وقتی با دوستان و همکارانتان به رستوران می‌روید متوجه می‌شوید که یکی از آنها به تازگی رژیم گیاهخواری گرفته است و به هیچ وجه حاضر نیست لب به گوشت و فراورده‌های آن بزند. ممکن است از خود سوال کنید که گیاهخواری چیست؟ فواید و مضرات گیاهخواری چه هستند و اصلا چرا عده‌ای به گیاهخواری روی می‌آورند؟ روزچین جواب همه‌ی این سوالات را برای شما در این مقاله آماده کرده است.
گیاهخواری چیست؟
گیاهخواری پدیده‌ی جدیدی نیست و به معنای یک رژیم غذایی ویژه است که بر اساس پرهیز از خوردن گوشت جانوران است. این ممکن است شامل پرهیز از غذاهایی مانند شیر، فراورده‌های لبنی، تخم‌مرغ و عسل که منشا جانوری دارند هم بشود.
انواع گیاهخواری
جهت‌گیری گیاه‌خواران در برابر حیوانات دامی و فراورده‌های دامی متفاوت است.
چندین نوع گیاهخواری وجود دارد که بسته به نوع آن، جهت‌گیری گیاه‌خواران در برابر حیوانات دامی و فراورده‌های دامی متفاوت است.
- بعضی از گیاه‌خواران در کنار نخوردن یا کمتر خوردن فراورده‌های جانوری، با آزار و کشتار آنها هم مخالفند.
- برخی از گیاه‌خواران از پوشیدن لباس‌هایی مانند چرم، ابریشم و خز که از کشتن جانوران به دست آمده نیز پرهیز می‌کنند.
- نوعی دیگر از گیاهخواری، گیاهخواری کامل است که وگانیسم () نامیده می‌شود که به طور خلاصه به آن وگان هم می‌گویند. در این نوع گیاهخواری از همه فراورده‌های جانوری، چه از کشتن جانوران به دست آمده باشند و چه با بهره‌گیری از آنها (مانند لبنیات، تخم مرغ، عسل و…) پرهیز می‌شود.
با اینکه رژیم گیاهخواری شیوه‌های متفاوتی دارد. اما وجه مشترک تمام این شیوه‌ها پرهیز از خوردن گوشت جانور خون‌گرم است. حال بیایید به فواید و مضرات گیاهخواری بپردازیم.
✅ فواید گیاهخواری
- استفاده نکردن از فراورده‌های حیوانی باعث کاهش سطح کلسترول خون گیاه‌خواران می‌شود. همین عامل موجب جلوگیری از بیماری‌هایی همچون فشار خون، انسداد عروق و سکته قلبی شود. پژوهش‌ها نشان می‌دهد کاهش 30 درصدی میزان کالری مصرفی در طول روز می‌تواند خطر ابتلا به سرطان و حملات قلبی را نزدیک به 50 درصد کاهش داده و طول عمر انسان‌ها را یک‌سوم افزایش دهد.
- کمبود چربی در رژیم گیاهخواری باعث جلوگیری از چاقی و همچنین پیامدهای ناشی از آن از جمله سرطان پروستات می‌شود.
- بالا بودن میزان فیبر غذایی از یبوست و بروز سرطان روده بزرگ جلوگیری می‌کند.
- طبق بررسی‌های انجام گرفته، کاهش مصرف مواد پروتئینی مانند گوشت می‌تواند روند پیر شدن را در انسان کاهش داده و امید به زندگی را نیز به طور قابل توجهی افزایش دهد.
❌ مضرات گیاهخواری
- به علت مصرف نکردن محصولات حیوانی، مخصوصا در گیاه‌خوارانی که از هیچ کدام از فراورده حیوانی استفاده نمی‌کنند، احتمال کمبود ویتامین‌های B12 ،D، آهن، روی، کلسیم و آمینو اسیدهای ضروری افزایش پیدا می‌کند.
- بررسی‌ها نشان می‌دهد مضرات گیاهخواری روی نسل‌های بعد هم اثر می‌گذارد. استفاده از عادت‌های طولانی مدت گیاهخواری در چند نسل موجب جهش ژنتیکی می‌شود. جهش ژنتیکی سبب تولید اسیدهای چرب اشباع نشده می‌شود که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان و بیماری‌های عفونی را افزایش دهد. جهش ژنی همچنین مانع از تولید اسید چرب امگا 3 می‌شود که از قلب حفاظت می‌کنند.
- گیاه خواران 40 درصد بیشتر از گوشت خواران در معرض ابتلا به سرطان روده قرار دارند.
- یکی از مضرات گیاهخواری کمبود مواد مفید و لازم در بدن است. بدن عناصر کلیدی را مثل روی، ویتامین A و ویتامین C که منبع اصلی آنها مواد غذایی حیوانی هستند، دریافت نمی‌کند.
نظر یک متخصص تغذیه درباره‌ی گیاهخواری
ترکیبات مختلف و لازم برای بدن را نمی‌توانیم از یک گروه غذایی به دست بیاوریم
یک متخصص تغذیه درباره‌ی گیاهخواری اینگونه اظهار نظر می‌کند: «اگر افراد به گیاهخواری روی می‌آورند توصیه می‌کنم رژیم خود را با شیر، تخم‌مرغ و عسل همراه کنند. حذف متعصبانه همه گروه‌های غذایی به جز گیاهان می‌تواند عوارض ناخوشایندی برای بدن داشته باشد.»
این کارشناس تغذیه ادامه می‌دهد: «فراموش نکنیم که بشر همه‌چیز خوار آفریده شده است. ما باید از این موهبتی که فک و دندان‌هایمان دارند، به درستی استفاده کنیم. توصیه من به افراد این است که تغذیه‌شان متناسب با سن، جنس و وضعیت فیزیولوژی‌شان باشد. نباید فقط معده را راضی کرد، بلکه همراه غذایی که می‌خوریم باید 18 ویتامین، 16 ماده معدنی، 20 اسید آمینه و تعداد زیادی ترکیبات شیمیایی میوه‌ها و سبزی‌ها در اختیار بدن قرار بگیرد.»
وی در ادامه افزود: «این ترکیبات مختلف را نمی‌توانیم از یک گروه غذایی به دست بیاوریم. پس ما باید از همه گروه‌های غذایی مثل نان، غلات، سبزی، میوه، لبنیات و گوشت به طور متناسب استفاده کنیم. گاهی حتی ریزمغذی‌ها به شکلی هستند که نمی‌توانیم آنها را به راحتی جایگزین یکدیگر کنیم.»
به نظر شما مضرات گیاهخواری نسبت به مزایای گیاهخواری بیشتر است؟ خودتان چه نوع رژیم غذایی را ترجیح می‌دهید؟ با ما از تجربیات خود و اطرافیان‌تان بگویید…
