آشنایی اجمالی با مؤسسه ی فرهنگی دارالحدیث

مؤسسه ی فرهنگی دارالحدیث، نخستین و بزرگ ترین مرکزی است که به صورت جمعی و تشکیلا تی در زمینه ی حدیث، تحقیق، تنظیم، نشر و آموزش آن، فعالیت می کند.

این مؤسسه در سال ١٣٧١ش، به همت حجت الاسلا م والمسلمین محمدی ری شهری، بنا نهاده شد و در سال ١٣٧٤ش با پیام مقام معظم رهبری رسماً افتتاح گردید.

گستره ی فعالیت های این مؤسسه، بخش های زیر را در بر می گیرد:

الف. دانشکده ی علوم حدیث

با توجه به ضرورت تربیت نیروی انسانی متخصص در کار حدیث، پس از تلا ش و پی گیری های مستمر، «دانشکده ی علوم حدیث» افتتاح گردید و عناوین دروس و واحدهای سه رشته ی علم الحدیث، مصطلح الحدیث و رجال الحدیث، در تاریخ ٢/٧/١٣٧٤ ، به تصویب شورای عالی انقلا ب فرهنگی رسید. این دانشکده، که با امکاناتی منحصر به فرد و زیربنایی نزدیک به بیست هزار متر مربع در جوار مرقد محدث بزرگ شیعه، حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) قرار دارد، آماده ی پذیرش دانش جویان و مشتاقان کلا م اهل بیت(علیهم السلا م) است.

ب. مرکز تحقیقات

کار پژوهش و تحقیق در زمینه ی حدیث و علوم مربوط به آن، وظیفه ی اصلی این مرکز است. مرکز تحقیقات، که پرسابقه ترین بخش مؤسسه می باشد، همت اصلی خود را بر تدوین موسوعه ای از احادیث با نام «میزان الحکمه`» متمرکز ساخته که تاکنون بخش عمده ای از کار تدوین آن به پایان رسیده است. همچنین، مجموعه های مستقلی از این موسوعه منتشر و عرضه شده است. به علا وه، واحدهای دیگری چون: احیای متون حدیثی، ترجمه و تدوین، رجال و فقه الحدیث نیز در این مرکز، عهده دار پژوهش در زمینه علوم حدیث اند.

ج. مرکز اطلا ع رسانی

این مرکز ، عهده دار نشر و همگانی نمودن احادیث است. این هدف بزرگ تاکنون از راه های مختلفی چون: ایجاد کانون های حدیث، برگزاری مسابقات، نمایشگاه های فرهنگی، پاسخ گویی تلفنی، مکاتبه ای و رایانه ای به پرسش های حدیثی، تدوین و انتشار مجموعه های متنوع و جذاب حدیثی و فعالیت های فرهنگی دیگر، دنبال شده است.

د. کتاب خانه ی تخصصی حدیث

با توجه به نیاز کار تحقیقاتی به پشتوانه ای قوی از منابع و کتب حدیث، کتاب خانه ای تخصصی در کنار مرکز تحقیقات ایجاد شده است. این کتاب خانه، که در نوع خود کم نظیر می باشد، با گردآوری بیش از بیست هزار جلد کتاب (از داخل و خارج کشور) و ارائه ی خدمات ویژه به پژوهشگران، به مرجع مناسبی برای شیفتگان معارف اهل بیت(علیهم السلا م) تبدیل شده است.

ه . فصلنامه ی علوم حدیث

این فصلنامه، که تنها مجله ی علمی - تخصصی حدیث (به زبان فارسی) است، علا وه بر آن که پایگاهی فکری و آموزشی در زمینه ی علوم حدیث به شمار می رود، پلی ارتباطی میان اندیشمندان و علا قه مندان به حدیث می باشد. این نشریه، از پاییز ١٣٧٥ش تاکنون، هر فصل منتشر شده و ده ها مقاله ی تخصصی، مصاحبه و دیگر اطلا عات لا زم را عرضه نموده است.

و. دو فصلنامه ی علوم الحدیث

این مؤسسه، علا وه بر فصلنامه ی علوم حدیث، دو فصلنامه ای نیز با نام علوم الحدیث، به زبان عربی، منتشر می نماید که مطالب آن، در عین تخصصی بودن ، با فصلنامه ی فارسی متفاوت است.

ز. انتشارات

واحد انتشارات مؤسسه ی فرهنگی دارالحدیث، کار چاپ و انتشار کتب حدیثی و محصولا ت تحقیقاتی مؤسسه را عهده دار است و از طریق نمایندگی های خود در تهران، مشهد، قم و بیروت به عرضه ی آنها می پردازد.

این انتشارات تاکنون ده ها عنوان کتاب را منتشر و به مشتاقان علم و دانش عرضه نموده است.

