پزشکانی که نقدپذیر نیستند

«در ٤٠ سال گذشته بر اساس تمام نظرسنجی‌های گروه‌های مرجع همیشه جامعه پزشکی جزء دو تا سه گروه نخست مورد اعتماد مردم بوده است.: در ٢٠ سال گذشته تاکنون اعتماد جامعه به گروه‌های مختلف رو به کاهش بوده ولی با وجود این رتبه ما نسبت به بقیه بالاست البته باید فکری در این زمینه اندیشیده شود که تفاهم دوطرفه از جمله برنامه‌هایی است که در این راستا قابل‌اجراست».این‌ جملات بخشی از سخنان ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت در نخستین جلسه شورای عالی هفتمین دوره فعالیت سازمان نظام پزشکی است.

به گزارش ، روزنامه شرق در ادامه می نویسد: مسئله‌ای که اعترافی پنهان نسبت به کاهش اعتماد مردم به گروه‌های مرجع که پزشکی نیز جزء آن است، دارد. شاید جرقه‌های عدم اعتماد به جامعه پزشکی از زمان فوت عباس کیارستمی و پرونده پرحاشیه او شروع شد. همان زمان که فرزندان مرحوم کیارستمی کلاف سردرگم خطای پزشکی را از دست ندادند و درباره‌اش صحبت کردند. اتفاقی که مثل آتش زیر خاکستر بود و باعث شد مردم درباره تمام مشکلاتشان با جامعه پزشکی حرف بزنند. آنها گفتند پزشکان در بیمارستان‌ها در شأن خود نمی‌بینند که درباره بیماری مراجع با او حرف بزنند و با جواب‌های سربالا خانواده نگران بیمار را از سر باز می‌کنند.

البته این تمام ماجرا نیست، مسئله گرونگه‌داشتن جنازه‌های بیماران به علت عدم تسویه‌حساب بیمارستان، رهاکردن بیماران کارتن‌خواب در بیابان، عدم پذیرش بیماران بدون پول تنها بخشی از اتفاقاتی است که اعتماد مردم را نسبت به جامعه پزشکی کم می‌کند. علی تاجرنیا دندان‌پزشک در گفت‌وگو با «شرق» درباره این عدم اعتماد می‌گوید: «من درباره این مسئله جدا از حب و بغض حرفه‌ای تحقیقاتی را توسط یک مؤسسه معتبر به عنوان مدرک می‌آورم که بهمن ماه گذشته انجام شد و نشان می‌داد جامعه پزشکی همچنان جزء سه گروه اول گروه‌های مرجع افکار عمومی است و از این جهت نسبت به چند سال گذشته این جایگاه به نظر می‌رسد نزولی نداشته است. اما من تفکیکی بین فضای رسانه‌ای و فضای حوزه واقعی قائل می‌شوم. احساس می‌کنم با توجه به مجموعه اتفاقاتی که در سال‌های گذشته در حوزه پزشکی افتاده و نوع رویکردی که هم صداوسیما و رسانه‌های عمومی داشتند و هم وزارت بهداشت داشت و هم از جهت عملکرد ضعیف برخی از همکارانم، ذهن جامعه نسبت به اعضای جامعه پزشکی مسئله‌دار شده است. البته معتقدم این نگاه خیلی کمتر از آن چیزی است که در رسانه‌ها وجود دارد ولی به هر ترتیب این مسئله یک واقعیت است».

وی افزود: «به نظر من اگر بخواهیم این موضوع را ارزیابی کنیم، مجموعه عواملی را باید در این رابطه دخیل بدانیم. یک علت این اتفاق به نظر بنده علت سیاسی است و اینکه جامعه پزشکی به عنوان قشری که عمدتا طبقه متوسط جامعه را نمایندگی می‌کنند و جزء گروه‌های مرجع هستند، نگاه کلی‌شان در حوزه سیاسی نگاهی مدرن و نزدیک به تحول‌خواهی است و احساس می‌شود بخشی در مجموعه‌هایی مثل صداوسیما این نگاه را برنمی‌تابند و سعی می‌کنند این جهت را تضعیف کنند. بحث بعدی صحبت‌ها و سخنانی است که از زبان اعضای جامعه پزشکی گفته می‌شود. مثلا صحبتی که وزیر بهداشت یا نمایندگان مجلس نسبت به شرایط حقوقی و رفاهی پزشکان می‌کنند که همه واقعیت نیست، بحث بعدی عملکرد جامعه پزشکی است؛ یعنی ماجرا به درون جامعه پزشکی و ایراد داخل آن بازمی‌گردد، یعنی بحث روابط صحیح بین پزشک و بیمار که بعضا شاهد هستیم از طرف همکاران دچار خدشه می‌شود یا مواردی که به ارتباطات متقابل بیمار و پزشک بازمی‌گردد. به هرحال ارتباط متقابل بین بیمار و پزشکانی که با عدم رعایت نوبت و وقت و مدنظر قراردادن شرایط بیمار این مسائل و ذهنیت منفی را ایجاد می‌کنند».

