گرم شدن زمین و افزایش دما، گرمازدگی را به متداولی سرماخوردگی ساخته است. اما گرمازدگی، بر خلاف سرماخوردگی، میتواند عواقب بسیار جدی به بار آورده و در نتیجه، نیاز به درمان فوری دارد. ادامهی مطلب را خوانده تا بیشتر از درمان گرمازدگی اطلاع یابید...
گرمازدگی، هنگامی رخ میدهد که دمای بدن بیشتر از سطح عادی یعنی بیشتر از 3ر101 تا 2ر102 درجهی فارنهایت یا 5ر38 تا 39 درجهی سانیتگراد در مقابل 6ر98 درجهی فارنهایت یا 37 درجهی سانتیگراد که دمای ایدهآل بدن به حساب میآید، برسد. این امر میتواند به دلایل متعددی رخ دهد. نخستین و مهمترین دلیل، قرار گرفتن در شرایط بسیار گرم، مانند نور مستقیم خورشید برای مدت زمان بسیار طولانی است. دلیل دوم از دست دادن آب بدن، به عبارت دیگر از دست دادن مایعات بدن که منجر به از دست رفتن مواد مغذی مورد نیاز بدن میشود. موارد خفیف خود میتواند در خانه درمان شود. اجازه دهید پیش از پرداختن به روشهای درمانی گرمازدگی، نگاهی به علائم آن بیاندازیم.
علائم
گرمازدگی ممکن تمام یا چند مورد از علائمی مانند سردرد، سرگیجه، داشتن مشکل در تنفس، خستگی بدن، تهوع و استفراغ، درد عضلانی و خشکی پوست را ایجاد نماید. برخی بیماران نیز ممکن است با علائم عصبی خاصی، مانند توهم و تشنج روبرو شوند. فردی که دچار گرمازدگی شده است، معمولا از حال میرود. این بیمار فشار خون پایین، دمای بالای بدن و میزان ضربان قلب افزاش یافته را خواهد داشت. درجه حرارت بسیار بالا میتواند به اندامهای بدن آسیب برساند. فشار خون پایین ناشی از کم شدن آب بدن، میتواند به نارسایی گردش خون منجر شود. بنابراین، بایستی به درستی و به موقع درمان شود، در غیر این صورت ثابت شده است که خطر جانی به همراه دارد.
درمان
درمان بایستی به طریقی انجام شود که شرایط ذیل را ایجاد نماید:
• بیمار را خنک کند
• بیمار را هیدراته و یا آب بدن او را تأمین سازد
• جریان عادی خون به وضع اولیه خود بازگردد
• درجه حرارت طبیعی بدن به حال اولیه بازگردد
فردی که علائم خفیفی از خود نشان میدهد را میتوان در خانه تحت درمان قرار داد. اما چنانچه فرد از حال برود و یا علائم شدیدتر شوند، توصیه میشود به پزشک رسانده شود. در هر صورت، روش گام به گامی که در ادامه آمده است، بایستی به منظور درمان، اتخاذ شود.
مرحله 1: فراهم ساختن یک محیط راحت
فرد را از نور خورشید دور ساخته و به محیط خنک و سرپوشیده ببرید. از او بخواهید روی تختی راحت دراز بکشد. لباسهایش را در آورده و یا حداقل ببینید که لباسها تنگ نباشند. سعی کنید تا حد امکان اسباب راحتی او را فراهم سازید.
مرحله 2: پایین آوردن دمای بدن
این کار را میتوان با حمام کردن فرد با آب سرد انجام داد. چنانچه بیهوش باشد، بر روی صورت و بدنش آب ریخته و به طرف صورتش پنکه قرار دهید. اگر مورد شدیدی از گرمازدگی باشد و او را به بیمارستان رسانده باشید، حتی پزشک از تکنیکهای خنک کنندگی خاصی جهت بازگرداندن دمای طبیعی بدن استفاده خواهد کرد. به عنوان مثال، او ممکن است از روش تبخیر استفاده کند، که در آن بستههای یخ در سراسر بدن بیمار به خصوص در زیر بغل و کشالهی ران قرار داده میشود. آب به منظور مرطوب نگاه داشتن بدن مورد استفاده قرار میگیرد و پنکه به تمام بدن میزند.
مرحله 3: تأمین مایعات بدن
به شخص آب داده تا بنوشد. در صورت امکان، به او نوشیدنیهای خنکی مانند نوشیدنیهای ورزشی یا آب میوه داده تا مواد مغذی از دست رفته جبران شود. به یاد داشته باشید به او چای، قهوه و یا نوشابه ندهید، به این دلیل که کافئین میتواند وضعیت را تشدید سازد. در موارد شدید، پزشک از درمان داخل وریدی و یا IV درمانی استفاده کرده تا مایعات بدن بیمار را تأمین سازد، به این دلیل که بیمار ممکن است در شرایطی نباشد که از طریق دهان مایعات مورد نیاز را دریافت نماید. درمان داخل وریدی سریعترین راه جهت تأمین مایعات بدن به حساب میآید، و جهت تزریق به طور مستقیم به ورید بیمار بکار رفته و در نتیجه، موجب غلبه بر کم آبی میشود.
مرحلهی 4: توجه و مراقبت در مرحلهی نقاهت
مراقبت از بیمار پس از بهبود او، دارای اهمیتی یکسان با درمان گرمازدگی است. هنگامی که بیمار بهبود یافت، بایستی به مدت چند روز از رفتن به زیر نور خورشید خودداری کند. همچنین بایستی از تمام فعالیتهایی که موجب فشار جسمانی میشوند، اجتناب نماید. باید از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کرده و هر روز 8 تا 10 لیوان آب بنوشد. رژیم غذایی او نیز بایستی به گونهای باشد که ویتامینها، مواد معدنی و پروتئینهای از دست رفته به دلیل گرمازدگی را تأمین سازد. بنابراین توصیه میشود که بیمار مقدار زیادی میوه و سبزیجات مصرف کند.
هر کسی ممکن است چنانچه در معرض شرایط محیطی بسیار داغ قرار گیرد، دچار گرمازدگی شود. حتی افراد سالمی مانند کسانی که به ورزش میپردازند و یا ورزشکاران کاملاً نسبت به این وضعیت آسیب پذیر میباشند، بنابراین داشتن آگاهی نسبت به روشهای درمانی همواره مفید است. با این حال چنانچه علائم بدتر شدند، بایستی بلافاصله با پزشک تماس گرفته شود. تنها یک پزشک است که میتواند به درستی بر دمای بدن نظارت کرده و مراقب باشد که از حد مجاز خود خارج نشده باشد.