بسیاری از افراد در هنگام سخنرانی های عمومی و مواجهه با جمعیت زیاد، دچار نوعی اضطراب شده و تمرکز خود را از دست می دهند. در چنین شرایطی ضربان قلب فرد مورد اشاره افزایش یافته و حتی ممکن است دیگر قادر به ادامه سخنرانی خود نباشد.
مسئله مذکور صرفاً در قبال مخاطبان زیاد صادق نبوده و حتی ممکن است ارائه یک مبحث در مقابل تعداد محدودی از افراد (مثلاً در کلاس های دانشگاهی) نیز برای برخی دشوار باشد.
اما سخنرانان ماهر و موفق که با اعتماد به نفس بالا برای هزاران نفر سخنرانی می کنند چه روش هایی را مورد استفاده قرار می دهند؟ در ادامه به 12 راهکار که از سوی روانشناسان برای غلبه بر اضطراب حین سخنرانی پیشنهاد شده، اشاره می کنیم:
شنوندگان را مخاطب قرار دهید
به گفته «بِوِرلی فلکسینگتون» استاد روانشناسی دانشگاه سافولک در بوستون، هرچه طی سخنرانی بیشتر روی شنوندگان تأکید کرده و آنها را مخاطب قرار دهید، ویژگی های ظاهری، صدا، نحوه ارائه و... شما کمتر مورد توجه قرار می گیرد.
به زبان بدن خود توجه کنید
بهتر است هنگام سخنرانی کاملاً صاف بایستید، سر خود را بالا نگه دارید و نفس های عمیق بکشید؛ رعایت این نکات باعث می شود حس رهبری و اعتماد به نفس خود را به شنوندگان القا کنید.
شنوندگان را با اسلایدهای زیاد سردرگم نکنید
طی پژوهشی در سال 2010 مشخص شد که در هنگام سخنرانی، امواج مغزی سخنران و شنونده با هم هماهنگ شده و فرآیند درک مطلب را تقویت می کند. در چنین شرایطی نمایش پی در پی اسلایدها تمرکز شنوندگان را بر هم زده و در فرآیند انتقال مطلب اخلال ایجاد می کند.
با ترس خود روی کاغذ رو به رو شوید
یکی از راهکارهای معروف برای غلبه بر ترس، رو به رو شدن با آن است. روانشناسان پیشنهاد می کنند که پیش از هر سخنرانی، بدترین اتفاقات احتمالی را یادداشت کرده و به آنها فکر کنید؛ آیا واقعاً همان قدر که تصور می کردید ترسناک هستند؟
از شما برای سخنرانی «دعوت» شده است
روانشناسان به سخنرانان مضطرب یادآور می شوند که دلیل سخنرانی، نمایش غرور یا تکبر نیست؛ بلکه دیگران برای آگاهی از نظرات یا کسب دانش، از شما خواسته اند سخنرانی کنید.
به صدای درون خود توجه کنید
همه ما یک مکالمه ذهنی با خود داریم؛ روانشناسان پیشنهاد می کنند به این صدای درونی و ذهنی توجه کرده، و با گفته های منفی آن (مانند: مضطرب به نظر می رسی) که موجب افزایش فشار روانی می شوند، مقابله کنیم.
دیدگاه مثبت داشته باشید
«سیان بیلوک» استاد روانشناسی کالج بارنارد در نیویورک می گوید: «به چیزی که می خواهید بگویید فکر کنید، نه چیزی که نمی خواهید بگویید؛ زیرا وقتی به انجام ندادن کاری فکر کنید، احتمال انجام دادن آن افزایش خواهد یافت.»
مفهوم استرس را برای خود تغییر دهید
از استرس به عنوان عکس العملی برای بهبود عملکرد خود استفاده کنید. پروفسور «کلی مک گونیگال» از دانشگاه استنفورد در این رابطه می گوید: «اگر طرز تفکر خود را نسبت به استرس تغییر دهید، نحوه واکنش بدن خود را نیز تغییر خواهید داد.»
زمان سخنرانی را مدیریت کنید
بر اساس پژوهش های موجود اکثر افراد حتی در بهترین سخنرانی ها نیز پس از 10 الی 20 دقیقه تمرکز خود را نسبت به سخنران از دست می دهند؛ حتی اگر مطالب زیادی برای ارائه دارید، با در نظر گرفتن وقت های استراحت توجه شنوندگان را نسبت به خود حفظ کنید.
خودتان باشید
نیاز نیست برای ارائه مطالب و سخنرانی از دیگران تقلید کنید؛ بهترین روش برای موفقیت در سخنرانی ها، شکل دهی استایل و کاراکتر ویژه خود با تمرین و تکرار، و عدم تقلید از دیگران است.
برای خود کلمه یا تصویر الگو انتخاب کنید
اگر در حین سخنرانی تمرکز خود را از دست دادید، به یک کلمه یا تصویر از هدف اصلی خود فکر کنید. مثلاً یک سخنران مشهور و موفق را در حال لبخند زدن و ارائه مطالب تصور کنید؛ این کار باعث می شود به صورت ناخودآگاه ویژگی های مذکور را بروز داده و تمرکز خود را بازیابی کنید.
اشتباهات خود را بپوشانید
اگر خودتان به اشتباهات کوچک در حین سخنرانی توجه نکنید، شنوندگان نیز به آنها توجهی نخواهند کرد. استفاده از عباراتی مانند «بگذارید طور دیگری توضیح بدهم» نشان دهنده اعتماد به نفس سخنران بوده، و به شما کمک می کند شنوندگان را با خود همراه کنید.
