ای تحفه آسمانی
حضرت امام خمینی رحمه الله در وصیت نامه الهی سیاسی خود، آن گاه که از جایگاه و عظمت بی نظیر کلام الهی سخن می گویند، آن را با کلماتی معرفی می کنند که دقت در تک تک واژه های آن عبارت ها، بسیار آموزنده و راه گشاست. در این کلمات روح بخش، دورنمای زیبای حیات سعادتمند انسانی، که در نتیجه اجرای رهنمودهای قرآنی قابل تحقق است، به تصویر کشیده می شود. امام خمینی رحمه الله چنین می فرمایند: «ای قرآن، ای تحفه آسمانی و ای هدیه رحمانی تو را خدای جهان برای زنده کردن دل های ما و باز کردن گوش وچشم توده فرستاد. تو نور هدایت و راهنمای سعادت ما هستی. تو ما را از منزل حیوانی می خواهی به اوج انسانی و جوار رحمانی برسانی. فسوسا که آدمی زادگان، قدر تو را ندانسته و پیروی از تو را فرض خود نشمردند. اَسَفا که قانون های تو در جهان عملی نشد تا همین ظلمت خانه و جایگاه مشتی وحشیان و درندگان که خود را متمدنین جهان می دانند، رشک بهشت برین شود و عروس سعادت در همین جهان در آغوش همه درآید».
فداکاری برای قرآن
آن گاه که حضرت امام رحمه الله درباره ضرورت حفظ احکام قرآن و دفاع از آن سخن به میان می آورند، به عملکرد بزرگان دین اشاره می کنند و به درس آموزی از سیره و عمل آن ها توصیه می نمایند، ایشان از جمله در این باره می گویند: «بزرگان اسلامِ ما، در راه حفظ اسلام و احکام قرآن کریم کشته شدند، زندان رفتند و فداکاری ها کردند تا توانستند اسلام را تا به امروز حفظ کنند و به دست ما برسانند». «شهادت سید مظلومان و هواخواهان قرآن در عاشورا، سرآغاز زندگی جاوید اسلام و حیات ابدی قرآن کریم بود». و آن گاه تصریح می کنند: «ملتی که برای اقامه عدل اسلامی و اجرای احکام قرآن مجید... قیام نموده است، خود را برای شهادت و شهید دادن آماده نموده است و به خود باکی راه نمی دهد که دست جنایت ابرقدرت ها، بهترین فرزندان او را به شهادت رساند». «قرآن کریم محتاج به فداکاری قشرهای ملت است؛ پیغمبر اکرم به دین ملت چشم دوخته است» «اینان، پیروان سید شهیدان اند که در راه اسلام و قرآن کریم، از طفل شش ماهه تا پیرمرد هشتاد ساله را قربان کرد و اسلام عزیز را با خون پاک خود آبیاری و زنده نمود».
سفارش به قرائت قرآن
حضرت امام رحمه الله در فرصت های گوناگون، به ضرورت قرائت قرآن و بیان آثار و فواید آن می پرداختند. نیز ایشان بر این نکته تأکید می کردند که تنها قرائت کافی نیست و باید سعی شود که در سرتاسر زندگی به رهنمودهای قرآنی عمل گردد ایشان دراین باره می فرمایند: «باید قرآن بخوانیم. قبل از همه چیزها بخوانید قران چه می گوید. تکلیف ما و وظیفه ما را قرآن تعیین می کند». "قرائت قرآن و حاضر بودن قرآن در تمام شئون زندگیِ انسان، از امور لازم است؛ لکن کافی نیست. قرآن باید در تمام شئون زندگی حاضر باشد.... اگر به آن عمل بشود، سیادت عالَم مال شماست.... باید قرآن در همه شئون وارد بشود. قرائت قران باید بشود... در همه شئون انسانی اسلام، باید قرآن وارد بشود». این دستوراتِ خدایی است. این پیام های غیبی است که خدای جهان برای حفظ استقلال کشور اسلامی و بنای عظمت و سرفرازی به شما ملت قرآن و پیروان خود فرستاد. آن ها را بخوانید و تکرار کنید و در پیرامون آن دقت نمایید و آن ها رابه کار بندید تا استقلال و عظمت شما برگردد و پیروزی و سرفرازی را دوباره در آغوش گیرید؛ و گرنه راه نیستی و زندگانی سراسر ذلت و خواری را خواهید پیمود».
