1- اوامر قرآنی که مسلمانان را تشویق به سیر و سیاحت در زمین می کند و معمولاً با عبارت “سیروا فی الارض فانظروا” آغاز میشود.
2- اشاره قرآن و برخی روایات به پدیدهها و اسرار مسائل جغرافیایی مانند:
مرج البحرین یلتقیان بینهما برزخ لایبقیان (الرحمن، 22و 21)
- حتی بلغ مجمعالبحرین (الکهف، 60)
- و الجبال اوتادا (النبأ، 7)
- وجعلنا فی الارض رواسی ان تمیدبهم (الانبیاء، 31)
- و جعلنا السماء سقفا محفوظا (الانبیاء، 32)
- ان السموات و الارض کانتا رتقا ففتقناهما (الانبیاء، 30)
- سبع سموات و من الارض مثلهن (الطلاق، 12)
- و تری الشمس اذا طلعت تزاور عن کهفهم ذات الیمین و اذا غربت تقرضهم ذات الشمال و هم فی فجوه منه (الکهف، 17)
3- اشاره قرآن به این مسائل همراه با تشویق به علم دوستی و کنجکاوی علمی سبب مسافرت مسلمانان به اقطار مختلف عالم برای کشف آن چه در قرآن و روایات آمده بود، شد. کنجکاوی علمی تا بدان حد پیش رفت که دولتهای اسلامی سرمایه و نیروهای خاصی را به این گونه سفرهای اکتشافی اختصاص دادند. سفر هیأت هایی به سرپرستی ”محمد بن موسی خوارزمی“ به بیزانس برای یافتن غار اصحاب کهف و ”سلام ترجمان“ به منطقه خزر برای پیدا کردن سد ذوالقرنین به دستور ”الواثق بالله“ در سالهای 222 تا 227 هجری نمونههایی از این تلاشها است.