آشنائی با گیاهان داروئی و خواص آنها

گیاه لاله واژگون
 

این گیاه نه تنها گل زیبایی است بلکه خواص درمانی متعددی نیز دارد. این گیاه گل اشک نیز نامیده می شود و این به خاطر این است که مقداری شبنم در بین این گل ها جمع می شود و بعد از گل به پائین می چکد. عمر این گیاه بسیار کوتاه است. از اوایل اردیبهشت ماه گل دهی این گیاه شروع می شود و در فصل بارش تمام می شود. خواص دارویی این گیاه اصولا در پیاز این گیاه است. پیاز این گیاه داروی موثری برای دردهای رماتیسمی و دردهای مفصلی و پاک کننده دستگاه کبدی است.

گیاه گل خیار
 

این گیاه مصرف خوراکی ندارد و از کوبیده گل آن به عنوان یک نرم کننده پوست استفاده می شود. گونه کوهستانی آن در ارتفاعات و گونه دشتی آن در جلگه ها و کف دشتها می روید و فصل گل دهی این گیاه از اواخر فروردین ماه تا پایان اردیبهشت ماه است.

گیاه زنبق وحشی
 

این گیاه علاوه بر گونه وحشی اش که در کوهستانها می روید به صورت پرورشی در خانه ها و گلخانه ها نیز پرورش می یابد. موارد استفاده این گیاه بدین صورت است که پیاز گیاه را از خاک خارج کرده و می کوبند و درون پارچه ای قرار می دهند و برروی مفاصلی که رماتیسم دارند می بندند. مناطق رویش این گیاه در ارتفاعات 1500 متر می باشد.

گیاه خاکشیر
 

این گیاه استفاده دارویی و غذایی دارد از جمله رفع کننده گرمازدگی و ضداسهال است. این گیاه اوایل بهار رشد می کند و اواسط اردیبهشت ماه به گل می نشیند و تا اواخر خردادماه دانه این گیاه که موارد استفاده زیادی دارد، قابل بهره برداری است. خاکشیر از زمانهای گذشته کاربرد داشته است و بهترین کاربرد آن به خاطر خاصیت ضدعفونی کننده اش می باشد و برای ناراحتیهای روده مثل اسهال و یا حتی یبوست مفید است.

گیاه گلرنگ وحشی
 

این گیاه از خانواده گل مینا یا مرکبات است. گلبرگهای این گیاه قرمز و ارغوانی رنگ است که به عنوان طعم دهنده غذا استفاده می شود. از کلاله و گلبرگ این گیاه به عنوان یک رنگ گیاهی استفاده می شود. گیاه مقاومی است و استفاده خوراکی برای دام ندارد و ظهور این گیاه در هر منطقه ای نشان دهنده تخریب این خاک در منطقه است. فصل گل دهی آن از خردادماه تا تیرماه است.

گیاه ریواس
 

گیاه ریواس با برگهای پهن و ساقه بلند و گل های خوشه ای در ارتفاعات و دامنه های شیب دار رویش دارد. خود ساقه این گیاه به صورت خام به عنوان یک ماده غذایی مطرح است. برگهای آن نیز هم به صورت خام و هم به صورت پخته به عنوان خوراکی مصرف می شود. طعم این گیاه ترش مزه و گس است. داروی خوبی برای بیماری های دستگاه گوارش از جمله اسهال می باشد. این گیاه بخاطر داشتن ویتامینهای Cو B و A مورد توجه است. همچنین این گیاه با خاصیتی که دارد لوزالمعده را وادار به ترشح انسولین می کند که در بیماری های قندخون مورد توجه است. زیاده روی در مصرف این گیاه اصولاً یک سری عوارض دارد، از جمله اینکه برای کلیه و مثانه مشکل تراشی می کند.

گیاه موسیر
 

این گیاه گونه های بسیار زیاد و استفاده های خوراکی دارد. ریشه و پیاز گیاه بعد از انجام یکسری اقدامات خاص مورد استفاده قرار می گیرد. بدین صورت که آنها را به شکل رشته های بسیار نازک درآورده و در مسیر آب سرد قرار می دهند تا تلخی که در پیاز آن هست از بین برود، آنرا در آفتاب خشک می کنند تا به عنوان چاشنی غذایی مصرف شود. عمدتاً مناطق رویش این گیاه در غرب ایران، کوهستانها و مناطق برف گیر می باشد و فصل رویش این گیاه از اواسط فروردین ماه تا پایان خردادماه است. این گیاه به صورت محلی به عنوان مُلین، خلط آور و آرامش بخش استفاده می شود.
منبع: نشریه دنیای زنان شماره 69