ابواسحاق ابراهیم بن اسحاق بن ابی بشر، نام دیگرش ابراهیم عجمی از اصحاب امام هادی علیه السلام است. از تاریخ ولادت و وفات او اطلاع چندانی در دست نیست. به گفته نجاشی، قاسم بن محمّد همدانی در سال 269 ه. از او روایت شنیده است. بنابراین، وفات او پس از این تاریخ بوده است. وی تحصیلات ابتدایی خود را در کوفه گذراند و با هم بحث صمیمی خود، احمد بن عبداللّه کوفی (استاد تلعکبری)، به استماع حدیث پرداخت. پس از آن به بغداد آمد و اندوخته های خویش را نزد استادان آنجا تکمیل کرد و احتمالاً در اواخر عمرش بود که به نهاوند مراجعت کرد و برخی از احادیث او از طریق ابن ابی هراسه باهلی در نهاوند منتشر شد. وی با اینکه از اصحاب امام هادی علیه السلام است، ولی به طور مستقیم از آن امام علیه السلام روایت نکرده است.
در منابع رجالی وی از یک سو، فردی ضعیف و متّهم در دین معرفی شده و از سوی دیگر، دارای کتاب های زیادی است که به تصریح نجاشی و شیخ طوسی، از استحکام و اتقان برخوردارند. از این رو، بعضی تلاش کرده اند تضعیف نهاوندی را دور از واقعیت معرفی کرده و دلیل ضعف او را کثرت روایات صادر شده از او، که نزد دیگران نشان دهنده غلو آن ها می باشد، قلمداد کنند. اما به گفته آنان، حقیقت این است که روایات مذکور قابل تأویل بوده و معنای درستی دارند، و شواهد زیادی نیز بر استواری شخصیت نهاوندی و صحّت روایات او ارائه می دهند. در این باره، مرحوم مامقانی بحث های مفیدی ارائه داده است. گفتنی است «احمری نهاوندی» مشترک بین دو نفر است.
شیخ طوسی پس از تضعیف نهاوندی، با کمی فاصله، فرد دیگری را با همین نام در رجال خود توثیق کرده و او را از اصحاب امام هادی علیه السلام قرار داده است. از قراین موجود نیز استفاده می شود که نام مذکور، مشترک بین دو نفر است و بیشتر علمای رجال نیز قایل به تعدّد هستند؛ زیرا از «نهاوندی ثقه»، محمّد بن خالد برقی روایت می کند، در حالی که از «نهاوندی مورد بحث» ابوسلیمان احمد بن نصر بن سعید باهلی معروف به «ابن ابی هراسه» نقل حدیث می کند. بنابراین، اظهار نظر برخی از دانشمندان (علاّمه حلّی) درباره اتحاد آن دو و پافشاری بر عدم قبول روایت نهاوندی، حتی در صورت اتحاد، خالی از اشکال نیست. به نظر می رسد کثرت کتاب هایی که او نوشته و روایت های وی در برخی از آثارش همچون کتاب المتعه و نفی ابی ذر حاکی از تشیّع و نشان از سلامت اعتقاد اویند.
نجاشی با اینکه وی را تضعیف کرده، اما افراد جلیل القدری همچون محمّد بن حسن صفّار، علی بن شبل بن اسد (استاد نجاشی) و به ویژه ابواحمد قاسم بن محمّد همدانی وکیل را نام می برد که از او روایت کرده یا نزد وی شاگردی نموده اند. برخی از این ها نه تنها خود، بلکه دیگران را نیز تشویق می کردند که به احادیث نهاوندی اعتماد کنند؛ مانند قاسم بن محمّد همدانی که در سال 269 ه. شاگرد نهاوندی بود، و علی بن حاتم را تشویق به اخذ حدیث از نهاوندی نمود. از جمله شاگردان دیگر او، علی بن محمّد بندار، محمّد بن احمد بن یحیی و محمّد بن علی بن محبوب هستند. برخی از مشایخ روایی او نیز عبداللّه بن حمّاد انصاری، محمّد بن عیسی بن عبید یقطینی و ابوعبداللّه برقی هستند.
از آثار او، کتاب الصیام، کتاب الدواجن، جواهر الاسرار و مقتل الحسین علیه السلام را می توان نام برد. از تألیفات فراوان او به دست می آید که تخصص وی در علم فقه، حدیث و تاریخ بوده و با علوم تفسیر و ادبیات عرب نیز آشنایی داشته است.
