کاهش بارندگی و به دنبال آن وقوع خشکسالی در سالهای اخیر رودخانهها و تالابهای زیادی را خشکانده، تبخیر آب رودخانه تیرهرود لرستان در ماههای اخیر تعداد زیادی از ماهیهای این رودخانه را نابود کرده است.
به گزارش ، وقایع اتفاقیه نوشت: تصاویر منتشرشده از تیرهرود در فضای مجازی نشان میدهد این رود در وضعیت بحرانی به سر میبرد. تیرهرود بهعنوان یکی از مهمترین رودهای استان لرستان تأثیر زیادی روی معیشت و گردشگری در این منطقه دارد. بااینحال، برداشت بیرویه و غیرقانونی آب در کنار خشکسالیهای پیشآمده، شرایط بدی را برای آن فراهم کرده؛ شرایطی که به کاهش شدید آب این رود منجر شده و مشکلات زیستمحیطی فراوانی را در شرق استان لرستان ایجاد کرده است. وقوع خشکسالی در استان لرستان و کاهش چشمگیر منابع آب زیرزمینی و بارندگیها، دست رودخانهها را برای آبرسانی خالی کرده، بهطوریکه در رودخانه «تیره» این روزها آب چندانی باقی نمانده است. این وضعیت رودخانه «تیره» در حالی است که فعالیت پمپهای آب غیرمجاز هر آنچه از مایه حیات «تیره» بوده را بلعیده تا هر روز بر عمق بحران زیستمحیطی در این رودخانه بزرگ استان افزوده شود.
مرگ هزاران ماهی بر بستر «تیره»
انداختن لولههای آب در بستر رودخانه و ایجاد انشعابهای غیرقانونی از این رودخانه که عمدتا به مصرف کشاورزی میرسد، این رود را از حالت خروشان گذشته خارج و به برکهای تبدیل کرده که دیگر جریان آب در آن وجود ندارد؛ اتفاقی که با توجه به گرمای شدید هوا و آلودگیهای طبیعی، نهتنها فرایند خشکشدن رودخانه را تسریع داده بلکه به مرگ آبزیان این رود منجر شده است. استمرار وضعیت بحرانی رودخانه «تیره» این روزها مرگ هزاران قطعه ماهی در بستر این رودخانه را به دنبال داشته که البته تنها دلیل آن خشکسالی این رودخانه نیست بلکه هجوم موتور تلمبههای غیرمجاز حیات آبزیان در این رودخانه را در معرض تهدید جدی قرار داده است. رودخانه «تیره» که دیگر مانند گذشته جوشوخروش خود را ندارد این روزها مستعد هرگونه بحران و فاجعه زیستمحیطی است. یکی از اهالی منطقه رودخانه «تیره» دورود در سخنانی با بیان اینکه درحالحاضر آب بستر رودخانه کاهش پیدا کرده، اظهار کرد: هماکنون این رودخانه در حال خشکشدن است.
او بیان کرد: با خشکشدن این رودخانه همه ماهیان رودخانه تلف شدهاند. یکی دیگر از اهالی این منطقه با اشاره به فعالیت موتور تلمبههای آب در رودخانه «تیره» دورود گفت: در حقیقت اکثر این موتور تلمبهها بهصورت غیرمجاز در حال فعالیت هستند. به گفته اهالی این منطقه فعالیت پمپهای غیرمجاز این رودخانه را به این وضعیت دچار کرده است. قرارگیری حجم انبوهی از ماهی و دیگر آبزیان مرده در حاشیه رودخانه و عدم نظارت مراکز بهداشتی شهرستان دورود و سازمان محیطزیست به آلودگیهایی که لاشه این آبزیان در ادامه برای محیطزیست منطقه به بار خواهند آورد یکی از اصلیترین دغدغههای مردم ساکن در اطراف تیرهرود است.
