مطرح است از جمله در خمس و انفال مطرح می شود؛ کسانی که به پیامبر قرابت دارند سه گروه هستند گروهی که دشمنان ایشانند و عموی پیامبر است و در شان او «تبت یدا» آمده؛ این قربی مورد اجر حضرت نیست و این جزء قربی و ذی القربی نیست؛ افراد دیگر از سهم سادات برخوردارند و از آنان تعبیر به ذی القربی شده که در آیه خمس به آن اشاره شده است و برای سادات است و اختصاص به اهل بیت(ع) ندارد.
وی با بیان اینکه بخش سوم برای اهل بیت(ع) است گفت: در بخشی از سوره حشر در جریان انفال از ذی القربی سخن به میان آمده است بنایراین اینان گروه خاصی هستند و همان طور که اصل نماز و روزه در قرآن است و جزئیات را روایات بیان کرده خصوصیات قربی را نیز روایات مطرح کرده است. جریان صله رحم و ... هم نیست چون خودش جزء فروع دین است و نمی‎تواند اجر رسالت باشد پس فرمود به افراد خاص من علاقه‎مند باشید و این را روایات مشخص کرده است؛ ابن عباس نقل می‎کند که از پیامبر پرسیدیم که ذی القربی کیستند و ایشان فرمود امام علی(ع) و بعد ذریه ایشان را آورده و سرایندگان و شعرا نیز بر آن مهر تایید زده‎اند .
این مفسر قرآن اظهار کرد: محدثان و سرایندگان عامه که تایید کرده و خاصه نیز در منظور از قربی فرمودند که ما هستیم بنابراین منظور از اینکه قربی صفت است حرفی در آن نیست. بنابراین اجر رسالت محبت است که کانون آن اهل بیت(ع) هستند و محبت در اینجا مستقر است و فرمود به هر کس بخواهید علاقه‎مند شوید باید از اینجا منشا بگیرد و مومن کسی است که پیامبرو اهل بیت در نزد او محبوب تر از خود او باشند چه رسد به فرزندان و وابستگان.

ولایت مکمل رسالت است
وی ادامه داد: قرآن کریم مسئله ولایت را متمم و مکمل رسالت و نبوت می داند و بدون آن رسالت بی ثمر خواهد بود زیرا طولی نکشید که سقیفه پیش آمد و اگر فداکاری امام علی و حسین(ع) نبود از غدیر چیزی نمی ماند.
استاد حوزه اظهار کرد: در سوره مائده آیه سوم این مسئله آمده است اما برخی بیان احکام را باعث نومیدی کفار از مسلمین دانسته اند در صورتی که با طرح حکم میته که کفار از مسلیمن ناامید نمی شوند معلوم است در اینجا خبری است. آنها گفتند ما بعد از رحلت حضرت بر مسلمین می تازیم ولی وقتی روشن شد که امام علی جانشین است متوجه شدند که اسلام به قوت خود ادامه خواهد یافت وگرنه یک مسئله فقهی که باعث نومیدی کفار نیست.
وی ادامه داد: از این آیه دو مطلب مشخص می‎شود یکی اینکه اگر جریان ولایت را ابلاغ نکنی هیچ کاری نکردی و دیگری اینکه اجر رسالت، محبت به اهل بیت و بحث ولایت است که دو آیه مربوطه باید با یکدیگر تفسیر شود.
این مفسر قرآن با اشاره به تعبیر«والله یعصمک من الناس» عنوان کرد: این بر می‎گردد به مشکل سیاسی نه نظامی؛ فرمود اگر بخواهند دشمنان دسیسه ای بکنند ما این را حل می‎کنیم چون ممکن بود مطرح کنند که پیامبر داماد خود را جانشین قرار داده والا پیامبر در بحبوحه جنگ هم که خیلی ها هراسان بودند نمی ترسید چه رسد به اینکه بخواهد در اعلام غدیرتقیه کند و بترسد.
استاد حوزه با اشاره به برخی روایات تصریح کرد: در روایت آمده هرگاه ستاره‎ای از انبیاء غروب کند ستاره دیگری می‎آید و اگر ولایت این پایگاه را دارد معلوم می شود که مزد رسالت همین ولایت است زیرا می فرماید اگر ولایت را ابلاغ نکنی رسالتت را به جا نیاورده‎ای و این نشان دهنده عظمت ولایت است.
آیت الله جوادی آملی اظهار کرد: فرمود منظور از مزد، مزد مادی نیست که به ما برگردد بلکه من خودم هم باید اجر رسالت را بدهم این نعمت شخصی نیست ماموریتی است که خدا داده است لذا اول کسی که به غدیر ایمان آورد پیامبر بود و ایشان هم باید اجر این رسالت را بدهد. آنقدر مسئله ولایت مهم است که می تواند اجر رسالت باشد.
وی تاکید کرد: پس قربایی داریم که ذی القربی است و امامت به آنان می رسد که اگر نباشد اصل رسالت در کار نیست که واقع مطلب هم هست، ابوریحان بیرونی نوشته است وقتی بخشی از مغرب زمین فتح شد آنان بت پرست بودند و همین معاویه بت‎های زرین سلاطین غرب را بازسازی و به هند صادر کرد و درآمد سنگینی از راه بت فروشی کسب کرد؛ اینها این طور بودند و غیر از ابوریحان نیز حکمای دیگری نیز نقل کرده اند بنابراین چنین افرادی که قربی و ذی القربی نمی شوند.
وی تاکید کرد: وجود سیدالشهدا آمده غدیر را زنده کرده است. فرمود ما پیروز شدیم در صحنه کربلا چون غدیر را زنده کردیم واگر اینها نبودند دینی نبود.

رسالت بی ولایت رسالت نیست
این مفسر قرآن اظهار کرد: جریان رسالت بدون ولایت یعنی رسالت بدون رسالت لذا اجر رسالت چیزی جز امامت نیست، علامه طباطبایی بارها فرمود حداقل 12 هزار صحابه شناسایی شده که خدمت پیامبر بودند اینها یکطرف و وجود امام علی یکطرف، یک سخنی معادل امام از اینها نقل نشده است و آیا کسی جز علی جرئت می کند بگوید سلونی قبل ان تفقدونی.