همان گونه که ادای زکات و اقدام عملی به این امر مقدس برای مؤدّیان و دیگر افراد جامعه برکات و اثرات فراوانی دارد، بی توجهی به آن نیز همانند دیگر واجبات الهی موجب برخی اثرات سوء خواهد بود.
قطعا بسیاری از مشکلات مادّی که در زندگی تعداد بی شماری از مسلمانان وجود دارد ناشی از عدم توجه به توصیه های دینی است.
ترک زکات، علاوه بر عقابی که در دنیای واپسین بدان وعده داده شده موجب نزول بلای عمومی نیز می گردد؛ نظیر مرگ و میر احشام، قطع نزولات آسمانی، ازدیاد آفات کشاورزی، سیل، زمین لرزه، نزاعهای قومی و منطقه ای و...
امام باقر علیه السلام فرمود:
«وجَدنا فی کتاب رسول الله اذا منعوا الزّکاة منعت الارض برکتها من الزرع و الثّمار و المعادن کلّها.»
«در کتاب رسول خدا دیدم که هرگاه مردم از پرداخت زکات خودداری کنند، زمین برکات خود از زراعت و میوه ها و کانیها را دریغ می ورزد.»
امام رضا علیه السلام فرمود:
«اذا حُبِسَت الزّکاةُ ماتَتِ المَواشی.»
«در جامعه ای که زکات پرداخت نشود چارپایان دچار مرگ و میر می شوند.»
در بینش اسلامی، اعمال نیک و بد انسانها علاوه بر تأثیر در مسائل اجتماعی در مسائل طبیعی و آسمانی نیز مؤثر است. به یک معنا می توان گفت که عالَم، عالَم تعامل است؛ اگر بشریت به اداء حقوق و وظایف شرعی خویش پای بند باشد قطعا خدای متعال نیز برکات و نعمتهای خویش را بر بندگان افزون می سازد؛ و چنانچه انسانها مسیر انحراف و خیره سری را نسبت به معبود در پیش گیرند با قهر و غضب وی رو به رو خواهند شد؛ دلیل آن را نیز قرآن چنین گزارش کرده است:
«ذلک بانّ الله لم یک مغیّرا نعمةً انعمها علی قوم حتّی یغیّروا ما بانفسهم»
«این [کیفر] بدان سبب است که خداوند نعمتی را که بر قومی ارزانی داشته تغییر نمی دهد، مگر آنکه آنان آنچه را در دل دارند تغییر دهند.»
پیامبر بزرگوار اسلام فرمود:
«هنگامی که در جامعه عمل زشت زنا زیاد گردد مرگهای ناگهانی زیاد می شود و اگر فروشندگان کم فروشی نمایند خداوند به کمبودها و خشکسالی گرفتارشان خواهد کرد و هنگامی که مردم زکات نپردازند زمین هم برکاتش را از کشت و میوه ها و معادن باز می دارد.»
حضرت امام صادق علیه السلام فرمود:
«اذا قام القائم أخَذَ مانع الزکاة فَضَرَبَ عُنَقَة.»
«آنگاه که قائم ما [حضرت مهدی (عج)] ظهور کند کسی که زکات مالش را نداده باشد، گردن زند.»
