آیا دین و معنویت تاثیری بر سلامت جسم و روان انسان و بهبود سلامت خانوادگی و اجتماعی او دارد؟ آیا آموزههای مذهبی و الگوهای فکری و رفتاری پیامبران دینی میتواند تحملپذیری صبورانه و آگاهانه ما را در برابر حوادث تلخ و شیرین زندگی تقویت کند؟ آیا پایبندیهای صحیح دینی و رشد معنویت میتواند تضمینکننده آرامش، نشاط و امیدواری بیشتر ما در زندگی باشد؟ اینکه بسیاری از ما مدعی دینداری هستیم اما به رغم چنین ادعایی، اثربخشی چندانی را از آن در کاهش مشکلات عاطفی، روانی و فکری خود نمیبینیم، ناشی از چیست؟
واقعیت این است که اهمیت دین و رشد معنوی در انسان در چند دهه اخیر به صورت فزایندهای مورد توجه روانشناسان و متخصصان بهداشت جسم و روان قرار گرفته است. پیچیدگی جامعه مدرن امروزی و تغییر شیوهها و الگوهای زندگی در عصر فرامدرن، موجب شده نیازهای معنوی انسان در برابر خواستهها و نیازهای مادی او قد علم کند. با وجود این و به رغم همه تبلیغات ضددینی در گذشته و حال و ترویج سکولاریسم، واقعیتها نشان میدهد که مردم دنیا به مذهب و ارزشهای معنوی گرایش دارند. متخصصان نیز دریافتهاند که شیوههای موجود علمی و درمانی برای بهبود اختلالهای عاطفی، روانی و حتی جسمانی افراد کافی نیست. به عنوان مثال، آنها دریافتهاند که گرایشهای سالم دینی، فشارخون انسان را تعدیل میکند و با تقویت هیجانهای مثبت، هیجانهای منفی را کاهش میهد. اما اینکه دین چگونه میتواند سلامت جسم و روان ما را تقویت کند تا حدود زیادی به سبک زندگی اخلاقی و حتی تغذیهای مومنان راستین بستگی دارد. به عنوان نمونه، یک مسلمان واقعی مشروب نمیخورد، از مواد مخدر اجتناب میکند، به دنبال رفتارهای مجرمانه و غیرانسانی نمیرود و به آزار دیگران نمیپردازد. برعکس، کسانی که از آموزههای دینی و اخلاقی بیبهرهاند و پایبندی جدی به فرایض و دستورهای الهی ندارند، زشتی گناه را نمیبینند و از ارتکاب هیچ عملی در جهت تامین منافع شیطانی و خودخواهانه خویش خودداری نمیکنند.
متاسفانه بسیارند افراد و خانوادههایی که در روزگار ما به دلیل ضعف آموزشهای فرهنگی و دینی و غفلت از خدا دچار گرفتگی و آشفتگی جسمی و روانی میشوند. فضای کمعاطفه و پر جاروجنجال خانوادگی و خشونتهای خانگی عمدتا محصول چنین کمبودی است. اطلاعات و تجربه شخصی من در برخورد با چنین خانوادههایی نیز این مهم را تایید میکند. روابط و پیوندهای اجتماعی حاصل از فعالیتهای دینی موجب کاهش افسردگی و اضطراب میشود و از تنهایی و انزوای انسان جلوگیری میکند. برنامههای مرتبط با ایام مقدس از جمله ماه مبارک رمضان، حج، شرکت در سفرهای زیارتی و مشارکت در فعالیتهای سازمانهای خیریه، حامی پیوندها و روابط بهتر اجتماعی میان مردم است. مسلما نیاز به معنویت یک نیاز طبیعی برای سلامت و بالندگی همه ماست.
منبع:www.salamat.com
/ج