پیام مقام معظم رهبری به مناسبت افتتاح مؤسسه ی فرهنگی دارالحدیث

کلا مکم نور و امرکم رشد

اهتمام به حدیث، پس از تمسک به کتاب حکیم حمید، برترین وظیفه ای است که عالم دین بدان مکلف است. این استضائه از انوار علم و حکمتی است که از کلا م، تعلیم و هدایت پیامبر مکرم اسلا م(ص) و اهل بیت آن حضرت (علیهم السلا م) ساطع می گردد و خرد و اندیشه ی انسانی را دست گیری و راه نمایی و زندگی بشر را برخوردار از سلوک حکیمانه و خردمندانه می کند. چنین است که حضرت

ابی جعفر(ع) به جابر می فرماید:

«یا جابر! والله لحدیث تصیبه من صادق فی حلا ل و حرام، خیر لک مما طلعت علیه الشمس حتی تغرب».

در تاریخ علم دین، جمع حدیث و حمل، فهم، درک و شرح آن، یکی از بزرگ ترین فصول است. با یک نظر، حدیث، مادر بسیاری از علوم اسلا می یا همه ی آنهاست. از این روست که عالم دین شناس بزرگ اقدام، شیخ کلینی(ره) در مقدمه ی کتاب کافی شریف، حدیث را برابر با علم دین دانسته و آن را محور علم و ایمان به شمار آورده است. دقت و باریک بینی فقها و علمای برجسته ی سلف، در امر حدیث و چگونگی تحمل آن و شرایط وثوق به روایت و دیگر آنچه در این باب بر اهلش آشکار است، همه از همین اهمیت و عظمت شأنی، که درباره ی حدیث و تأثیر آن در سرنوشت فرد و جامعه اسلا می گفته شد، سرچشمه می گیرند.

امروزه درباره ی حدیث، به تدقیق و جداسازی سره از ناسره، راست از دروغ، مسلم از مشکوک و نیز به تأمل در فهم و معضلا ت و مفاد و مضمون های اساسی در آن، تطبیق یا نسبت یابی آن با کلا م الله عزیز حکیم، شرح و بسط عالمانه و محققانه و نیز به نشر و همگانی کردن آنچه همگان را به کار خواهد آمد و بسی خدمات و تلا ش های دیگر، نیازی مبرم و سازمان دهی شده وجود دارد. در کنار این همه، پردازش علم رجال، بررسی تاریخ صدور حدیث و سیر آن، کسب آگاهی از آن زمینه ای که صدور هر حدیثی را لا زم یا راجع ساخته است و جست وجو از مضمون های مشابه در کتب حدیث اهل سنت، از جمله کارهای لازم و ضروری است. اکنون تأسیس مجمع دارالحدیث، به همت جناب حجت الا سلام والمسلمین آقای ری شهری، که در کار حدیث، گذشته از شوق و علا قه، تبحر، سابقه و تجربه نیز دارند، این مژده را می دهد که به حصول این خواسته ها و نیازها در امر حدیث به تدریج نزدیک خواهیم شد.(ان شاءالله تعالی).

توفیق ایشان و همکارانشان را از خداوند متعال خواستارم.

کتاب خانه ی تخصصی حدیث

کتاب خانه ی تخصصی حدیث، به منظور گردآوری میراث سترگ معصومان(علیهم السلا م)، آثار و منابع حدیثی و مرتبط با حدیث، شکل گرفته تا پژوهشگران این رشته، دست رسی بهتری به منابع مورد نیاز خود (در هر چه مایه ورتر ساختن پژوهش ها) داشته باشند. متون و منابع این کتاب خانه به گونه ای گردآوری و برنامه ریزی شده اند که هر پژوهشگر در مراجعه به این کتاب خانه، به تمامی منابع مورد نیاز، دست رسی داشته باشد.

این کتاب خانه، که در نوع خود کم نظیر است، با گردآوری بیش از بیست هزار جلد کتاب از داخل و خارج از کشور و ارائه ی خدمات ویژه به پژوهشگران، به مرجع مناسبی برای شیفتگان معارف اهل بیت(علیهم السلا م) تبدیل شده است. آرشیو نشریات کتاب خانه نیز، با گردآوری دوره ی کامل بیش از صدعنوان نشریه ی اسلا می، در خدمت مراجعان است. همچنین بخش ویژه ای به منظور گردآوری نسخه های حدیثی خطی و پایان نامه های حدیثی دایر شده است.

انتشارات

واحد انتشارات مؤسسه ی فرهنگی دارالحدیث، کار چاپ و انتشار کتب حدیثی و محصولا ت تحقیقاتی مؤسسه را عهده دار است و از طریق نمایندگی های خود، در تهران، مشهد، قم و بیروت، به عرضه ی آنها می پردازد.

این انتشارات تاکنون ده ها عنوان کتاب را منتشر و به مشتاقان علم و دانش عرضه نموده است.