قد رشید، رویا نیست (۱)

دکتر سیدضیاءالدین مظهری؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی

تاثیر ساعات خواب شبانه در سلامتی بدن

برخورداری از عادات صحیح غذایی و توجه به زمان خوابیدن و استراحت جهت حفظ سلامتی بدن و توانایی جذب مواد مغذی و دفع مواد زاید از اهمیت بالایی برخوردار است. برای سالم زیستن باید خواب راحت و آرامی داشته باشیم. با توجه به موارد زیر اهمیت خوابیدن برای شما روشن می‌گردد:

ساعت 9 تا 11 شب زمانی است برای از بین بردن مواد سمی و غیرضروری که این عملیات توسط آنتی‌اکسیدان‌ها انجام می‌گردد. در این ساعات بهتر است بدنتان در حال آرامش باشد. در غیر این صورت بر سلامتی خود اثر منفی گذاشته‌اید.

ساعت 11 تا 1 نیمه شب اگر شما در خواب عمیق غوطه‌ور باشید، عملیات از بین بردن مواد سمی در کبد ادامه دارد. ضمنا در این مدت، با فعال‌تر شدن هورمون رشد و بازسازی، ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده و جایگزینی سلول‌های از بین رفته صورت می‌پذیرد.

ساعت 1 تا 3 نیمه شب، عملیات سم‌زدایی در کیسه صفرا طی یک خواب عمیق به طور مناسب انجام می‌گیرد.

ساعت 3 تا 5 صبح، عملیات سم‌زدایی در ریه‌ها اتفاق می‌افتد. برخی مواقع دیده می‌شود که افراد در این زمان به سرفه یا عطسه شدید دچار می‌شوند.

ساعت 5 تا 7 صبح، ادامه این عملیات در روده بزرگ کامل‌تر شده و نهایتا به عمل دفع مواد زاید منجر می‌گردد.

ساعت 7 تا 9 صبح جذب مواد مغذی به بهترین وضع صورت می‌‌گیرد، پس بهتر است صبحانه را میل نمایید. افرادی که بیمار می‌باشند بهتر است صبحانه را در ساعت 6:30 میل نمایند. لازم به یادآوری است که در بین وعده‌های غذایی صرف صبحانه از اهمیت ویژه‌ای برای سلامتی و نشاط برخوردار می‌باشد.

کسانی که می‌خواهند تناسب اندام داشته باشند، بهتر است ساعت صرف صبحانه برای آنها 7:30 تعیین شود.

کسانی که اصلا صبحانه نمی‌خورند، بهتر است عادت خود را تغییر دهند و در ساعت 9 یا 10 صبح صبحانه میل نمایند و از آن پس مشاهده کنند که چقدر قدرت تحمل و یادگیری آنها افزون‌تر و خستگی و دلمردگی‌شان کمتر و کمتر می‌شود.

دیر خوابیدن و دیر بلندشدن از خواب باعث می‌گردد که نه تنها مواد سمی از بدن دفع نشوند، بلکه در روند بسیاری از برنامه‌های حیاتی ارگان‌های مختلف بدن نیز کاستی رخ بدهد.

از نیمه‌های شب تا ساعت 4 صبح، مغز استخوان‌ها عملیات خونسازی را انجام می‌دهند.

بسیاری از افراد در ایام تعطیل تا دیروقت بیدار می‌مانند و بعد از اتمام تعطیلات با خستگی بیشتر به محل‌کار می‌روند. چون اعمال بدنشان دچار سردرگمی شده است و نمی‌داند چه باید انجام دهد. پس همیشه زود بخوابید و خواب آرامی داشته باشید و همواره از عملکرد ساعت بیولوژیکی وجودتان تبعیت نمایید که همزمان با طبیعت و طلوع و غروب تنظیم گردیده و با فرمان‌های خاص آنزیم و هورمون‌های متعدد و مختلفی به فعالیت واداشته یا از عملکرد آنها جلوگیری می‌شود.

کسانی که به جای خواب شبانه تمام روز را استراحت نموده و در خواب عمیقی فرو رفته باشند، هورمون‌های فعال شده جهت کار و حرکت و تحکیم بافت‌های مختلف بدن به کار گرفته نشده و روز به روز کسل‌تر و بی‌حوصله‌تر و استخوان‌های آنها از مواد معدنی تهی‌تر می‌شوند و به دفع کلسیم می‌پردازند.

هورمون‌ ضدپیری ملاتونین که بیشتر از ویتامین‌های E و C، رادیکال‌های آزاد و مهاجم افراد را خنثی می‌کند و به تقویت سیستم ایمنی بدن مبادرت می‌ورزد، به محض اینکه چشمان خود را بر روی هم می‌گذاریم و به خواب می‌رویم، این هورمون از غده اپی‌فیز مغز شروع به ترشح می‌نماید و با افزایش سطح هورمون تحت تاثیر خواب عمیق، سیستم‌های بدن شروع به سم‌زدایی و جوان‌گرایی نموده و روحیه فرد را به نحو چشمگیری بهبود می‌بخشد.

متاسفانه با فراتر رفتن سن انسان از 6 سالگی به بعد، از میزان تولید این هورمون کاسته می‌شود و در سنین 45 تا 50 سالگی، از مقدار آن حتی بیش از 50 درصد کاسته می‌شود و اگر در این سنین افراد دیرتر از حد معمول بخوابند و همزمان خود را از میل نمودن مواد غذایی حاوی تریپتوفان که یکی از اسیدهای آمینه تشکیل‌دهنده پروتئین‌ها می‌باشد امساک نمایند، به کاهش هر چه بیشتر این هورمون مبادرت ورزیده‌اند.

گرچه از طریق مصرف شیر و لبنیات، آبزیان و گوشت‌های ماکیان، گاو و گوسفند، تریپتوفان تامین می‌گردد،‌ ولی گفته می‌شود که جو دوسر یا یولاف، ذرت و برنج حاوی ملاتونین می‌باشند. اگر همزمان با مصرف آنها مبادرت به ورزش شود و با استفاده از دمبل‌های سبک، حرکات موزون ورزشی صورت پذیرد، تولید ملاتونین در بدن افزایش می‌یابد.

به جای استفاده از دمبل، از کش‌های ورزشی خاص نیز می‌توان بهره‌مند شد. خانواده‌هایی که نگران عدم افزایش یا کندی افزایش قد کودکان خود می‌باشند، باید به جای اضطراب، نگرانی و چاره‌جویی از افراد غیرمتخصص، کودکان خود را از نظر تغذیه و خواب تحت کنترل قرار دهند و حداقل 10-6 دقیقه آنها را وادار به انجام ورزش نمایند (نه با زور و تهدید، بلکه با ایجاد انگیزه و همراهی کردن با آنها).

اگر شما تمام روز را ساکن و در حال استراحت باشید، هرگز الگوی خوبی برای تغییر و ایجاد رفتارهای مناسب در فرزند دلبندتان نخواهید بود. باور کنید اگر به مدت 45 دقیقه خود و فرزند یا فرزندانمان را به تحرک، نشاط و جست و خیز وادارید، به میزان تولید، ترشح و عملکرد هورمون رشد به نحو قابل ملاحظه‌ای افزوده خواهد شد...

برای خواندن بخش دوم- قد رشید، رویا نیست- اینجا کلیک کنید.