نگاهی به فیلم محبوب Jumanji پس از ۲۲ سال

شاید باورتان نشود ولی 22 سال از اکران «جومانجی» Jumanji می‌گذرد! فیلمی که داستان جذاب آن همراه با بازی درخشان رابین ویلیامز Robin Williams این فیلم را به اثری خاطره‌انگیز و دوست‌داشتنی برای تماشاگرانش تبدیل کرد. حتی در ایران هم این فیلم بارها از تلویزیون پخش شد و از فیلمهای جذاب آن دوران به حساب می‌آمد. این فیلم که بی‌شک همه آنهایی که در دهه نود میلادی دوران کودکی و نوجوانی خود را گذرانده‌اند آن را دیده‌اند و می‌شناسند به حدی محبوب بود استودیوهای کلمبیا پیکچرز و سونی اینترتینمنت تصمیم گرفتند قسمت دوم آن را بسازند. این فیلم با عنوان جومانجی: به جنگل خوش آمدید  Jumanji: Welcome to the Jungle هم اکنون روی پرده سینماهای امریکا و جهان در حال اکران است.

به بهانه اکران فیلم جدید جومانجی: به جنگل خوش آمدید، تصمیم گرفتیم نگاهی دوباره به فیلم قدیمی بیندازیم و نظرات منتقدین دهه نودی (از جمله راجر ایبرت  منتقد مشهور)‌ را با هم مروری کنیم.

«جومانجی» فیلمی است که می‌خواهد مثل یک پارک تفریحی در خانه‌ای شاد باشد که ازقضا آن خانه یک مکان دلهره‌آور هم است. «جومانجی» به‌عنوان یک فیلم از جذابیت دارد اما بااین‌وجود، جلوه‌های ویژه و فانتزی‌های پرهیاهو انیمیشنی آن شاید بچه‌های خیلی کوچک‌ را کمی بترساند. جو جانستون Joe Johnston کارگردان که قبلاً فیلم «Honey, I Shrunk the Kids» را ساخته بود، قدرت‌های جادویی جومانجی را به یک سلاح سینمایی تبدیل کرده است.
جومانجی نام یک بازی جادویی با تم جنگل است که بازیکنانش را در سرزمین  فانتزی مخاطره‌آمیزی حبس می‌کند و موجودات وحشتناکش را در دنیای واقعی رها می‌سازد. «جومانجی» بر اساس کتابی با همین نام به نویسندگی کریس وان آلسبورگ Chris Van Allsburg که در سال 1981 انتشار یافت و برنده نشان کالدکوت (بهترین تصویرسازی برای کتاب مصور) شد، ساخته شده است. داستان آن درباره یکی از قربانیان این بازی مرگبار و اینکه چطور خود را از این مخمصه نجات می‌دهد است. داستان در سال 1969 می‌گذرد.

آلن پریش (آدام هان-برد Adam Hann-Byrd) دوازده ساله در یک محوطه ساختمان‌سازی، بازی معمایی قدیمی پیدا می‌کند و وقتی مشغول بازی می‌شود، در جلو چشمان وحشت‌زده دوستش سارا غیب می‌شود.
در سال 1995، خانه قدیمی پریش، میزبان مستأجران جدید است؛ دو بچه یتیم ناراضی (کریستن دانست Kirsten Dunst، برادلی پیرز Bradley Pierce) به همراه خاله‌شان (بی‌بی نیوورتس Bebe Neuwirth). بچه‌ها که همه جای خانه را زیرورو کرده‌اند، بالاخره جومانجی را پیدا کرده و شروع به ریختن تاس می‌کنند. در اینجا با صحنه بازگشت باشکوه آلن به‌عنوان یک بزرگ‌سال با هنرنمایی رابین ویلیامز Robin Williams روبرو می‌شویم.
قسمت جالب ماجرا ازاینجا آغاز می‌شود. آلن و بچه‌ها متوجه می‌شوند که برای کامل کردن بازی، به یک بازیکن دیگر احتیاج دارند و آن‌کسی نیست جز سارا (بانی هانت Bonnie Hunt) که او نیز بزرگ‌شده است. هر طرف از تاس، چالش جدیدی با خود دارد: هجوم خفاش‌ها (که برگرفته از فیلم «پرندگان» The Birds اثر هیچکاک است)، یک شیر بسیار بزرگ، تمساح‌های عظیم جثه، پشه‌هایی به‌اندازه کبوتر به همراه اتفاقات وحشتناکی مثل طوفان‌های موسمی یا موجودات عجیب‌وغریب دیگر. همه این اتفاقات باعث ویرانی‌های زیادی در عمارت می‌شود؛ مثل صحنه‌ای که میمون‌ها پیش از حمله به شهر، به آشپزخانه حمله می‌کنند.

