علم غیب مثل همه چیزهای دیگر مختص خداست و غیر خدا هیچکس هیچ چیز و از جمله علم غیب ندارد. غیر خدا هر که و هر چه باشد [از جمله معصومان]، به ذات خود جز فقر محض نیست و از خود هیچ ندارد و هر چه دارد عطای خداست.

عطای خدا هم یا عمومی است مثل حیات و ...یا اختصاصی است مثل نبوت و امامت.

اگر انسان ها به حوزه هایی علم و آگاهی دارند و با چشم و گوش و دیگر حواس به زوایایی از جهان آگاهی می یابند، این عطای عمومی خداست و اما علم به زوایای پنهان از حواس و علم به جهان های برتر از حواس که "علم غیب" نامیده می شود، اختصاص به خدا دارد و غیر خدا را به این حوزه راهی نیست مگر این که خدا آگاهی دهد و مشرف گرداند:

قُلْ لا یَعْلَمُ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ الْغَیْبَ إِلاَّ اللَّه‏(1)

بگو: هیچ کس در آسمانها و زمین غیب نمى‏داند مگر اللَّه‏.

وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَیْبِ لا یَعْلَمُها إِلاَّ هُو(2)

کلیدهاى غیب نزد اوست. جز او کسى را از غیب آگاهى نیست.

ما کُنْتَ تَعْلَمُها أَنْتَ وَ لا قَوْمُکَ مِنْ قَبْلِ هذا(3)

پیش از این نه تو آنها را مى‏دانستى و نه قوم تو.

إِنَّمَا الْغَیْبُ لِلَّه‏(4)

بگو: هیچ کس در آسمانها و زمین غیب نمى‏داند مگر اللَّه‏.

و از زبان پیامبران به صراحت اعلام می کند که ما غیب نمی دانیم و از پنهان آگاه نیستیم:

وَ لَوْ کُنْتُ أَعْلَمُ الْغَیْبَ لاَسْتَکْثَرْتُ مِنَ الْخَیْرِ وَ ما مَسَّنِیَ السُّوءُ(5)

اگر علم غیب مى‏دانستم بر خیر خود بسى مى‏افزودم و هیچ شرى به من نمى‏رسید.

وَ لا أَقُولُ لَکُمْ عِنْدی خَزائِنُ اللَّهِ وَ لا أَعْلَمُ الْغَیْبَ(6)

به شما نمى‏گویم که خزاین خدا در نزد من است. و علم غیب هم نمى‏دانم‏.

ولی خداوند که "فعال ما یشاء" هست و اختیار مطلق دارد، می تواند هر کس را که بخواهد بر همه غیب یا بر بعض از غیب آگاه سازد و کسی هم نمی تواند بر خدا حکم کرده و او را از این عطا منع گرداند. خداوند اعلام کرده که پیامبران و برگزیدگانش را بر غیب (به صورت مطلق یا محدود) آگاه می کند:

وَ ما کانَ اللَّهُ لِیُطْلِعَکُمْ عَلَى الْغَیْبِ وَ لکِنَّ اللَّهَ یَجْتَبی‏ مِنْ رُسُلِهِ مَنْ یَشاءُ(7)

و خدا بر آن نیست که شما را از غیب بیاگاهاند، ولى برخى از پیامبرانش را که خود بخواهد برمى‏گزیند.

عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلى‏ غَیْبِهِ أَحَداً  إِلاَّ مَنِ ارْتَضى‏ مِنْ رَسُول‏(8)

او داناى غیب است و غیب خود را بر هیچ کس آشکار نمى‏سازد، مگر بر آن پیامبرى که از او خشنود باشد.

بنا بر این آیات، خدا به برگزیدگان و رسولان خود علم غیب می دهد و بنا بر روایات، امامان جانشینان رسول خدا هستند و همه شؤون رسول خدا جز وحی و نبوت را دارند و طبیعی است که خدا وقتی بخواهد کسی را خلیفه و مظهر خود گرداند و واسطه هدایت و فیض خود قرار دهد، به او علم غیب و تسلط بر زمان و مکان و زبان ها و...را خواهد داد و او به اراده خدا فراتر از زمان و مکان و دیگر محدودیت ها خواهد بود و همه اینها به اذن و اراده خداست.

 پی نوشت ها:

1. نمل(27) آیه 65.

2. انعام(6) آیه 59.

3.هود(11) آیه 49.

4. یونس(10) آیه 20.

5. اعراف(7) آیه 188.

6. هود(11) آیه 31.

7. آل عمران(3) آیه 179.

8. جن(72) آیه 26-27.