ضرورت ارائه صحیح قرآن
یکی از وظایف مهم امت اسلامی، شناساندن قرآن به جهانیان است. برای این که فطرت های پاک انسان ها بتوانند از آموزه های حیات بخش اسلام به صورت کامل بهره مند شوند و به صورت شایسته با حقایق و معارف آن آشنا گردند، ضرورت دارد که این کتاب الهی با استفاده از روش های مناسب به آنهامعرفی شود. حضرت امام رحمه الله درباره اهمیت و تاثیرچنین کاری می فرمایند: «امروز، اسلام و قران در دست شماست و شما می توانید قرآن را ترویج کنید و در همه قشرهای دنیا، پرچم اسلام را بالا ببرید». «باید اسلام را ما ارائه بدهیم به آن طوری که هست. قرآن را ارائه بدهیم به آن طوری که هست. اگر قرآن و اسلام آن طور که هست عرضه بشود به دنیا، همه مشتری هستند. انحرافات برای این است که اسلام را نشناخته اند. اگر اسلام را بشناسند و احکام اسلام را ادراک کنند، همه مشتری او هستند». «اگر مردم را تربیت کنید، به یک تربیتی سالم دعوت کنید به این که با خدا آشنابشوند، بامعارف الهی آشنا بشوند، با قرآن آشنابشوند، اگر این طور شد، کشور شما سالم می ماند و [این معارف نورانی،] به سایر جاها هم سرایت [و جریان پیدا [می کند.
سعادت دو جهان، در سایه قرآن
رمز دست یابی به سعادت واقعی در دنیاو آخرت، در پناه بردن به قرآن و عمل کردن به رهنمودهای آن است. حضرت امام خمینی رحمه الله دراین باره می فرمایند: «اگرپناه به قرآن و اسلام بیاورید، اجنبی به خود اجازه نمی دهد که از شما سند بردگی بگیرد. اجازه نمی دهد که مفاخر ملی و اسلامیِ شما پایمال شود». «اگر چنانچه اسلام به معنای خودش آن طوری که خدای تبارک وتعالی وحی فرموده است به پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله ، آن طور تحقق پیدا بکند، همه مردم در زیر پرچم اسلام، در رفاه و سعادت هستند، نه همان سعادت این عالم؛ سعادت این عالم و سعادت آن عالم».
معیار حق، تطبیق با قرآن
همه افراد و جوامع انسانی، نیازمندند که در دوره ها وشرایط گوناگون، براساس ملاک و معیار مشخص و در عین حال، واقع نگر، تمام اعمال و رفتار و جهت گیری های خود را محک بزنند و بررسی و ارزیابی کنند تا از منطبق بودن آن ها با اصول و مبانی حق، اطمینان حاصل کنند. تنها در انطباق تمام دستاوردهای آن ها با حق است که می توان موفق و پیروزشان دانست. حضرت امام رحمه الله دراین باره، ضمن اشاره به معیار تشخیص حق بودن قرآن، می فرمایند: «مادامی که ما حق باشیم، پیروز هستیم. حق بودن به این است که ما همه چیزمان رااسلامی کنیم؛ عقایدمان عقاید اسلام باشد، ایمان را در قلبمان تقویت کنیم، اعمالمان راتطبیق بدهیم با اسلام و با قرآن، و اخلاقمان را مهذّب کنیم، تطبیق بدهیم با اسلام. اگر این طور بشویم، ما حقیم و حق هم پیروز است؛ ولو این که در میدان کشته بشویم؛ ولو این که عقب نشینی کنیم، لکن پیروزیم برای این که مکتبمان پیروز است. حق است و حق پیروز؛ مسیرتان مسیر حق باشد».
