ناباروری در زنان و کارهایی که می‌توانید برای پیشگیری از آن انجام دهید [قسمت دوم/پایانی]

در قسمت قبل ناباروری در زنان را به طور مفصل شرح دادیم. گفتیم که علائم این بیماری عبارتند از: تخمک‌گذاری نامنظم، تخمک‌گذاری نادر، زخم در لوله‌های فالوپ، اختلالات در شکل و یا پوشش داخلی رحم، مانند تومورهای فیبروئید یا پولیپ رحم. سپس ذکر کردیم نخستین گام برای تشخیص ناباروری زنان این است که ببینیم آیا تخمک‌گذاری در زمان‌های مورد انتظار اتفاق می‌افتد یا خیر. تست‌هایی برای بررسی علت ناباروری را نام بردیم از قبیل هیستروسکوپی، لاپاراسکوپی، سونوگرافی و هیستروسالپنگوگرافی. بعد از آن داروهای بارداری را بیان کردیم مانند کلومیفن، هورمون لوتئینه کننده (LH) و هورمون محرک فولیکول (FSH). درنهایت این روش‌های جراحی را معرفی کردیم: تلقیح داخل رحمی اسپرم (IUI)، لقاح آزمایشگاهی (IVF)، انتقال درون لوله‌ای تخم (ZIFT) و انتقال درون لوله‌ای گامت (GIFT). در این قسمت کارهایی که می‌توانید برای پیشگیری از ناباروری انجام دهید را به شما نشان می‌دهیم. با بنیتا همراه باشید.

اگر در حال برنامه‌ریزی برای بچه‌دار شدن هستید، مهم است به رفتارهایی بیاندیشید که مانع از ناباروری می‌شوند. بیشتر زنان از چگونگی جلوگیری از ناباروری اطلاعی ندارند. درواقع بیشتر زنان نمی‌دانند که پس از 27 سالگی توانایی بارداری آن‌ها رو به کاهش می‌رود. شاید متعجب شوید اگر بدانید توانایی باروری در مردان نیز کاهش می‌یابد. مطالعات نشان می‌دهد که قدرت باروری مردان از سن 35 سالگی کاهش پیدا می‌کند. توجه به سن باروری در زنان و مردان امری است که باید موردتوجه قرار بگیرد.

شما می‌توانید با یک سری کارها، شانس بارداری خود را افزایش دهید:

• ورزش ملایم: ورزش شدید و سنگین باعث می‌شود قاعدگی به هم بریزد و یا کلاً از بین برود.
• جلوگیری از افزایش وزن زیاد: برای بارداری شاخص BMI ( نسبت قد و وزن بدن) باید حداقل 20 و حداکثر 27 باشد.
• اجتناب از الکل، دخانیات و مواد مخدر
• اجتناب از کافئین بیش‌ازحد: روزانه  بیش از یک فنجان قهوه ننوشید.
• به دکترتان اطلاع دهید که چه داروهایی مصرف می‌کنید. برخی داروها روی توانایی باردارشدن یا ادامه حاملگی تأثیر می‌گذارند.
• زنانی که رژیم غذایی باروری را در تغذیه‌ی روزانه‌ی خود رعایت می‌کنند شانس بهتری برای بارداری خواهند داشت.
• اجتناب از مصرف چربی‌های ترانس (برچسب تغذیه‌ای مواد غذایی را حتماً مطالعه کنید).
• خوردن لوبیا، آجیل و دیگر دانه‌های پروتئینی گیاهی که باروری را تقویت می‌کنند.
• خوردن غلات کامل
• اجتناب از نوشابه‌های گازدار شیرین
• مصرف یک لیوان شیر یا سایر فراورده‌های لبنی پرچرب در هرروز (گه گاه یک‌کاسه‌ی کوچک بستنی توصیه می‌شود).

پنج کاری که می‌توانید برای پیشگیری از ناباروری انجام دهید

1- آزمایش بیماری‌های مقاربتی را شروع کنید

Credit: hotzehwc

کسب اطلاعات از بیماری‌های مقاربتی، در پیشگیری از ناباروری امری حیاتی است. داشتن روابط جنسی محافظت نشده می‌تواند به یک‌عمر بیماری، درمان‌های آن‌ها و ناباروری منجر شود. آزمایش‌های بیماری‌های مقاربتی می‌تواند شما را از مشکلات کل عمر نجات بدهد. بیماری‌های مقاربتی اصلی که می‌تواند به ناباروری و نازایی منجر شوند عبارتند از کلامیدیا، سوزاک، سفلیس و ویروس پاپیلومای انسانی ( HPV).

بیماری التهابی لگن (PID) منجر به ناباروری می‌شود و سالانه بیش از یک‌میلیون زن را در آمریکا تحت تأثیر قرار می‌دهد. PID عفونت یا التهابی است که می‌تواند باعث به وجود آمدن زخم‌های دائمی در دستگاه تناسلی (رحم، تخمدان‌ها ولوله‌های فالوپ) شود. به عبارتی  PID باعث به وجود آمدن زخم در سیستم جنسی فرد و درنتیجه منجر به آسیب دیدن یا مسدود شدن اندام‌های تناسلی شده و باعث ناباروری می‌شود. با دکتر خود در مورد PID صحبت کنید تا از مشکلات بیشتری که ممکن است بر سر راه باردارشدنتان قرار بگیرند جلوگیری کنید. 

2- از سموم محیطی دوری‌کنید

Credit: mahiran

سموم محیطی بر هر دو جنس زن و مرد تأثیر گذاشته و سلامتی جنین را به خطر می‌اندازد. گزارش‌هایی دست آمده که فتالات  باعث به وجود آمدن نقایصی در ناحیه‌ی تناسلی جنین‌های پسر شده‌اند. فتالات مواد شیمیایی‌ای هستند که عملکرد هورمون‌ها را مختل می‌کنند. برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض فتالات از محصولات پلاستیکی قابل بازیافت استفاده کنید.

