سوء استفاده جنسی از کودکان

"در مورد سوء استفاده ی جنسی از کودکان مطالبی شنیده ام که بسیار ناراحت شدم. خیلی دوست دارم اطلاعاتی به دست آورم که بیش تر مراقب کودکم باشم".
« نامه ای از یک مادر»
کودک آزاری جنسی پدیده ی شایعی است که بسیاری از موارد آن هرگز افشا نمی شود. شرایط زندگی به علّت وجود تلفن، اینترنت، فعّالیّت های فوق برنامه کودکان و شاغل بودن مادران، به صورتی شده که ارتباط کودکان با افراد مختلف بیشتر شده است و نظارت خانواده ها کمتر شده است و احتمال سوء استفاده ی جنسی از کودکان افزایش پیدا کرده است.
سوء استفاده ی جنسی عبارت است از تماس جنسی یک فرد بزرگ سال با یک کودک که با زور یا فریب دادن کودک اتفاق می افتد. میزان سوء استفاده ی جنسی از پسرها بیش از دخترها است (ولف (1) و بیرت (2) 1997). تحقیقات نشان می دهد که بین سنین 8 تا 11 سالگی سوء استفاده جنسی بیش تر است.
مهاجمین با ترساندن کودک، طبیعی جلوه دادن این رفتار و تهدید کردن، مانع افشاگری کودک می شوند. هم چنین کودکان به علت ترس از سرزنش و توبیخ و کتک خوردن و شرم و خجالت از این مسئله، در موارد زیادی این مشکل را پنهان می کنند. این پنهان کاری احتمال سوء استفاده ی جنسی مجدّد از آنها را افزایش می دهد. کودک آزاری جنسی را در تمام طبقات اجتماعی می توان دید و منحصر به طبقه ی اجتماعی یا اقتصادی خاصّی نیست.
آگاهی از پدیده ی کودک آزاری به والدین کمک می کند تا روش های صحیح پیش گیری از خطراتی که در این زمینه کودکشان را تهدید می کنند بدانند و بیش تر مراقب کودکان باشند تا آسیب های روحی جدّی به آنها وارد نشود.

بیش تر چه افرادی ممکن است کودک را مورد آزار جنسی قرار دهند؟

بعضی تحقیقات نشان می دهد که 60 درصد کودکان توسط کسانی آزار جنسی دیده اند که مورد اعتماد خانواده بوده اند و به مدّت طولانی با کودک بوده اند. این افراد اعتماد والدین را جلب می کنند و سعی می کنند بیش تر با کودک باشند. سوء استفاده کنندگان جنسی عمدتاً این افراد هستند:
- خویشاوندان
- دوستان
- همسایه ها
- مربیّان (فینکلهور (3) 1987).
- پرستاران

مهم ترین علایم موجود در رفتارهای کودکانی که مورد سوء استفاده ی جنسی قرار گرفته اند

کودکانی که مورد سوء استفاده ی جنسی قرار گرفته اند دارای بعضی از علایم هستند که می توان مهم ترین آنها را به این صورت نام برد.
- گوشه گیری از بزرگترها و پریشان به نظر آمدن
- بی اشتهایی و از دست دادن اشتها
- دیدن کابوس بدون توضیحی در این زمینه
- پیدا کردن پول یا هدیه در وسایل و کیف کودک
- بازگشت به رفتارهای سنین پایین تر مثل شب ادراری و مکیدن انگشت
- پرخاشگری
-ترس در 45 تا 83 درصد موارد آزار جنسی در 6 ماه اول دیده می شود. مثل ترس از افراد خاص یا مکان های جدید.

پیامدهای بلند مدّت آزار جنسی در کودکان

1- افسردگی
2- احساسات و رفتارهای خودکشی مدار (دال (4) و همکاران 1992).
3- کاهش عزّت نفس
4- اختلالات اضطرابی (واتکینز (5) و بنتویم (6) 1992).
5- احساس حقارت: تحقیقات نشان می دهد که 40 درصد کودکانی که آزار جنسی دیده اند، احساس حقارت می کنند.
6- احتمال افزایش آزاردیدگی مجدّد
7- رفتارهای جنسی: مثلاً پسرانی که مورد آزار جنسی قرار می گیرند در بزرگ سالی، پسران خردسال را مورد آزار جنسی قرار می دهند (فریدریش (7) و همکاران 1992 و ایندر بیتزو(8) و همکاران 1992).

توصیه هایی جهت پیش گیری از آزار جنسی کودکان

1- به کودکان آموزش دهید که هیچ کس حق ندارد قسمت های خصوصی بدنشان را دست بزند.
2- به کودکان بگویید بدون حضور پدر و مادر سوار ماشین هیچ کس حتّی آشنایان نشوند و با آنها به جایی نروند به جز این که والدین اجازه بدهند.
3-کودکان با هم سن و سالان خود دوست شوند و بازی کنند و به هیچ عنوان دوستان و هم بازی های کودکان از آنها بزرگتر نباشند.
4- کودکان را مدّت زیادی تنها با هم بازیشان نگذارید.
5- به کودکان آموزش دهید اگر تنها در خانه هستند در خانه را روی غریبه ها یا بعضی افراد باز نکنند.
6- اجازه ندهید کودکان در جاهای خلوت به تنهایی رفت و آمد کنند.
7- با کودکان رابطه ی عاطفی برقرار کنید و از آنها بخواهید هرگونه رفتار مشکوک در این زمینه را به شما اطلاع دهند.
8- اجازه ندهید کودکان به تنهایی خانه ی همسایه ها، هم کلاسی ها و آشنایان بروند. به جز این که والدین از آن محیط کاملاً احساس امنیّت کنند.
9- به کودکان آموزش دهید در مواقعی که کسی به زور بخواهد او را آزار دهد، فریاد بکشد و کمک بخواهد و والدین یا مربیّان را خبر کند.
حذف خاطره ی آزار جنسی از ذهن کودک امکان پذیر نیست و بهترین کار برای کودک کمک به سازگاری اوست. والدین در این زمینه می توانند از روان پزشکان کمک بگیرند.

پی نوشت ها :

1- Wolfe
2- Birt
3- Finkelhor
4- Doll
5- Watkins
6- Benotovim
7- Friedrich
8- Inderbitzeu

منبع مقاله :
احمدی دارانی، امیر؛ (1392)، چگونه با کودکان دبستانی رفتار کنیم؟ تهران: ورای دانش، چاپ اول