تشکیل حکومت قرآنی
با توجه به جایگاه والایی که قرآن کریم در اندیشه اسلامی دارد، حضرت امام رحمه الله هدف از تشکیل حکومت در جامعه را، رفع موانع تحقق احکام قرآن و احیای آموزه های آن می دانستند. ایشان در این باره می فرمودند: «این تحول عظیمی که در این ملت پیدا شد،... می خواستند قرآن حکومت کند در این کشور. موانع را برداشتند که حکومت اسلامی باشد». «ما نهضت برای آن کردیم که اسلام و قوانین اسلام، و قرآن و قوانین قرآن در کشور ما حکومت کند و هیچ قانونی درمقابل قانون اسلام و قرآن عرض وجود نکند و نخواهد کرد». «ما هیچ مقصدی نداریم، نه حکومت می خواهیم به آن معنا که آن قدرت های بزرگ می خواهند، ونه قدرت می خواهیم به آن معنا، ونه سلطه جویی می خواهیم و ما همه می خواهیم تابع قرآن کریم و اسلام عزیز باشیم و قرآن کریم و اسلام عزیز، همه چیز ما را اداره می کند». «انقلاب برای پیاده کردن احکام اسلام است. ما مقصد دیگری غیر از این نداشتیم. آخرشما که نمی خواستید قدرت کسب کنید؛ بلکه می خواستید قرآن را احیا کنید».
اتکای به قرآن، رمز پیروزی
حضرت امام رحمه الله در تبیین رمز پیروزی ملت ایران، به چند عامل اشاره داشتند که در رأس همه آن ها، اتکا و اعتماد به قرآن قرار دارد. ایشان می فرمودند: «من توصیه می کنم به همه ملت ها که این رمزی که در ایران به آن رمزْ غلبه پیدا شد برابر قدرت ها، آن رمزرا آن ها به کار ببرند.... اتکال به قرآن کریم، اتکال به اسلام،... رمز پیروزی ما [بود]». "مادامی که در پناه قرآن هستیم، بر دشمنان غلبه خواهیم کرد و اگر خدای نخواسته دشمنان اسلام مارا از اسلام و قرآن جدا کردند، باید بنشینیم و ببینیم که ما در ذلت، خفت [و [بندگی زندگی می کنیم. استقلال و آزادی، در پیروی از قرآن کریم و رسول اکرم است». «رمز پیروزی امروز ما، این است که اتکای به خدای تبارک و تعالی داشتیم...». رمز پیروزی، اتکای به قرآن و این شیوه شیعه مقدس که شهادت را استقبال می کردند، بوده،... این رمز را حفظ کنید. این رمزِ پیروزی را تا حفظ کنید، پیروز هستید. ملت ما تابا خداست، پیروز است... پرچم قرآن تا برفراز سر ملت ماست، پیروز است. این رمز را حفظ کنید».
استقلال و آزادی قرآنی
حضرت امام خمینی رحمه الله همیشه درتبیین اهداف قیام ملت ایران، بر این نکته تأکید و توصیه داشتند که آن چه مورد خواست ملت اسلام است، احیا و حاکمیت پیدا کردن احکام قرآن و اسلام می باشد. مردم ما، آن ارزش های فردی و اجتماعی را می خواهند که مورد تأیید و تاکید قرآن است. ایشان دراین باره می فرماید: «ما،استقلالی که اسلام در آن نباشد نمی خواهیم. ما اسلام می خواهیم؛ آزادی که در پناه اسلام است. استقلالی که در پناه اسلام است، ما می خواهیم و استقلالِ بی اسلام، به چه دردمان می خورد؟ وقتی اسلام نباشد، وقتی پیغمبر اسلام مطرح نباشد، وقتی قرآن اسلام مطرح نباشد. هزار تا آزادی باشد، ما آن را نمی خواهیم». ایشان در جای دیگر اضافه می کنند: «ما، اسلام را می خواهیم که اسلام آزادی به ما بدهد؛ نه آزادی منهای اسلام. آن ها [دشمنان]، استقلالِ منهای قرآن را می خواهند؛ ما قرآن را می خواهیم. اگر تمام آزادی ها را به ما بدهند، تمام استقلال هارا به ما بدهند و بخواهند قرآن را از ما بگیرند، ما نمی خواهیم. ما بیزار هستیم از آزادیِ منهای قرآن، ما بیزار هستیم از استقلالِ منهای اسلام».
قرآن، راه احیای عظمت مسلمانان
حضرت امام رحمه الله ، آن احیاگر بزرگ اسلام که همیشه به عظمت و عزت جوامع اسلامی می اندیشید، در تبیین راه احیای عزت دوباره ملت های مسلمان می فرماید: «مسؤولیتِ پاسداری قوانین الهی و عمل به قرآن کریم، تنها راه بازیابی عظمت و عزت و شکوه پیشین اسلام و مسلمین؛ مسؤولیت پاسداری وحدت و برادری دینی، تنها ضامن استقلال سرزمین های اسلامی و زداینده هرگونه نفوذ استعماری؛ و مسؤولیت فداکاری و جانبازی در راه جبران آن چه مسلمانان به دلیل اختلافات و تفرقه از دست داده اند و متأسفانه هنوز هم از دست می دهند، مسؤولیت سنگین دولت های اسلامی در عمل به قوانین اسلام و بیرون رفتن آن ها از اسارت استعمارو تلاش منحصر در خدمت امت اسلامی... است».