دانشمندان گزارش داده‌اند سطوح بالایی از جیوه در ماهی وجود دارد که می‌تواند منجر به سقط‌ جنین، سرطان و حتی بیماری اوتیسم شود. برای محافظت از خودتان و کودکانی که در آینده خواهید داشت، از خوردن ماهی‌هایی که سطح بالایی از جیوه در گوشت آن‌ها وجود دارد ازجمله کوسه، شمشیر ماهی، ماهی تون، و کاشی ماهی اجتناب کنید.

علاوه بر این مصرف ماهی خود را به 12 اونس در هفته کاهش دهید. فقط ماهی‌هایی را استفاده کنید که جیوه‌ی پایینی دارند، ازجمله ماهی سالمون، میگو، ماهی‌های کنسروی سبک، پولاک و گربه‌ماهی. همچنین از خوردن ماهی تن آلباکور کنسرو شده که جیوه‌ی بالایی در آن یافت شده، خودداری کنید.

یکی دیگر از سموم محیطی که باید مراقب آن بود، مواد شیمیایی بیسفنول A هستند (BPA). این مواد باعث آسیب دیدن هورمون‌ها می‌شوند و در محصولاتی از قبیل کنسروهای غذایی، مواد دندانپزشکی و ظروف نگهداری شیر لبنی وجود دارند. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که BPA باعث رشد سلول‌های سرطان سینه و گسترش سلول‌های سرطانی پروستات نیز می‌شود.

مراقب بنزن‌ها (مواد مشتق شده از نفت) هم باشید. این مواد نیز مخل عملکرد هورمون‌های درون‌ریز هستند و در لوبریکانت‌ها، لاستیک و کائوچو، رنگ و مواد شوینده وجود دارند، علاوه بر این در انواع برق ناخن، لاک ناخن، رنگ مو و رنگ‌های نقاشی نیز یافت می‌شوند. مواد بنزنی، قاعدگی زنان را نامنظم کرده و تعداد اسپرم مردها را کاهش می‌دهند. این سم ممکن است باعث بیش فعالی در کودکان شود.

3- سیگار نکشید

Credit: media.consumeraffairs

اگر سیگاری هستید، همین حالا آن را ترک کنید. تحقیقات نشان داده‌اند که هم سیگار کشیدن و هم در معرض دود سیگار بودن به‌طورجدی باروری را تحت تأثیر قرار می‌دهد. کارشناسان می‌گویند سیگار کشیدن باعث سندروم مرگ ناگهانی کودک یا SIDS می‌شود.

4- از فتالات اجتناب کنید

برای اجتناب از فتالات، همیشه برچسب محصولات را بخوانید. شما می‌توانید نام این مواد شیمیایی یا مخفف شده‌ی آن‌ها را روی برچسب مواد ببینید. در این‌جا چند نمونه را ذکر می‌کنیم:

•  DBP (دی- ان- بوتیل فتالات) و DEP (دی اتیل فتالات) که در محصولات بهداشتی فردی استفاده می‌شوند.
• DEHP (دی – 2 اتیل- هگزیل فتالات) BIS (2 اتیل هگزیل فتالات) که در پلاستیک‌های پی‌وی‌سی و دستگاه‌های پزشکی استفاده می‌شوند.
• BZBP (بنزیل بوتیل فتالات) که در محصولات کف‌پوش اتاق‌ها و ساختمان‌ها، محصولات مربوط به خودروها و مواد بهداشتی فردی استفاده می‌شوند.
• DMP (دی متیل فتالات) که در حشره‌کش‌ها و برخی از انواع پلاستیک‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند.

5- مراقب خودتان باشید

مهم‌تر از همه، برای حفظ قدرت باروری‌تان، باید مراقب خودتان باشید. شما و همسرتان باید تحصیل‌کرده و آگاه از مشکلاتی باشید که بارداری‌های سخت با خود به همراه دارند. همچنین مرتب دکترتان را ملاقات کنید و آزمایش‌های ضروری را انجام بدهید تا از سلامتی خود، و بارداری‌تان، کمال لذت را ببرید.

چه زمانی به متخصص مراجعه کنیم؟

Credit: myhealthylivingcoach

پس از یک سال تلاش ناموفق برای بارداری باید با پزشک صحبت کنید. در این زمان ممکن است شما بخواهید یک سری از آزمایش‌های ناباروری را آغاز کنید. اگر بیش از 35 سال سن دارید بعد از 4 تا 5 ماه تلاش ناموفق برای بارداری به مشاور مراجعه کنید. بدون درمان‌های ناباروری، احتمال باردارشدن در این سنین پایین است. اگر تحت هر نوع مداوای ناباروری هستید در صورت احساس درد در ناحیه لگنی یا مشاهده تورم شکمی پزشک خود را در جریان بگذارید.

پیش‌آگاهی از بهبود بیماری

شانس یک حاملگی موفق به دلایل ناباروری بستگی دارد. بیش از نیمی از زوج‌هایی که درمان‌های ناباروری را دنبال می‌کنند درنهایت باردار می‌شوند. برخی از درمان‌هایی که برای معالجه سرطان به کار می‌روند نیز باعث ناباروری می‌شوند. البته تکنیک‌های خاصی هستند که کمک می‌کنند زنان بعد از شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی بازهم بتواند تخمک‌گذاری کند. بنابراین قبل از اینکه درمان سرطان را شروع کنید در این مورد با دکتر خود مشورت کنید.

منبع: drugs, attainfertility