این دندان‌پزشک افزود: «از طرفی عملکرد ضعیفی که در برخی از حوزه‌ها شاهد آن هستیم و متأسفانه وقتی برای برخی از چهره‌های شاخص اتفاق می‌افتد، جنجال بیشتری ایجاد می‌کند مثل جریان پرونده مرحوم کیارستمی و مسائلی شبیه به این هم در این حوزه دخیل است. مسئله دیگر به نظر من که باید درون جامعه پزشکی به آن توجه شود، این است که باید جامعه پزشکی نسبت به رفتار و کارهای خود انتقادپذیری بیشتری داشته باشد. ما همان‌طور که فضای نقد و طنز نقادانه را از همه اقشار می‌پذیریم، باید پذیرش آن را در حوزه جامعه پزشکی نیز داشته باشیم. منتها واقعیت این است که کار پزشکی پراسترس و طرف مقابل انسان است با همه پیچیدگی‌هایش و همین امر باعث می‌شود کار پزشکی دشوار باشد. متأسفانه با وجود اینکه تعداد معدودی از اعضای جامعه پزشکی کسانی هستند که درآمد بالا دارند اما بخش عمده‌ای خصوصا پزشکان فعال در شهرستان‌ها متأسفانه در سالیان گذشته نه‌تنها مطابق با تورم افزایش تعرفه نداشتند بلکه آنها سوبسید فعالیت خود را هم می‌دهند، حالا کسی که تحت این استرس‌های بیرونی قرار می‌گیرد و هر روز اتفاقی را می‌بیند، باعث می‌شود رفتارهایش از قاعده منطقی پیروی نکند و برخی اشتباهاتش مزید بر علت می‌شود که مردم احساس کنند جامعه پزشکی قصور دارند و در عین حال، حاضر به پذیرش‌آن نیستند، درحالی‌که اگر ما سری به دادسراها بزنیم، می‌بینیم با خیلی از اعضای جامعه پزشکی متناسب با تخلفشان برخورد شده است».

ایرج حریرچی همچنین در گفت‌وگو با «شرق» در رابطه با خبر منتشرشده با این تیتر در رسانه‌ها که اعتماد به جامعه پزشکی کم شده، ضمن تکذیب مصاحبه با هیچ رسانه‌ای افزود: «اصل مطلب این است که در تمام نظرسنجی‌هایی که در سه دهه گذشته راجع به گروه‌های مرجع وجود داشته، جامعه پزشکی جزء دو گروه یا سه گروه اول از نظر اعتماد مردم بوده است. شما کافی است به سایر مشاغل و حرفه‌ها توجه کنید. ولی متأسفانه نکته‌ای وجود دارد که اعتماد عمومی جامعه به تمام گروه‌های مرجع خصوصا در دو دهه اخیر کاهش جزئی داشته است. این مسئله نیز علل مختلفی دارد که باید در یک فضای آکادمیک مورد بررسی قرار گیرد».در هر صورت این کاهش اعتماد غیرقابل‌کتمان است، اما چقدر فرصت برای حل این کاهش حتی جزئی وجود دارد؟ چقدر زمان می‌برد که پزشکان نیز اجازه ساخت سریال طنز درباره حرفه‌شان را بدهند، اشتباهاتشان را بپذیرند و قبول کنند که برای مذاکره با خانواده یک بیمار باید پشت یک میز بنشینند و او را بفهمند؟
سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به اینکه جامعه پزشکی براساس تمام نظرسنجی‌های گروه‌های مرجع جزء دو تا سه گروه نخست مورد اعتماد مردم است، گفت: ولی به طور کلی اعتماد جامعه نسبت به گروه‌های مختلف از جمله جامعه پزشکی رو به کاهش بوده است.

ایرج حریرچی در گفت‌وگو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری فارس، در نخستین جلسه شورای عالی هفتمین دوره فعالیت سازمان نظام پزشکی، اظهار کرد: در ٤٠ سال گذشته بر اساس تمام نظرسنجی‌های گروه‌های مرجع همیشه جامعه پزشکی جزء دو تا سه گروه نخست مورد اعتماد مردم بوده است. وی افزود: در ٢٠ سال گذشته تاکنون اعتماد جامعه به گروه‌های مختلف رو به کاهش بوده ولی با وجود این رتبه ما نسبت به بقیه بالاست البته باید فکری در این زمینه اندیشیده شود که تفاهم دوطرفه از جمله برنامه‌هایی است که در این راستا قابل‌اجرا است.
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: هیچ زمانی بهتر از اکنون هماهنگی عظیم در حوزه پزشکی حاصل نشده بود و اکنون افرادی قوی در ترکیب شورای عالی حضور دارند.