سرویس بین‌الملل فردا؛ مهدی خلسه: رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، باز هم دولت آلمان را به حمایت از تروریسم متهم کرد. درباره شروع دور جدیدجنجال‌ها بین ترکیه و آلمان و دلایل این اختلاف نکات زیر قابل طرح است:
1 - دولت ترکیه در سالیان اخیر تمایل زیادی برای ورود کامل به جمع کشورهای عضو اتحادیه اروپا از خود نشان داده‌اند. از طرفی طی اتفاقات مهم دو سال اخیر از جمله خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، آلمان به رهبری آنجلا مرکل مهم‌ترین عضو تصمیم‌گیر در این اتحادیه به شمار می‌رود و در عین حال آن‌ها همیشه ترکیه را به سمت ناامیدی برای ورود به اتحادیه اروپا کشانده‌اند.
2 - دستگیری‌ها و بازداشت گسترده متهمان کودتای نافرجام ترکیه بهانه خوبی برای روند منصرف کردن ترک‌ها برای ورود به اتحادیه اروپاست. چندی پیش زیگمار گابریل وزیر امور خارجه آلمان در اظهاراتی مدعی شد که این سطح از بازداشت فعالان سیاسی نشان می‌دهد که ترکیه هنوز در سطح استانداردهای آزادی سیاسی و قانونی کشورهای عضو اتحادیه اروپا قرار ندارد. علاوه بر این، در روزهای قبل از برگزاری رفراندوم اصلاح قانون اساسی ترکیه، مسئولین دولت آلمان و به تبع آن‌ها مسئولین هلند، اجازه سخنرانی به وزیر خارجه ترکیه و برخی دیگر از مسئولین دولت ترکیه را برای اتباع ترک، که در آلمان و هلند زندگی می‌کردند، ندادند.
3 - روابط بین ترکیه و آلمان از زمانی که مرکل سخنانی را درباره عدم تعهد ترکیه به دموکراسی و حکومت قانون مطرح کرد و از طرف دیگر اردوغان اعلام کرد که شاید دوران حضور نازی‌ها در آلمان به طور کلی پشت سر نگذاشته شده باشد، رو به سمت اختلافات شدیدتری رفت. اختلاف اخیر بین دو کشور به مساله بازگرداندن تعدادی از سربازان و شهروندان ترکیه‌ای در آلمان نیز مربوط می‌شود. اردوغان این دسته از افراد را متهم به شرکت در کودتای نافرجام ترکیه در سال گذشته می‌داند، ولی دولت آلمان هنوز از استرداد آن‌ها به خاک ترکیه سر باز می‌زند.
4 - اردوغان در سخنرانی دیروز خود در استان ریزه، در کنار آب‌های دریای سیاه اعلام کرد که تاکنون بیش از 4500 پرونده تروریستی را به آنجلا مرکل تحویل داده است، ولی تاکنون درباره هیچ یک از آن‌ها از طرف دولت آلمان پاسخی داده نشده است.
5 - از یک سال گذشته تاکنون، اردوغان به کمک تمام نیروهای امنیتی و پلیسی خود اقدام به بازداشت گسترده تمام عوامل کودتا، البته از نگاه دولت فعلی ترکیه، به خصوص طرفداران فتح‌الله گولن نموده است. همین ماه گذشته بود که اردوغان گروهی از فعالان سیاسی در ترکیه، از جمله رئیس سازمان عفو بین‌الملل ترکیه به همراه یک کارمند آلمانی را بازداشت کرد. این اقدام اردوغان را برخی از رسانه‌های اروپایی به معنای سرکوب شدید آزادی‌های سیاسی در جامعه مدنی معرفی کردند. دولت ترکیه در یک سال گذشته اغلب فعالیت‌های مدنی در ترکیه به خصوص در مجامع دولتی و همینطور دانشگاه‌ها را محدود کرده است.
6 - مساله اختلافی بعدی بین این دو کشور مربوط به حمایت آلمان‌ها از کردهای جنوب ترکیه در جنگ‌های داخلی سوریه و نیز برخی اقدامات شورشی آن‌ها علیه دولت ترکیه است. آلمان چندی قبل اعلام کرد که برخی از نیروهای غیر نظامی که قصد حضور در سوریه را دارند به گروه‌های کرد متعلق می‌کند. جنجال کردهای شمال سوریه (جنوب ترکیه) از موارد مهم درگیری اردوغان با دولت باراک اوباما و بعد از او با آنجلا مرکل است. درباره این موضوع گزارش زیر را بخوانید:
7 - اختلافات بین ترکیه و آلمان منجر به خروج سربازان آلمانی از پایگاه هوایی اینجرلیک در ترکیه به بهانه مخالفت ترک‌ها با سفر نمایندگان پارلمان آلمان، برای بازدید از سربازان آلمانی هم شده است. البته به رغم خروج 260 سرباز از اینجرلیک، همچنان بخشی از اعضای ارتش آلمان که تحت فرماندهی ناتو هستند، در شهر قونیه ترکیه باقی خواهند ماند. هواپیماهای آواکس ناتو در پایگاه قونیه مستقر هستند و جالب اینکه 30 درصد خدمه این هواپیما‌ها از سوی دولت آلمان حمایت می‌شوند.
8 - به رغم تمام این اختلافات، اما برخی کارشناسان هنوز معتقدند که اردوغان با وجود سخنرانی‌های تند و تیز علیه دولت آلمان و مقایسه مرکل با نازی‌ها، یقیناً به تلاش دیپلماتیک برای قطع نشدن رابطه سیاسی با آلمان اقدام خواهد کرد. دلیل این موضوع این است که مهم‌ترین شریک اقتصادی ترکیه، آلمانی‌ها هستند. روحیه عمل‌گرایانه ارودغان بی‌شک اجازه نخواهد داد تا وی اهمیت دولت آلمان را برای ادامه حیات اقتاصدی ترکیه از یاد ببرد.