جلوگیری از تمسک به قرآن
دشمنان اسلام، می دانندکه هر اندازه مسلمانان به رهنودهای قرآن پای بند باشند، به همان اندازه از تحقق یافتن نقشه های آنان جلوگیری به عمل خواهد آمد. درنتیجه، یکی از تلاش های همیشگی آنان، این بوده که به شیوه های گوناگون، افراد جوامع اسلامی را از توجه به قرآن باز دارند. حضرت امام خمینی رحمه الله در این باره می فرمایند: «دست های خیانت کار اجانب که می خواستند شرق را و خصوصا بلاد اسلامی را برای منافع خودشان قبضه کنند، با مطالعاتی که کرده بودند در این بلاد،... به آن جا رسیده اند که نگذارند مسلمین متمسّک به قرآن باشند. قرآن را آن ها سدّ راه می دانستند. اگر همه مسلمین متمسک به قرآن می شدند، برای آن ها مجالی باقی نمی ماند. قرآن را و اسلام را از مردم جدا کردند؛ ملت ها از اسلام جدا شدند».
برخورد استعمار با قرآن
استعمارگران، به منظور دست یابی به اهداف خود، از شیوه های گوناگونی استفاده می کنند. یکی از این شیوه ها، مقابله با قرآن از راه مطرح ساختن مکاتب انحرافی، شعارهای دروغین، ترویج اسلام ساختگی وغیراصیل و... است. حضرت امام رحمه الله دراین باره می فرمایند: «این مکتب هایی که ازچپ وراست به ملت اسلام عرضه می شود، فقط برای گمراهی و انحراف آنان است. می خواهند مسلمانان را... ازتعالیم آزادی بخش قرآن کریم دور سازند». «در این عصر،استعمار، وابستگان و دنباله روهای خود را در دل جهان اسلام به کار گماشته است تا در زیرشعراهای پرزرق و برقِ فریبا،... تعالیم و فرهنگ قرآنی را از واقعیت های زندگی مجتمع اسلامی دور کنند تا بدین وسیله، راهْ برای تأمین منافع اربابان... بی مانع شود». «همان ها که قرآن را بالای دست بلند می کردند و اظهار می داشتند که تا این قرآن در میان مسلمین حکم فرماست، ما نمی توانیم بر آنان دست یابیم، اکنون از چنین اسلام و اتحاد اسلامی [اسلام ساخته و پرداخته سلاطین اموی و عباسی [پشتیبانی می کنند تا ملت اسلام را منحرف سازنند، تا قرآن کریم رامهجور نمایند، تادین خدا را از بین ببرند، [و [راه برای پیشبرد اغراض شوم و مقاصد استعماری خود هموار سازند».
دلیل مخالفت دشمنان با قرآن
حضرت امام رحمه الله همیشه به این حقیقت تصریح داشتند که دلیل مخالفت دشمنان با احکام نورانی اسلام و آموزه های قرآن، آن است که این کتاب، همواره مانع بزرگی در راه اجرای نقشه های شوم آن ها بوده است. آن رهبر بزرگ و آگاه، در مورد مخالفت اسرائیل با اسلام و قرآن می فرمایند: «اسرائیل نمی خواهد در این مملکت قرآن باشد. اسرائیل نمی خواهد در این مملکت علمای دین باشند،... در این مملکت احکام اسلام باشد... می خواهند اقتصاد شما را قبضه کنند. می خواهند زراعت و تجارت شما را از بین ببرند.... [و چون] قران سد راه است، باید شکسته شود... که اسرائیل به منافع خودش برسد». ایشان در یک مورد درباره مخالفت آمریکا با قران فرموده اند: «آمریکاست که اسلام و قرآن مجید را به حال خود مضرّ می داند و می خواهند آن ها را از جلو خود بردارد». «آن ها نمی خواهند قرآن کریم و احکام آن حاکم بر ملل اسلام باشد، تا ذخایر آن ها را به یغما ببرند».
