یقه بند ان/آئین عزاداری شهر خلخال

آیین عزاداری یقه بندان به مناسبت سومین روز شهادت امام حسین (ع) و شهدای کربلا در خلخال برگزار می شود.

در این آیین بر اساس یک سنت دیرینه در تمام مساجد و حسینیه های شهر، شام پخته می شود تا هیچ یک از اهالی شهر از این سفره بی نصیب نمانند.

اهالی خلخال در حسینیه ها، مساجد و منازلی که از بدو تولد در آن منزل ثبت نام کرده و جزو اهل دسته آن محسوب می شوند، حضور یافته و پس از برگزاری مراسم عزاداری و صرف شام، دکمه پیراهن سیاه یقه آن ها توسط پیرغلامان که معمولاً از سادات هستند با راز و نیاز و دعای سلامتی تا سال آینده بسته می شود.

شهر خلخال دارای ده ها عباسیه، قاسمیه، اصغریه، اکبریه و حسینیه است که به ترتیب به نام های سقاخانه، مشعلدارخانه، چراغچی خانه، پیش خدمت خانه و فرش خانه معروف هستند.

این اماکن مذهبی در دو محله بالا و پایین شهر قرار گرفته و معمولاً هرکس در این شب در منزلی که از بدو تولد در آن توسط پدرش ثبت نام شده، حاضر شده و مراسم یقه بندان را انجام می دهد.

برخی نیز با مراجعه به محل های مزبور و پس از بستن یقه خود شام نذری را برای صرف با خانواده به منزل می برند و در این میان شام از دنیا رفتگان که نام شان از سال ها پیش در دفتر منازل ثبت شده به نوادگان آن ها تحویل می شود.

به گفته ی ریش سفیدان و پیرغلامان، بستن یقه پیراهن های سیاه عزاداران به معنای پایان ایام عزاداری محرم و ثبت علامتی برای عزاداران تا شروع محرمی دیگر د ر سال آینده است و این دکمه در سال آینده توسط صاحب پیراهن باز و پوشیده می شود.

شهرستان خلخال با 95 هزار نفر جمعیت در 115 کیلومتری جنوب اردبیل واقع است.

آیین سنتی «وای عباس» در مراغه

آیین سنتی «وای عباس» همزمان با روز هشتم ماه محرم الحرام در حسینیه ها و هیأت های مذهبی شهرستان مراغه برگزار می شود. در این روز که در مراغه تاسوعای کوچک نامیده می شود، عزاداران در گروه های 20 تا 30 نفری به یاد فداکاری های حضرت عباس(ع)، عباس گویان در هیأت ها و حسینیه ها سینه زنی می کنند.

در این روز بیشتر عزاداران حسینی بر سر و صورت خود گل مالیده و با پای برهنه مسیرهای عزاداری را طی می کنند.

گرمای عشق امام حسین(ع) هوای سرد زمستان را در این دیار بر عزاداران بی اثر کرده و ساکنان منطقه از پیر، جوان و کودک در خیابان های سرد مراغه ساعت ها به عزاداری می پردازند.

پخش نذورات از جمله شیر، شربت، نان روغنی، کیک و کلوچه توسط مردم در بین عزاداران در این روز نسبت به روزهای گذشته رونق بیشتری می یابد.

در مراغه 140 هیأت مذهبی در 326 مسجد در نقاط شهری و روستایی آیین های مربوط به عزاداری سالار شهیدان و یاران با وفایش را برگزار می کنند.

شهرستان تاریخی و مذهبی مراغه با 250 هزار نفر جمعیت در 147 کیلومتری جنوب تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی واقع است.