تلف شدن هزاران ماهی مورد تأیید نیست
مدیرکل حفاظت محیطزیست استان لرستان درباره فاجعه محیطزیستی در این ناحیه به تسنیم گفته است: تلفات ماهی در رودخانه تیره گزارش شده و عوامل محیطزیست در حال بررسی هستند تا اگر احیانا قصور یا جرمی متوجه دستگاه یا شخصی شده باشد حتما برخورد قانونی انجام شود. او درباره شرایط این رودخانه توضیح داده و گفته است: رودخانه مدنظر یک رودخانه فصلی بوده که گاهی در زمانهای خاص بهویژه در فصل بهار آب در آن جمع میشود و بسیاری از کشاورزان اطراف به وسیله پمپاژ، آب آن را برداشت میکنند. گاهی ماهیانی از رودخانههای دیگر به این رودخانه فصلی ارتباط پیدا میکنند و در آن تکثیر مییابند و چون گاهی کشاورزان بدون ضابطه آب این رودخانه را برداشت میکنند تلفات ماهی گزارش میشود. تلفشدن هزاران ماهی را رودخانه تیره تأیید نمیکنم اما تعدادی بچه ماهی در این رودخانه تلف شده است. برخلاف او اما رئیس اداره محیطزیست شهرستان دورود ضمن پذیرش موضوع برداشتهای غیرمجاز آب از بستر این رودخانه، در مورد مرگ هزاران قطعه ماهی و سایر آبزیان به منابع محلی این شهرستان گفت: مقدار آب تیرهرود تحتتأثیر عواملی مثل میزان بارندگی و برداشت آب کاهش مییابد که با بالارفتن تراکم ماهیها، از جریانافتادن آب، گرمشدن و در نتیجه کاهش اکسیژن محلول در آب، در نهایت منجر به تلفشدن ماهیها میشود و مسئول جلوگیری از برداشتهای غیرمجاز آب نیز اداره منابع آب است.
دوستداران محیطزیست برای نجات ماهیان آمدند
الهام برنا، معاون محیطزیست لرستان، در این رابطه در سخنانی با بیان اینکه در فصل خشکسالی شاهد کاهش دبی پایه اکثر رودخانههای استان بهویژه رودخانههایی که دبی متوسط و کم و همچنین مصارف بالایی دارند هستیم، اظهار کرد: این امر موجب پایینآمدن دبی رودخانهها میشود. او با بیان اینکه دراینراستا طی روزهای گذشته شاهد کاهش آب رودخانه «تیره» دورود بودهایم، عنوان کرد: بهدلیل کمبود آب آبزیان داخل رودخانه دچار مشکل شدند. معاون محیطزیست لرستان با اشاره به فعالشدن یک کمپین دوستداران محیطزیست برای نجات ماهیان رودخانه «تیره» ادامه داد: دراینراستا این کمپین ماهیان را به سراب بالادست رودخانه منتقل کردهاند.
ضرورت جمعآوری پمپهای آب غیرمجاز از بستر رودخانهها
برنا در ادامه سخنان خود با اشاره به فعالیت پمپهای آب غیرمجاز در رودخانههای استان گفت: متأسفانه ما هرساله با این مشکل مواجه هستیم. او با بیان اینکه در این رابطه کارگروهی در آب منطقهای استان وجود دارد و محیطزیست نیز عضو این کارگروه است، افزود: دادستان طی سالهای گذشته دستور جمعآوری این پمپهای غیرمجاز آب را صادر کرده و امسال نیز امیدواریم عملیاتی شود. معاون محیطزیست لرستان تصریح کرد: محیطزیست نیز در این رابطه همکاری لازم را با آب منطقهای دارد و هر جایی که این امر مشاهده شود به آب منطقهای گزارشهای لازم را میدهد. رئیس اداره محیطزیست دورود با اشاره به خشکشدن رودخانه «تیره» این شهرستان اظهار کرد: متأسفانه تعدادی از موتور تلمبههای فعال در این رودخانه غیرمجاز است. امیرحسین ذلقی با تأکید بر ضرورت ورود شرکت آب منطقهای لرستان برای پیگیری این موضوع تصریح کرد: در این رابطه شرکت آب منطقهای باید بهصورت قاطع ورود پیدا کند و برخوردی قاطع با موتور تلمبههای غیرمجاز داشته باشد.
آب منطقهای: علت خشکی «تیره» کاهش منابع آب است
مدیر آب منطقهای شهرستان دورود نیز در این رابطه در سخنانی بیان کرد: کاهش منابع آبهای سطحی و زیرزمینی موجب خشکسالی رودخانه «تیره» شده است. منکر فعالیت موتور تلمبههای غیرمجاز نیستیم. صادقینیا با تأکید بر اینکه علت اصلی خشکشدن رودخانه «تیره» دورود کاهش منابع آب زیرزمینی و سطحی است، گفت: البته ما منکر فعالیت موتور تلمبههای غیرمجاز نیستیم. مدیر آب منطقهای شهرستان دورود با بیان اینکه دراینراستا اخطارهای لازم را به صاحبان این موتور تلمبههای غیرمجاز دادهایم، گفت: این اقدام با هماهنگی فرمانده انتظامی صورت گرفته و امیدواریم به نتیجه برسد.