جلوگیری از فهم درست اسلام
تلاش در بازداری مسلمانان از توجه به قرآن و نیز کوشش برای تحریف آموزه های قرآنی، از برنامه های دشمنان برای جوامع اسلامی بود. حضرت امام رحمه الله در این باره فرموده اند: «یکی از کارهای بزرگی که شده است و گمانم این است که آن ها آن شیاطین کرده اند، این است که قرآن و اسلام را، آن طوری که هست نگذاشتند ما بفهمیم، نگذاشتند مسلمان ها بفهمند. نفوذ کرده است این تبلیغات حتی در عمق حوزه های دینی نجف و قم.
نگذاشتند به این که ما اسلام را آن طوری که هست بفهمیم؛ برای این که یکی از خطرهایی که برای خودشان می دیدند، همین بود که اگر اسلام را آن جوری که هست بفهمند، همه به آن رو می آورند و برای آن ها دیگر مقامی باقی نمی ماند».
دشمن و دورساختن جوانان از قرآن
حضرت امام خمینی رحمه الله درباره تلاش دشمنان در دور ساختن جوانان از قرآن و معارف آن می فرمایند: «این منطق که اسلام یا سایر ادیان از مخدّرات است، این منطق اجانب است... می خواهند ما را از قرآن منفصل کنند تا این که پشتوانه ای نداشته باشیم، مثل قدرت قرانی پشت سر ما نباشد و ما متفرق بشویم و هر کس یک چیزی بگوید و تبلیغات آن ها اثر بکند و جوان های ما را منحرف کند و اسباب این بشود که آن ها مشغول کارشان بشوند».
نتیجه کنار گذاشتن قرآن کریم
در تبیین علت گرفتاری مسلمانان و این که ریشه مشکلات و بدبختی های آن ها در چیست، هر یک از اندیشمندان به عواملی اشاره دارند. حضرت امام خمینی رحمه الله از کنار گذاردن قرآن، به عنوان دلیل اصلی گرفتاری جوامع اسلامی و بدبختی آن ها یاد می کنند. ایشان از جمله می فرمایند: «مشکلات مسلمین زیاد است؛ لکن مشکل بزرگ مسلمین، این است که قرآن کریم را کنار گذاشته اند و تحت لوای دیگران در آمده اند». «اسلام، همه چیز را برای مسلمین آورده است، همه چیز. قرآن در آن همه چیز است؛ لکن مع الاسف، ما استفاده از آن نکرده ایم و مسلمین مهجورش کردند؛ یعنی استفاده ای که باید از آن بکنند، نکردند. باید مردم را توجه داد، گرایش داد به اسلام و قرآن». دوری دُوَل اسلامی از قرآن کریم، ملت اسلام را به این وضع سیاه کشورهای نکبت بار مواجه ساخته و سرنوشت ملت های مسلمان و مسلمین را دستخوش سیاست سازش کارانه استعمار چپ و راست قرار داده است».
قرآن در حکومت های پس از امام علی علیه السلام
حضرت امام خمینی رحمه الله در مورد قرآن در حکومت های بعد از حضرت علی علیه السلام می فرماید: «پس از شهادت حضرت علی علیه السلام ... خود خواهان و طاغوتیان قرآن کریم را وسیله ای کردند برای حکومت های ضد قرآنی و مفسران حقیقی قرآن و آشنایان به حقایق را ـ که سراسر قرآن را از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دریافت کرده بودند ـ... با بهانه های مختلف و توطئه های از پیش تهیه شده، آنان را عقب زده [و]... از صحنه خارج کردند و بر حکومت عدل الهی ـ که یکی از آرمان های این کتاب مقدس بوده و هست ـ خط بطلان کشیدند و انحراف از دین خدا و کتاب و سنت الهی را، پایه گذاری کردند، تا کار به جایی رسید که قلم از شرح آن شرم سار است... تاآن جا که قرآن کریم را که برای رشد جهانیان و نقطه جمع مسلمانان، بلکه عائله بشری... [نازل شده بود]، چنان از صحنه خارج نمودند که گویی نقشی برای هدایت ندارد. تابه جایی رسید که نقش قرآن،... وسیله ای برای اقامه جور و فساد و توجیه ستمگران و معاندانِ حق شد».