روانشناسان پرخاشگری منفعلانه را بیان غیر مستقیم احساسات منفی میدانند، بنابراین بین گفته و عمل این افراد ارتباط درستی وجود ندارد. پرخاشگری منفعلانه به 4 زیر گروه تقسیم میشود:
1. خصومت کلامی مخفی:
غیبت کردن، سخنان طعنه آمیز، شوخیهای زشت، مسخره کردن و نقد ایدهها، شرایط و درخواستهای دیگران به طور مداوم.
2. خصومت ارتباطی مخفی:
حس تنفر و خشم در ارتباطات، حرف نزدن و ندیدن افراد به منظور تنبیه آنها، از پشت خنجر زدن، دو رویی، از قصد تحریک کردن افراد، آزار دادن کسی که فرد مورد نظر به او اهمیت میدهد.
3. خصومت عملی مخفی:
تاخیر در کارها، فراموش کردن، عدم به اشتراک گذاشتن اطلاعات، قبول نکردن مسئولیت شخصی، زیر پا گذاشتن توافقها، لجبازی، راندمان پایین و خراب کردن ماموریتها.
4. خصومت نسبت به دیگران از طریق تنبیه خود:
استعفا دادن، بزرگنمایی بیماری یا تمارض، قربانی جلوه دادن خود، وابستگی به دیگران، اعتیاد، به خود آسیب زدن و ضعف نشان دادن به منظور جلب همدردی.
- مشکلات افرادی که به صورت مزمن از پرخاشگری منفعلانه رنج میبرند:
1. معضلات ارتباطی به دلیل عدم علاقه یا عدم قابلیت ایجاد مکالمه سازنده با دیگران.
2. جدایی از اطرافیان به دلیل احساساتی چون یأس، خیانت یا تخریب شدن شخصیت.
3. شهره بودن فرد به دلیل عدم وجود اعتماد، اعتبار، اطمینان و درستی.
4. ارتباطات پر اضطراب با خانواده، دوستان و اجتماع.
5. طرد شدن توسط خانواده، طلاق و دوری از کل اجتماع.
6. نداشتن اعتبار حرفهای در محیط کاری.
7. عدم رضایت کارفرما و افت وضعیت کاری.
8. به دلیل خشم، تنفر و خصومت خفته در این افراد به مشکلات جسمی، روانی و احساسی عدیدهای دچار میشوند.
9. ایجاد حس عزلت شخصی و حرفهای به دلیل عدم برخورداری از ارتباطات سازنده.
10. این افراد بیشتر دچار اضطراب میشوند؛ وقتی از آنها انتظار ارتباط بهتر وجود دارد.
11. حس تنفر از خود به دلیل عدم موفقیت در حل مسائل و ارتباط موثر.
12. دچار حس ناراحتی مداوم هستند؛ زیرا همیشه در حال فرو خوردن احساسات، انکار مشکلات و عدم علاقه به حل مشکلات هستند.
«این افراد اگر به درک درستی از مشکلات خود برسند قادر خواهند بود تغییرات مثبتی در نحوه ارتباط خود ایجاد کنند.»