اما بزرگ‌ترین تهدید برای آن‌ها، ون پلت شکارچی (بازهم با بازی جاناتان هاید) است که به‌نوعی نسخه فانتزی پدر آلن محسوب می‌شود. او تمام مدتی که در بازی جومانجی اسیر شده بود، به دنبال این پسر می‌گشت و حالا سارا و دو کودک جدید قصه هم به لیست شکار او اضافه‌شده‌اند.
این فیلم با مهارت خاصی به هدف اصلی‌اش که ایجاد هیجان در سطحی تکان‌دهنده با حرکات و اتفاقاتی دیوانه‌وار در طول فیلم است رسیده. سبک غلو شده فیلم (با استفاده از ترفند فیلم‌های ترسناک) برای خردسالان ناخوشایند است، هرچند خشونت به‌تنهایی عامل این احساس نیست.
بهترین چیزی که می‌توان درباره «جومانجی» گفت ظاهر قدیمی و عتیقه خود تخته بازی است. این بازی لعابی کلاسیک و وسوسه‌انگیز دارد که به‌گونه‌ای کیفیتی غیرقابل‌پیش‌بینی و بازیگوش را در خود جای‌داده است.

نظر منتقدین درباره این فیلم چه بوده است؟

بازی عالی هانت در کنار ویلیامز
نظر والتر آدیگو Walter Addiego نویسنده سان‌فرانسیسکو اگزمینر San Francisco Examiner چنین است: «رابین ویلیامز مثل همیشه نقش خود را خوب ایفا کرده و حتی بخش دوست‌داشتنی شخصیتش با لطیفه‌های طعنه‌‌آمیز خوبش جذابتر هم شده است؛ اما بانی هانت در نقش سارا مثل الماس می‌درخشد؛ با غرولندهای روان‌پریشانه‌ زیر لب هم جذاب و هم خنده‌دار است و می‌ارزد که فیلم را تنها برای تماشای بازی خوب او دید. فیلم‌نامه پر از جوک‌های اصیل سرگرم‌کننده هم در قالب کلمات و هم به‌صورت تصویری است.»

جلوه‌های ویژه فیلم عجیب است
پیتر استک Peter Stack درباره «جومانجی» نوشته: «کاراکترهای اصلی این فیلم (مثل حیوانات عظیم جثه و گیاهان گوشت‌خوار گرسنه) به‌صورت انیمیشن یا ربات‌های متحرک ساخته‌شده‌اند. این واقعیت که این موجودات کمی مصنوعی به نظر می‌رسند به احساس خاص بودن فیلم می‌افزاید. «جومانجی» هم‌چنین از جلوه‌های ویژه کامپیوتری زیادی برخوردار است. تصاویر فیلم شبیه به سبک «پارک ژوراسیک» Jurassic Park هستند.»

جلوه‌های ویژه ترسناک
ریتا کمپلی Rita Kempley منتقد واشنگتن‌پست نقد خود را این‌طور نوشته: «به‌طور واضح فیلم‌نامه این اثر ردی از «ایندیانا جونز» Indiana Jones با خود دارد، اما طنز و ابتکار عمل آن  در «جومانجی» کمتر است. بیشتر بودجه و زمان فیلم برای جلوه‌های ویژه صرف شده است. جلوه‌های ویژه این فیلم زیاد واقعی به نظر می‌رسد و ایرادش این است که به‌راحتی کودکان خردسال را می‌ترساند و باعث می‌شود آن‌ها به این فیلم ماجراجویی به چشم یک فیلم ترسناک نگاه کنند.»

جومانجی شبیه بازی‌های ویدیویی است
نظر راجر ابرت Roger Ebert نویسنده شیکاگو سان-تایمز درباره جومانجی چنین است: «به‌نظر می‌رسد که زیربنای این فیلم با الهام از بازی‌های ویدیویی تعاملی ساخته شده باشد. برای درآوردن داستانی منسجم تلاش کمی صورت گرفته است. در عوض، همه شخصیت‌های فیلم با موقعیت‌های خطرناک بی‌شماری یکی پس از دیگری مواجه می‌شوند. این قضیه درست شبیه بازی‌های کامپیوتری است که هنوز زنده هستید و با کشتن بقیه به مرحله بعد می‌روید. مرحله نهایی برای مخاطبان کم سن این فیلم این است که بتوانند تا آخر فیلم روی صندلی‌شان راحت بنشینند.»

کپی برداری و نقل این مطلب به هر شکل از جمله برای همه نشریه‌ها، وبلاگ‌ها و سایت های اینترنتی بدون ذکر دقیق کلمات “منبع: بلاگ نماوا” ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.