نگاهی بر وضعیت بارش‌ها در کشور

 به‌گزارش ایسنا، در سال آبی 1396-1395 بیشترین بارش در حوضه خلیج فارس و دریای عمان ثبت شده؛ اما تفاوت این بارش در نیمه شرقی و غربی این حوضه بسیار معنادار است بر این اساس، از اول مهر ماه گذشته تا 28 تیرماه جاری، مجموع بارش‌های شش حوضه آبریز اصلی کشور تا هفته گذشته 227 میلی‌متر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال آبی گذشته، سه درصد و در مقایسه با مدت مشابه درازمدت با 2 درصد کاهش داشته است.

در این مدت، 327 میلی‌متر در حوضه آبریز دریای خزر، 366 میلی‌متر در حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان، 206 میلی‌متر در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، 159 میلی‌متر مربوط به حوضه آبریز فلات مرکزی، 62 میلی‌متر در حوضه آبریز مرزی شرق و 181 میلی‌متر در حوضه آبریز قره قوم است که بجز حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان و فلات مرکزی که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به ترتیب، یک و 22 میلی‌متر افزایش بارش داشته‌اند بقیه حوضه‌های آبریز با کاهش 28 تا 36 درصدی بارش مواجه بوده‌اند.

نکته حائز اهمیت اینجاست که به‌رغم اینکه حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان با 39 میلی‌متر بارش افزون بر میزان بارش حوضه دریای خزر از این حوضه پیشی گرفته است، لیکن با توزیع نامتناسب و ناهمگونی در حوضه‌های 9 گانه فرعی خود مواجه است؛ به گونه‌ای که دقیقاً در 4 حوضه آبریز دارای کاهش قابل توجه بارش‌ها و در 4 حوضه نیز با افزایش بیش از حد بارش‌ها مواجه است؛ در حالی که در همین زمان میزان بارش‌ها در حوضه حله رود در مقایسه با بارش‌های سال قبل ثابت مانده و هیچ تغییری نداشته است.

از مجموع 366 میلی‌متر بارش در حوضه آبریز اصلی خلیج فارس و دریای عمان حد فاصل تاریخ‌های اول مهرماه گذشته تا 28 تیر ماه جاری، 353 میلی‌متر مربوط به حوضه آبریز فرعی مرزی غرب، 375 میلی‌متر مربوط به حوضه آبریز فرعی کرخه، 496 میلی‌متر مربوط به حوضه آبریز فرعی کارون بزرگ، 279 میلی‌متر مربوط به حوضه آبریز فرعی جراحی – زهره، 263 میلی‌متر مربوط به حوضه آبریز فرعی حله رود، 550 میلی‌متر مربوط به حوضه آبریز فرعی مند، کاریان و خنج، 418 میلی‌متر مربوط به حوضه آبریز فرعی کل، مهران، 306 میلی‌متر مربوط به حوضه آبریز فرعی بندرعباس، سدیج و 110 میلی‌متر مربوط به حوضه آبریز فرعی رودخانه‌های بلوچستان است.

بارش‌ها در حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان به صورت نامتقارن در بین حوضه‌های فرعی توزیع نمی‌شود به گونه ای که حوضه‌های آبریز فرعی غرب دارای بیشترین کاهش بارش و حوضه‌های آبریز شرق دارای بیشترین افزایش بارش تا حد جاری شدن سیلاب در رودخانه‌های بلوچستان بوده است.

همچنین با کمی بررسی مشخص خواهد شد که 4 حوضه فرعی آبریزغرب شامل حوضه‌های مرزی غرب با 41، کرخه با 34، کارون بزرگ با 20، جراحی - زهره با 24 درصد کاهش، حله رود با صفر درصد، مند، کاریان و خنج با 92، کل، مهران با 108، بندرعباس، سدیج با 42 و رودخانه‌های بلوچستان با 224 درصد افزایش مواجه بودند.

ذکر این نکته ضروری است که بایستی تلاش شود تا ضمن مدیریت در بارش‌های شرق کشور بیشترین بازده و کارآمدی را از میزان بارش‌های این منطقه داشته و با توجه به وضعیت بحرانی سفره‌های آب زیرزمینی بتوان بیشترین و بهینه‌ترین استفاده را از روان‌آب‌ها داشته باشیم و مصارف از منابع آب زیرزمینی را محدود کنیم.