خوشبختی چیست؟

ممکن است برای عده ای منظور از خوشبختی و سعادت، یک اتفاق خارجی در زندگی، یک نوع وضعیت خاص در خانه و زندگی با شرایط مطلوب کار و اوضاع خوب مالی و در نهایت وصال یار جانی و عشق دل انگیز روح نواز باشد؟ شاید همه ی این ها در کنار هم به اضافه ی مجموعه ای از شرایط و خواسته های دیگر، بسته به سلیقه و علاقه ی هر کسی همان غایت آمال و آرزوهای شما هم تلقی بشود، اما حیف و صد افسوس که هیچ یک از این ها هیچ ارتباط و ملازمه ای با خوشبختی واقعی ندارند. و به خاطر همین است که حتی آن هایی که همه ی این شرایط و امکانات را هم دارند نمی توانند احساس سعادت و خوشبختی را در اعماق قلب شان پیدا کنند، اگر چه سعی زیاد می نمایند که چنین وانمود کنند و نگاه های حسرت آلود دیگران را هم بی پاسخ نگذارند! اما واقعیت خوشبختی انسان چیست؟
از زمان های قدیم تاکنون بسیاری از متفکران ذهن خود را متوجه خوشبختی انسان کرده اند، ولی تا امروز هیچ کس نتوانسته حتی آن را به طور کامل تعریف کند، چه رسد به این که راهکار خوبی هم برای رسیدن به آن داشته باشد. هیچ تعریف رضایت بخش و وقانع کننده ای برای خوشبختی وجود ندارد. در واقع بیش تر امور با اهمیت زندگی را نمی توان به طور دقیق تعریف یا اندازه گیری کرد. به عنوان مثال آیا می توانیم عشق، دوستی و یا شایستگی را اندازه گیری یا تعریف کنیم؟
لغت نامه ی دهخدا برای خوشبختی سه معنای مختلف آورده است. اولین معنای آن کامیابی است. پیشرفت کردن و رسیدن به رفاه به ویژه از نظر اقتصادی. دومین معنا خرسندی است. شادابی، هنگامی که فرد به موفقیت رسیده و از مالی وضعیت خوبی داشته و کم و بیش به آرزوهایش رسیده باشد. سومین معنا سعادت است. قرار گرفتن در مرحله ی رضایت شخصی.
روان شناسان در تعریف خوشبختی می گویند: رضایت از وضعیت موجود یعنی احساس خوشبختی، یعنی مهم نیست شما خوشبخت باشید یا نه، مهم این است که احساس خوشبختی کنید و همین احساس است که خوشبختی را شکل می دهد.
خوشبختی همان تفسیری است که ما از رویدادها، حوادث و روابط مان در گذشته، حال و آینده ی زندگی در ذهن خود به تصویر می کشیم. پس در واقع حقیقت خوشبختی، چیزی جز تصویرسازی های ذهنی ما از جریان زندگی نیست.
به عبارت دیگر، هیچ قالب و شکل مشخص و از پیش تعیین شده ای را نمی توان به عنوان چهارچوب، قواعد و رمز و راز خوشبختی تعیین و تصویب کرد. پس خوشبختی همان بینش و نگرش آدم ها نسبت به دور و برشان است. و خوشبخت واقعی کسی است که قدرت تفسیر زیبا از وقایع و ارتباطات زندگی خود را داشته باشد.
اما پرسش مهم این خواهد بود که آیا می توانیم چنان قدرتی به دست آوریم که تصویرسازی های ذهنی مان را کنترل کنیم و در اختیار بگیریم؟ و مهم تر این که چگونه خواهیم توانست خوشبختی را در عالم ذهن خود به تصویر بکشیم تا در عالم واقع نیز «خوشبختی عینی» را به حقیقت وجود درآوریم؟
خوشبختی جنبه ی نسبی دارد و برای هر کس طبق نظر خودش معنا پیدا می کند. حال که در توان ما نیست تا دنیا را آن طور که دل مان می خواهد بسازیم، دست کم می توانیم آن را طوری که می خواهیم ببینیم. برای خوشبختی به دلایل فلسفی پیچیده نیازی نیست، می شود با دلایل خیلی ساده هم خوشبخت بود و این حس قشنگ را با دیگران تقسیم کرد.
برخی خوشبختی را آرامش معنا می کنند، حالا این که برای هر کس آرامش چه طور به دست می آید، فرق می کند. برخی با فرار و اجتناب از مشکلات سعی در ایجاد آرامش برای خود دارند، اما این کار ممکن است آرامشی موقتی را ایجاد نماید. در زندگی روزمره مشکلاتی وجود دارند که ما ناگزیر از مواجهه با آن ها هستیم. از این رو، آمادگی برخورد منطقی با آن ها ما را در موقعیت بهتری قرار می دهد و برای مان آرامش بیش تری ایجاد می کند. اگرچه دیدگاه های مختلفی در مورد خوشبختی وجود دارد ولی آنچه در همه ی فرهنگ ها مشترک است، جست و جو برای دستیابی به خوشبختی است.
منبع مقاله :
امیری، شاهرخ؛ (1387) خوشبختی- بدبختی انتخاب با توست! تهران: نشر قطره، چاپ اول.